Έκθεση καταπέλτης από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης, αντιπροσωπεία του οποίου επισκέφθηκε εκτάκτως τον περασμένο Απρίλιο την Κύπρο, για επιθεώρηση.

Στην έκθεσή της που δημοσίευσε σήμερα Τετάρτη η CPT σημειώνει πως η κατάσταση παραμένει το ίδιο κακή όπως στην τελευταία της επίσκεψη το 2023, όπου και πάλι με έκθεσή της είχε βάλλει κατά της όλης κατάστασης.

Κελία χωρητικότητας ενός ατόμου, φολοξενούν τέσσερις, με κρατούμενους να κοιμόνται αναγκαστικά στο πάτωμα. Έλλειψη τουαλέτας στα περισσότερα κελιά, αναγκάζει κρατούμενους να επιστρατεύουν μπουκάλια για ούρηση και σακούλες πλαστικές για περιττώματα.

Ανήλικοι παραβάτες παραμένουν εντός Κεντρικών ελλείψει φυλακής ανηλίκων και μάλιστα σε συνθήκες τριτοκοσμικές. Όπως αναφέρει η CPT διαπίστωσε ότι ανήλικοι κρατούνται σε κελιά και κοιμούνται στο πάτωμα, ενώ στον χώρο υπάρχει έντονη μούχλα.

Τα περισσότερα από τα σοβαρά προβλήματα που ταλαιπωρούσαν το ίδρυμα μπορούσαν να συνδεθούν με τη συνεχιζόμενη υπερπληρότητα, η οποία είχε αρνητικές επιπτώσεις στις συνθήκες κράτησης και μεταχείρισης των κρατουμένων, τονίζει η CPT, ενώ ως θετική βελτίωση σε σχέση με το 2023, κρατά το γεγονός ότι δεν έλαβε σχεδόν καμία καταγγελία για σωματική κακομεταχείριση από το προσωπικό.

Από την άλλη, συμπληρώνεται στην έκθεση, , η συνολική σωματική ασφάλεια παρέμεινε ένα θέμα που προκαλούσε ανησυχία. Η κατάσταση όσον αφορά τη βία μεταξύ κρατουμένων και την αμέλεια του προσωπικού ως προς το καθήκον του να προστατεύει και να προλαμβάνει τέτοια βία, όχι μόνο παρέμεινε αμετάβλητη, αλλά σε ορισμένους τομείς επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο.

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η έλλειψη προσωπικού πρώτης γραμμής στις φυλακές δημιούργησε ένα εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη ισχυρότερων ομάδων κρατουμένων. Η CPT επαναλαμβάνει ότι το να επιτρέπεται η ανάπτυξη ισχυρότερων ομάδων και η επιβολή άτυπων τιμωριών θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των κρατουμένων. Αυτό εγείρει σαφή ζητήματα στο πλαίσιο του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και του καθήκοντος των αρχών να φροντίζουν όλα τα άτομα που κρατούνται στις Κεντρικές.

Η CPT τονίζει την ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα για την επανεξέταση της πολιτικής πρόληψης της βίας στις φυλακές και για την πρόσληψη και εκπαίδευση περισσότερου προσωπικού πρώτης γραμμής στις φυλακές, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα.

Όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, η CPT διαπίστωσε σοβαρό υπερπληθυσμό. Σε ορισμένα κελιά, όπως της πτέρυγας 10A,στην οποία όπως αποκάλυψε το AlphaNews.Live εκδηλώθηκε φωτιά την περασμένη Παρασκευή και από θαύμα δεν θρηνήσαμε θύματα, υπάρχει μεγάλος αριθμός κρατουμένων οι οποίοι κοιμούνται σε στρώματα στο πάτωμα, με έως και τέσσερις κρατούμενους στριμωγμένους σε κελιά μόλις 5,5 τ.μ. τα οποία είναι κατάλληλα να φιλοξενήσουν περισσότερα από ένα άτομο.

Επιπλέον, η εύκολη πρόσβαση στις τουαλέτες παρέμενε προβληματική, καθώς πάνω από τα μισά κελιά εξακολουθούσαν να μην διαθέτουν εγκαταστάσεις υγιεινής εντός. Κατά συνέπεια, τη νύχτα, λόγω της έλλειψης προσωπικού να ανοίξει στους κρατούμενους να βγουν από τα κελιά τους για να χρησιμοποιήσουν τις τουαλέτες του μπλοκ, οι κρατούμενοι αναγκάζονταν να ουρούν σε μπουκάλια ή να αφοδεύουν σε σακούλες, σε γεμάτα κελιά, κατάσταση που η CPT χαρακτήρισε «εξευτελιστική».

