Μείζον θέμα έγινε κατά καιρούς το κατά πόσον υπήρξαν ή όχι χαμένες ευκαιρίες στο Κυπριακό. Ασφαλώς η συζήτηση επικεντρωνόταν στα κατά καιρούς σχέδια, ιδέες και πρωτοβουλίες. Μία ευρύτερη αναζήτηση, δεν υπήρξε ποτέ. Γι’ αυτό και ο εν λόγω προβληματισμός εξαντλείτο μονίμως στις πολιτικές θέσεις που η κάθε πλευρά εξέφραζε.
Υπήρξαν, λοιπόν, χαμένες ευκαιρίες για την Κύπρο; Και λέω για την Κύπρο γιατί η επικέντρωση στο Κυπριακό εμπεριέχει μονίμως το κίνδυνο στερεότυπων, βαθιά ριζωμένων συνθημάτων και αντιλήψεων.
Ναι, υπήρξαν!
Χαμένη ευκαιρία δεν ήταν η καταστροφή του ’74; Απόλυτα χαμένη. Διότι μετά από μια τόσο μεγάλη καταστροφή, ένας λαός, μια κοινωνία, ακόμα και σε ατομικό επίπεδο αναπτύσσουν ένα προβληματισμό γύρω από το «τι έφταιξε». Εμείς επαναπαυθήκαμε στο ρόλο του θύματος και της παγκόσμιας συνομωσίας σε βάρος του «μικρού λαού που πολεμά, δίχως σπαθιά και βόλια». Κι έτσι πειστήκαμε ΟΛΟΙ ότι οι πάντες οφείλουν να αποκαταστήσουν «το δίκαιό μας». Ακόμα και στο οικονομικό μοντέλο, δεν πέρασε καν από το μυαλό μας ότι για χρόνια κτίζαμε κάστρα στην άμμο. Συνεχίσαμε κανονικά, με τις ίδιες νοοτροπίες, τις ίδιες απατεωνιές, τις ίδιες συνταγές μέχρι σήμερα.
Υπήρξε κι άλλη χαμένη ευκαιρία; Ασφαλώς και υπήρξε. Όταν το 2003 άνοιγαν τα οδοφράγματα και ο κόσμος έσμιγε αναδεικνύοντας την μεγάλη ισχύ που θα μπορούσε να έχει αυτή η αντάμωση ανθρώπων που μέσα από τις τραγωδίες θα μπορούσαν να αναζητήσουν μια νέα πορεία, όλες οι εξουσίες έκαναν το παν να διαλύσουν νωρίς αυτό το σκηνικό που τις τοποθετούσε το περιθώριο. Γι’ αυτό και σύντομα επανήλθαμε στα γνωστά και στερεότυπα.
Υπήρξαν κι άλλες; Υπήρξαν. Όταν έρχεται μια δεύτερη μεγάλη καταστροφή όπως αυτή στο Μαρί και μια Τρίτη μεγαλύτερη όπως η κατάρρευση της οικονομίας, είναι λογικό κάποιος να αναμένει επαναπροσδιορισμό του όλου οικοδομήματος που είχε διαλυθεί μέσα στα χέρια μας. Και πάλιν τίποτα! Επανήλθαμε στα ίδια, στήσαμε ολόκληρες βιομηχανίες απάτης και συνεχίσαμε να κτίζουμε πάνω στην άμμο... αυτή τη φορά πύργους.
Ξεχάστε τα σχέδια και τις ιδέες για το Κυπριακό. Διότι... τίποτα δεν αλλάζει εάν εμείς παραμένουμε οι ίδιοι!
