Πολλά επιφανειακά ευρήματα που υποδηλώνουν την ύπαρξη μεγάλου αρχαίου οικισμού στον Αρχάγγελο, ήταν μεταξύ των ευρημάτων της ανασκαφής του «Αρχαιολογικού Ερευνητικού Προγράμματος Καλαβασός-Λαρούμενα και Αρχάγγελος» (K-LAARP) στην Καλαβασό το 2023, συμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Σε ανακοίνωση του Τμήματος για την ολοκλήρωση των ανασκαφών από το «Αρχαιολογικό Ερευνητικό Πρόγραμμα Καλαβασός-Λαρούμενα και Αρχάγγελος» (K-LAARP) στην Καλαβασό για το 2023, υπό τη διεύθυνση της Δρος Mara Horowitz, με βοηθό διευθυντή την Christine Johnston και διευθυντή πεδίου τον Enrico de Benedictis αναφέρεται ότι ο έρευνες θα συνεχιστούν για τον προσδιορισμό της λειτουργίας των κατασκευών στη θέση Καλαβασός-Λαρούμενα και τη διερεύνηση της πιθανότητας δημόσιας αρχιτεκτονικής και περιβόλου, στοιχεία που εμφανίζονται σε άλλες θέσεις περί τα τέλη της Μέσης Εποχής του Χαλκού.
Προστίθται πως οι έρευνες μελετούν τη σχέση που έχει η θέση Λαρούμενα με τον παρακείμενο οικισμό του Αρχαγγέλου, παρέχοντας στοιχεία για την κοινωνική και οικονομική οργάνωση και αναφέρει ότι τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι τοπικές οικογένειες εκδήλωναν το κύρος τους μέσω του υλικού πολιτισμού ενώ στην περιοχή λειτουργούσε κοινός χώρος αποθήκευσης πρώτων υλών και αγαθών, γεγονός που αποτελεί προάγγελο του σχηματισμού των πρώτων πολιτειών στην Κύπρο.
Στην ανακοίνωση του Τμήματος διευκρινίζεται ότι το πρόγραμμα μελετά τη Μέση Εποχή του Χαλκού (περίπου 2000-1650 π.Χ.) στην κοιλάδα του Βασιλικού και ότι η τοποθεσία Λαρούμενα, έχει έκταση 15 εκταρίων και βρίσκεται στην κορυφή λόφου, δίπλα στον Αρχάγγελο, μια τοποθεσία εκτάσεως 35 εκταρίων αποτελούμενη από αναβαθμίδες, στην οποία εντοπίστηκαν πολλά επιφανειακά ευρήματα που υποδηλώνουν την ύπαρξη μεγάλου αρχαίου οικισμού.
Το καλοκαίρι του 2023, ανασκάφηκαν δύο τετράγωνα, διαστάσεων 4x4 μέτρων, σε μια μικρή αναβαθμίδα στην εν λόγω τοποθεσία, όταν πολλοί μεγάλοι τοίχοι από ξερολιθιά ήταν ήδη ορατοί σε ένα τμήμα της περιοχής που καθαρίστηκε το 1993 στα πλαίσια του «Προγράμματος Έρευνας της κοιλάδας του Βασιλικού» υπό τη διεύθυνση του Δρος Ian Todd. Και τα δύο τετράγωνα απέδωσαν αποθέσεις που χρονολογούνται με βεβαιότητα, βάσει της κεραμικής, στο τέλος της Μέσης Εποχής του Χαλκού ενώ η υπόλοιπη κεραμική χρονολογείται στα τέλη της Χαλκολιθικής, στην Πρώιμη και Ύστερη Εποχή του Χαλκού καθώς και στην Εποχή του Σιδήρου.
Αναφέρεται επίσης ότι οι ανασκαφές στο τετράγωνο 4N-4b αποκάλυψαν τρεις τοίχους που σχηματίζουν ένα μικρό δωμάτιο γεμάτο με παχύ στρώμα στάχτης και κάρβουνου και πως ένας εκ των τοίχων βρίσκεται κάτω από το σύγχρονο αναλημματικό τοίχο, υποστηρίζοντας τη θεωρία ότι η πλαγιά του λόφου Λαρούμενα είχε αρχικά διαμορφωθεί με αναβαθμίδες κατά τη Μέση Εποχή του Χαλκού για αρχιτεκτονικές κατασκευές και όχι για σκοπούς καλλιέργειας.
Προστίθεται ότι το τετράγωνο 4M-25d περνούσε μέσα από απόθεση, σε βαθιά πλαγιά, η οποία αποτελείτο από αμμοχάλικο πλούσιο σε τεχνουργήματα της Μέσης Εποχής του Χαλκού, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη δραστηριότητα κατά την περίοδο αυτή στην παρακείμενη ανηφορική αναβαθμίδα και ότι κάτω από το στρώμα πέτρας υπήρχε ένας ενιαίος μεγάλος τοίχος ασυνήθιστου πάχους (0,9 μέτρα) και συναφή πατώματα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση στα μικρά ευρήματα συμπεριλαμβάνονται σφόνδυλοι αδραχτιού, χάντρες από κοχύλια και ένα λίθινο περίαπτο και ότι η κεραμική είχε οικιακό χαρακτήρα, που πιθανώς σχετιζόταν με την παραγωγή τροφίμων. Αναφέρεται ότι από τις πολύ μεγάλες ποσότητες απολεπισμάτων και λεπίδων από τοπικό και μη τοπικό πυριτόλιθο, η κατασκευή λίθινων εργαλείων γινόταν σε άμεση γειτνίαση, ενώ προστίθεται ότι τα άφθονα ευρήματα εξαιρετικά μεγάλων θραυσμάτων αποθηκευτικών αγγείων Ερυθροστιλβωτής κεραμικής υποδεικνύουν σημαντική δυνατότητα αποθήκευσης.
