Όπως περιγράφει ο Ντέιβιντ Κόν, στο βιβλίο του «The Fall of the House of FIFA», η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου και η διαφθορά στους κόλπους του, ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1970. Ο Ζοάο Χαβελάνζε, ο Βραζιλιάνος επιχειρηματίας που έγινε πρόεδρος της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου το 1974 και τη διοικούσε ως προσωπικό του φέουδο για σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα, είδε πρώτος τις τεράστιες δυνατότητες των εμπορικών χορηγιών και των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, με σκοπό όχι το καλό του ποδοσφαίρου βεβαίως, αλλά ως μέσο για να συγκεντρώσει ο ίδιος πλούτο και εξουσία.
Ο Χαβελάνζε μετέτρεψε τη FΙFA σε μια παγκόσμια αυτοκρατορία, «ικανή να προστάζει την πίστη, το ενδιαφέρον και τη δέσμευση περισσότερων ανθρώπων σε περισσότερα μέρη από οποιοδήποτε άλλο άθλημα», όπως το θέτει ο Nτέιβιντ Γκόλντμπλατ, στο βιβλίο του «The Age of Football». Δημιούργησε επίσης μια παγκόσμια αυτοκρατορία διαφθοράς και απληστίας, καθώς δαπανήθηκαν εκατομμύρια σε μίζες και δωροδοκίες για να εξασφαλιστούν συμβόλαια, να κερδηθεί το δικαίωμα φιλοξενίας του Παγκοσμίου Κυπέλλου από μια χώρα ή συνασπισμό χωρών και να εξασφαλιστούν θέσεις στην ιεραρχία της ομοσπονδίας.
Η επιλογή του Κατάρ ως οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 αποκάλυψε με βάναυσο τρόπο ότι το ποδόσφαιρο είναι σίγουρα προς πώληση. Η αυξανόμενη συνεργασία της FIFA με τη Σαουδική Αραβία, τη νέα οικονομική δύναμη του παγκόσμιου αθλητισμού, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2034, αποδεικνύει με τον πιο κυνικό τρόπο, πως όλα τελικά είναι business.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου μισού αιώνα, η FIFA συνέβαλε στη δημιουργία, σύμφωνα με τα λόγια του πρώην διευθυντή του FBI Τζέιμς Κόμεϊ, «μιας κουλτούρας διαφθοράς και απληστίας», στην οποία «οι αδήλωτες και παράνομες πληρωμές, τα ''λαδώματα'', το μαύρο χρήμα και οι δωροδοκίες έγιναν τρόπος λειτουργίας και κανονικότητας».
Η European Super League μπορεί να είναι ανταγωνιστής της UEFA και της FIFA σε ευρύτερο πεδίο, αλλά είναι επίσης... παιδί της «κουλτούρας της απληστίας» που έχουν γεννήσει τα διοικητικά όργανα του ποδοσφαίρου, ένα προϊόν της εμπορευματοποίησης του παιχνιδιού που έχουν υπηρετήσει πιστά όλοι όσοι διαφεντεύουν τις τύχες του ποδοσφαίρου. Τώρα οι «πατέρες» αυτής της νοοτροπίας, κινδυνεύουν από το δημιούργημα τους, που σκοπό έχει να ξαναμοιράσει την πίτα αλλά σε λιγότερα κομμάτια. Το ταψί ολόκληρο στους μεγάλους και δυνατούς και μερικά ψίχουλα για τους... πληβείους του ποδοσφαίρου.
Ως το ένα από τα κορυφαία κοινωνικά φαινόμενα, το ποδόσφαιρο αντανακλά ξανά την τάση που επικρατεί στις κοινωνίες και αφορά τη ζωή μας, την εργασία μας και γενικότερα την καθημερινότητα μας σε όλα τα επίπεδα. Τα μεγάλα θέματα του μετασχηματισμού του ποδοσφαίρου, από την εμπορευματοποίηση στην παγκοσμιοποίηση, από την ανισότητα στη διαφθορά, από την περιθωριοποίηση των φιλάθλων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην εδραίωση της εξουσίας σε νέες ελίτ, καθρεφτίζουν με πιο συμπυκνωμένη μορφή, πολύ ευρύτερες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις.
Το ποδόσφαιρο σκιαγραφεί τη δυναμική της εποχής μας. Πρέπει να δώσουμε προσοχή. Οι κοσμογονικές αλλαγές που είναι ήδη εδώ μας αφορούν όλους και δεν αφορούν μόνο στο ποδόσφαιρο. Το παγκόσμιο ποδόσφαιρο είναι ο καθρέφτης της εποχής μας.
