Τραγουδάω για μια πόλη που 'χω μέσα στην καρδιά, τραγουδάω για μια πόλη κόρη στην ακρογιαλιά. Χώμα που περπάτησα γη που νοσταλγώ, χώμα που μ' ανάστησες… Αμμόχωστος.
Αρχίζω το σημερινό μου άρθρο με αυτούς τους υπέροχους στίχους. Δεν τους έχουν τραγουδήσει μόνο οι Βαρωσιώτες, αλλά όσοι έλληνες κύπριοι σέβονται την ιστορία αυτού του τόπου. Το 1974 έφυγαν από την πόλη περίπου 15 χιλιάδες κάτοικοι. Διασκορπίστηκαν στην Ελεύθερη Αμμόχωστο, στη Λάρνακα, ενώ οι περισσότεροι από αυτούς κατέληξαν στη Λεμεσό. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν σήμερα πρόσφυγες Αμμοχωστιανοί σε όλη την Κύπρο. Έκαναν οικογένειες, αγόρασαν περιουσίες και έκτισαν στα παιδιά τους.
ΕΙΝΑΙ δεδομένο ότι αγαπούν τον τόπο που ζουν τα τελευταία 43 χρόνια. Ποιος όμως μπορεί να τους βγάλει από το μυαλό την ιδέα της επιστροφής. Η γενιά που έζησε την εισβολή βρίσκεται σήμερα στην σύνταξη ή κοντά σε αυτήν. Εδώ έρχεται το μεγάλο δίλημμα. Να αποδεχτούν ή όχι μια ενδεχόμενη απόφαση του ψευδοκράτους για επιστροφή υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Σύμφωνα με τον τουρκοκυπριακό τύπο δεν θα αργήσει να έρθει μια τέτοια απόφαση ως συνέχεια της εξαγγελίας για επιστροφή της κοινότητας των Μαρωνιτών.
ΕΙΤΕ θέλουμε είτε όχι, το ζήτημα δεν μπορεί να μην συνδεθεί με το κυπριακό. Είναι άμεσα συνδεδεμένο. Αφορά το περιουσιακό, το εδαφικό και γενικότερα τη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού. Η Αμμόχωστος είναι μέρος της ελληνοκυπριακής κοινότητας σε όποιο φανερό ή μυστικό σχέδιο λύσης επεξεργάστηκε η διεθνής κοινότητα τα τελευταία 40 χρόνια. Αν σήμερα αποδεχτούμε την επιστροφή υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση, μάλλον δημιουργούμε ένα τετελεσμένο. Πρόκειται για αναβάθμιση του ψευδοκράτους, αφού όσοι αποδεχτούν το σχέδιο του ψευδοκράτους θα πρέπει να συμπεριφέρονται και να ενεργούν ως πολίτες του παράνομου μορφώματος.
ΤΟ ΘΕΜΑ δεν είναι όμως τόσο απλό. Προσωπικά δεν μπορώ να επικρίνω κανέναν πρόσφυγα που θέλει να επιστρέψει πίσω στο σπίτι που γεννήθηκε και έζησε τα πιο όμορφα χρόνια της ζωής του. Αν εγώ ήμουν στη θέση των Αμμοχωστιανών δεν θα επέστρεφα. Είναι όμως εύκολο να κρίνω εκ του ασφαλούς. Αν ήμουν στη θέση τους μπορεί και να σκεφτόμουν διαφορετικά. Δεν υπάρχει ηθικά σωστό και ηθικά λάθος σε αυτή την περίπτωση.
ΕΧΩ ΤΗΝ αίσθηση ότι σε περίπτωση υλοποίησης αυτής της τουρκικής εξαγγελίας, θα υπάρχει μεγάλος διχασμός ανάμεσα στον προσφυγικό κόσμο. Εδώ πρέπει να είναι όσο πιο έγκαιρος γίνεται ο ρόλος της Κυπριακής Κυβέρνησης. Ο Υπουργός Εξωτερικών ήταν ξεκάθαρος στην τοποθέτηση του. «Είναι λάθος, αλλά αν θέλουν πώς να τους αποτρέψουμε…». Πέραν από τα διαβήματα στον ΟΗΕ (τα οποία δεν μπορώ να πάρω και πολύ στα σοβαρά) το πιο σημαντικό είναι να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει διχασμός ανάμεσα στον προσφυγικό κόσμο. Είναι ένα πολύ λεπτό ζήτημα το οποίο χρειάζεται μεγάλη προσοχή από όλους. Ας μην ξεχνάμε ότι η Αμμόχωστος είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, αφού έγινε σύνθημα από πολλούς πολιτικούς που ήθελαν να εκμεταλλευτούν τον πόθο των προσφύγων. Δεν χρειάζεται να γίνει ξανά. Να αφήσουμε τον κάθε Βαρωσιώτη να αποφασίσει ελεύθερα, χωρίς να γίνουμε επικριτές κόντρα στον πόθο των προσφύγων.