Όσον αφορά το καθημερινό καθεστώς, παραμένει θετικό το γεγονός ότι οι κρατούμενοι μπορούν να περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους εκτός των κελιών τους. Επιπλέον, έχει σημειωθεί μια μικρή επέκταση του φάσματος των δραστηριοτήτων και της κατάρτισης που προσφέρονται. Ωστόσο, η τακτική πρόσβαση σε μια σειρά από χρήσιμες δραστηριότητες, εκπαίδευση και οργανωμένα αθλήματα δεν ήταν δυνατή για μεγάλο αριθμό κρατουμένων.

Η Επιτροπή εξέφρασε αρκετές ανησυχίες σχετικά με τα παιδιά και τους νέους ενήλικες που κρατούνται Φυλακές Η κυριότερη από αυτές ήταν ότι τα παιδιά παραμένουν φυλακισμένα σε κακές και ακατάλληλες συνθήκες. Λόγω του υπερπληθυσμού, ορισμένα παιδιά έπρεπε να κοιμούνται σε στρώματα στο πάτωμα, σε κελιά με μούχλα και γκράφιτι, τα οποία μοιράζονταν με τους νέους ενήλικες. Επιπλέον, δεν υπήρχε καμία μορφή προσαρμοσμένου, προσανατολισμένου προς τα παιδιά καθεστώτος σκόπιμων ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων ή εργασίας, με στόχο την πρόοδό τους και την τελική επανένταξή τους στην κοινότητα. Πολλά από τα παιδιά παραπονέθηκαν ότι κρύωναν, πεινούσαν και βαριόντουσαν.

Η Επιτροπή υπογράμμισε ότι οι Κεντρικές ήταν ακατάλληλο μέρος για την κράτηση παιδιών και ενθάρρυνε την ταχεία μεταφορά των παιδιών σε πιο κατάλληλες εγκαταστάσεις για ανηλίκους το συντομότερο δυνατό, κάτι ωστόσο που να θυμίσουμε η Κυβέρνηση φαίνεται να έχει αφήσει στα χαρτιά, αφού μετά την παράταση ενός χρόνου, ο πρώην Υπ. Δικαιοσύνης, Μάριος Χαρτσιώτης, πριν παραδώσει τα ηνία του Υπουργείου του στον νέο Υπουργό, ζήτησε δεύτερη χρονιαία παράταση, με αποτέλεσμα οι ανήλικοι κρατούμενοι να παραμένουν εντός κεντρικών μέχρι 1/1/27.

Η Επιτροπή πρότεινε στην έκθεσή της επίσης μια σειρά μέτρων για τη βελτίωση της κατάστασης των γυναικών κρατουμένων, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη μιας προσέγγισης με βάση το φύλο και τη διασφάλιση της κάλυψης των ειδικών αναγκών τους.

Ομοίως, σημειώνει, θα πρέπει να βελτιωθεί η μεταχείριση των αλλοδαπών κρατουμένων.

Όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη, με εξαίρεση την πρόσληψη ψυχιάτρου, δεν υπήρξαν αξιοσημείωτες βελτιώσεις από την επίσκεψη του 2023. Η ιατρική εμπιστευτικότητα παρέμεινε ένα πρόβλημα, καθώς τα φάρμακα εξακολουθούσαν να διανέμονται από τους φρουρούς και όχι από νοσηλευτές, ενώ η καταγραφή των τραυματισμών ήταν ανεπαρκής.

Η CPT απαιτεί μέσω της έκθεσής της μέτρα και για τη θέσπιση μιας κατάλληλης πολιτικής πρόληψης αυτοκτονιών και αυτοτραυματισμών και για την ανάπτυξη μιας προσέγγισης όσον αφορά τη χρήση ουσιών.

Η CPT διαπίστωσε εξάλλου ότι δεν είχαν ληφθεί μέτρα για την τροποποίηση του συστήματος προσωρινής πειθαρχικής απομόνωσης και ότι εξακολουθούσαν να υπάρχουν προβλήματα στην εφαρμογή των πειθαρχικών διαδικασιών και στην αξιοσημείωτη έλλειψη εγγυήσεων για τη δέουσα διαδικασία.

Απαιτείται συντονισμένη δράση για να αλλάξει η τρέχουσα προσέγγιση και να διασφαλιστεί ότι κάθε παράβαση διερευνάται, εκδικάζεται και τιμωρείται άμεσα.

Η CPT διαπίστωσε τέλος ότι δεν υπήρχε αποτελεσματικό σύστημα καταγγελιών από κρατούμενους. Όπως σημειώθηκε το 2023, πολλοί κρατούμενοι δήλωσαν ότι οι καταγγελίες τους δεν έλαβαν ποτέ απάντηση, ενώ το εσωτερικό σύστημα καταγγελιών δεν τήρησε τις αρχές της εμπιστευτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της ιχνηλασιμότητας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Θρίλερ στις Κεντρικές: Φωτιά στην πτέρυγα 10Α, απεγκλωβίστηκαν από το προσωπικό 120 κατάδικοι | AlphaNews