Να ξεπεράσουμε τις λογικές είπα/δεν άκουσα

Δευτέρα, 24/4/2023 - 09:28
Γιώργος Γεωργίου
Δημοσιογράφος οικονομικού ρεπορτάζ

Οι προειδοποιητικές επιστολές του Υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, προς τις τράπεζες για συγκράτηση των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια, φανερώνουν τη διαχρονική απουσία συγκροτημένης στεγαστικής πολιτικής και την απελπιστική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει μια μερίδα δανειοληπτών, μετά τη σημαντική αύξηση στα επιτόκια. Επί της ουσίας ωστόσο,  αποτελούν μια πρώτη βολιδοσκόπηση, έστω και «ανορθόδοξη», για να ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος για την προστασία των δανειοληπτών από την απότομη αύξηση στο κόστος δανεισμού. Ωστόσο, αν δεν μπούμε σύντομα στο «ψητό», το «εγώ τους είπα» ή «εμείς δεν ακούσαμε κάτι», δεν θα έχει καμιά σημασία για τους δανειολήπτες και την οικονομία.

Οι επιστολές του Υπουργού Οικονομικών, που διαρρέουν προς τον Τύπο, αλλά και οι δημόσιες προειδοποιήσεις/νουθεσίες προς τα τραπεζικά ιδρύματα, για τη διαχείριση των δανειοληπτών, δεν είναι τίποτα άλλο είναι μια πρώτη διερευνητική προσπάθεια από το κράτος να διαπραγματευτεί με τις τράπεζες τη συνδημιουργία, ενός νέου προστατευτικού διχτυού για τους δανειολήπτες. Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν πως τα υψηλά επιτόκια θα προκαλέσουν προβλήματα και πως αν σε αυτά προστεθούν οι παρενέργειες ενός διαφαινόμενου στασιμοπληθωρισμού, που ήδη βιώνει ένα μέρος των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, τότε θα μιλάμε για σοβαρότατες συνέπειες στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις θέλουν να ξέρουν ποιες είναι οι ρεαλιστικές λύσεις και όχι μεταφυσικές υποσχέσεις για ζωή με χαμηλό κόστος δανεισμού.   

Για την ώρα ωστόσο, φαίνεται πως έχουμε εγκλωβιστεί σε λογικές του βοηθάμε σχεδόν όλους ή κανένα. Σε λογικές πως τις λύσεις θα δώσει μόνο η μια πλευρά, αυτή που έχει ανάγκη ή αυτή που μπορεί. Τέτοιες λογικές, όπως είδαμε και στη διαχείριση άλλων θεμάτων,  ευνοούν πάντα τον «κανένα». Τι δίνει στις τράπεζες το κράτος για να συμπεριφερθούν σε  αυτούς που έχουν ανάγκη σαν «συνεργατισμός» και τι θα δώσει το ίδιο το κράτος στους δανειολήπτες, έχει την ίδια αξία με το τι θα δώσουν οι ίδιες οι τράπεζες στους πελάτες τους και τι θυσίες θα κάνουν οι τελευταίοι. Όσο δεν μπαίνουμε σε αυτή τη συζήτηση, θα κινδυνεύουμε να χάσουμε το «τρένο» της έγκαιρης αντιμετώπισης των νέων πραγματικοτήτων. Τι θέλουμε δηλαδή, να βρεθούν «μπλεγμένοι» στην εξίσωση γραφειοκράτες από τη Φρανκφούρτη και τις Βρυξέλλες γιατί εμείς δεν μπορούμε να βρούμε λύσεις; Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι καταστάσεις θα έχουν ξεφύγει και αυτό που σήμερα φαίνεται εφικτό, θα είναι απλά μια χαμένη ευκαιρία όλους.