Για ένα ακόμη καλοκαίρι Κύπρος, Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες στον κόσμο βρίσκονται αντιμέτωπες με μπαράζ πυρκαγιών, για τις οποίες οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό ο ανθρώπινος παράγοντας.
Πίσω από αυτές κρύβεται συνήθως μια ανθρώπινη αμέλεια ή εσκεμμένη πράξη, που προκαλούν πυρομανείς ή εμπρηστές.
Αναλύοντας στο AlphaNews.Live τους λόγους τους οποίος τοποθετούν φωτιές, ο κλινικός ψυχολόγος, Λούκας Χριστοδούλου, ξεκαθάρισε πως ανάμεσα στους πυρομανείς και τους εμπρηστές υπάρχει μια μεγάλη διαφορά.
Όπως εξήγησε οι πυρομανείς βρίσκονται αντιμέτωποι με ψυχολογικές διαταραχές, σε αντίθεση με τους εμπρηστές που προσπαθούν να εξυπηρετήσουν ένα συγκεκριμένο σκοπό.
Παρά το ότι οι περισσότεροι ταυτίζουν τον εμπρηστή με τον πυρομανή, στην πραγματικότητα μόνο το 3 – 6% των εμπρηστών είναι πυρομανείς.
Η πυρομανία χαρακτηρίζεται από μια σκόπιμη και επαναλαμβανόμενη ανάγκη να βάλει κάποιος φωτιά. Σε ένα μεγάλο βαθμό η πυρομανία σχετίζεται με την σεξουαλική διέγερση των εμπρηστών.
Οι πυρομανείς δυσκολεύονται να αντισταθούν στην εμπρηστική συμπεριφορά. Βιώνουν συναισθήματα ικανοποίησης και απελευθέρωσης όταν προβαίνουν σε εμπρησμό.
Η πυρομανία αρχίζει να παρουσιάζεται από την παιδική ηλικία. «Πολλές φορές βλέπουμε ένα παιδί να του αρέσει να ασχολείται με σπίρτα ή αναπτήρες και θεωρούμε ότι πρόκειται για απερισκεψία, χωρίς να το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη. Αυτό ωστόσο μπορεί να αποτελεί σημάδι πυρομανίας». Σύμφωνα, μάλιστα με έρευνες, η πυρομανία μπορεί να θεωρείται και κληρονομική.
Το πάθος για εμπρησμό είναι συνήθως χαρακτηριστικό των ανδρών που βρίσκονται στην εφηβεία και σχετίζεται σε κάποιο βαθμό με την ανδρική ορμόνη.
Οι πυρομανίες στις γυναίκες είναι εξαίρεση του κανόνα. Οι γυναίκες που προχωρούν σε πράξεις πυρομανίας έχουν, συνήθως, άλλες διανοητικές αναπηρίες ή μανίες.
Οι εμπρηστές «βλέπουν» το κέρδος
Σε αντίθεση με τους εμπρηστές, οι πυρομανείς δεν προχωρούν σε φωτιές με σκοπό το κέρδος.
Οι εμπρηστές συσχετίζονται συνήθως με την αναζήτηση εξουσίας, εκδίκηση αλλά και οικονομικό όφελος.
Σε μια τέτοια περίπτωση, τόνισε ο κ. Χριστοδούλου, ξεφεύγουμε από την ψυχολογική διαταραχή και μιλάμε πλέον για εμπρησμό.
Το προφίλ ωστόσο του εμπρηστή είναι δύσκολο να καθοριστεί, καθώς οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε εσκεμμένη εμπρηστική ενέργεια ποικίλουν.
Δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ που να επιτρέπουν την ασφαλή διάγνωση των εμπρηστών.
Θεραπεία και αντιμετώπιση
Αναφερόμενος στους τρόπους αντιμετώπισης της πυρομανίας ο κ. Χριστοδούλου τόνισε πως σε κάθε περίπτωση το πρώτο βήμα της θεραπείας είναι να αναγνωρίσει το ίδιο το άτομο ότι υποφέρει από κάτι.
Οι επιλογές θεραπείας της πυρομανίας, πρόσθεσε, περιλαμβάνουν συμπεριφοριστικές θεραπείας και φαρμακευτική αγωγή, όπως αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά.
Εξίσου σημαντικό κομμάτι στην όλη διαδικασία διαδραματίζει και το στενό περιβάλλον του πυρομανή, τόσο κατά την διάρκεια της διάγνωσης, όσο και στην θεραπεία.
Εάν δεν του υποδείξει άτομο του κοντινού περιβάλλοντος να ζητήσει βοήθεια, πιθανόν ο ίδιος να μην το πράξει ποτέ.
Την ίδια ώρα, επισήμανε πως σε περίπτωση που μιλάμε για μικρά παιδιά, θα πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία του ειδικού με την οικογένεια.
Αν παρατηρήσουμε στα παιδιά πιο μικρής ηλικίας, μια έντονη ανάγκη ενασχόλησης με την φωτιά δεν πρέπει να το αφήσουμε να περάσει αδιάφορο. Τα παιδιά δεν έχουν το αίσθημα του κινδύνου ή ότι θέλουν να προκαλέσουν κίνδυνο σε κάποιο άλλο.
