Στην μάχη της πρόληψης και έγκαιρης ανίχνευσης πυρκαγιών μπήκε η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Πρόκειται για το FireWatch AI, ένα σύστημα που δημιουργήθηκε για να προστατεύσει το περιβάλλον της Κύπρου από τις πυρκαγιές. Πάνω από 125 κάμερες βρίσκονται εγκαταστημένες σε διάφορες δασικές και βιομηχανικές περιοχές της Κύπρου, με το σύστημα το οποίο λειτουργεί μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης να αναγνωρίζει την ύπαρξη καπνού ή φωτιάς, με ακρίβεια πάνω από 98%.
Το Alphanews.Live βρέθηκε στο κέντρο ελέγχου της Firewatch AI, όπου 24 ώρες το 24ωρο, λειτουργοί ελέγχουν τις κάμερες, οι οποίες καλύπτουν το 25% της έκτασης της Κύπρου και ανιχνεύουν έγκαιρα καπνό η φωτιά.
Στο κέντρο ελέγχου στο Παραλίμνι υπάρχει πρόσβαση σε όλες τις κάμερες, ενώ σε περίπτωση «συναγερμού» αντίστοιχη ειδοποίηση εμφανίζεται στους λειτουργούς του κέντρου, οι οποίοι αποτελούν το δεύτερο επίπεδο ελέγχου στο σύστημα. Αφού επιβεβαιώσουν πως πρόκειται για πυρκαγιά καλούν άμεσα τις πυροσβεστικές δυνάμεις.
Για το πως ακριβώς λειτουργεί το Firewatch AI αλλά και πως γεννήθηκε η ιδέα μας μίλησε ο ιδρυτής της εταιρείας κ. Γουίλιαμ Δημητρίου.
«Οι κάμερες πιάνουν μια εικόνα κάθε 1 λεπτό και στέλνει τις εικόνες στα σέρβερ που δουλεύουν την ΑΙ, αυτό το σύστημα δίνει μας την δυνατότητα να βλέπουμε μέχρι και χιλιάδες ταυτόχρονα με ένα ή 2 άτομα στο κέντρο ελέγχου. Φυσικά οι άνθρωποι είναι εδώ για να δουν αν είναι όντως αλήθεια η πυρκαγιά και μετά ενημερώνουν είτε την πυροσβεστική, είτε το Τμήμα Δασών ή και τους δύο ταυτόχρονα αν είΝαι σε δασικές περιοχές.»
Οι δυνατότητες του Firewatch AI δεν περιορίζονται μόνο στον εντοπισμό καπνού ή πυρκαγιάς σε μια περιοχή. Το σύστημα αναγνωρίζει την ακριβή τοποθεσία της εστίας, αλλά και το είδος της πυρκαγιάς, δηλαδή αν καίγεται για παράδειγμα άγρια βλάστηση ή ελαστικά.
«Μόλις βλέπουμε είτε καπνό είτε φωτιά, και δουλεύουν και μέρα και νύχτα επιβεβαιώνουμε ότι όντως υπάρχει και μετά το σύστημα από μόνο του βγάζει μας συντεταγμένες ακριβώς που βρίσκεται η πυρκαγιά, βγάζει μας και ένα χάρτη, που μαζί με τις συντεταγμένες στέλνουμε τα στην πυροσβεστική υπηρεσία για να μπορέσουν να παν επί τόπου έγκαιρα.
Ο καπνός μπορεί να είναι μαύρος μπορεί να είναι άσπρος μπορεί να είναι γκρι. μπορεί να φκάλει μονομιάς ανάλυση από τον καπνό ένα περίπου τι είδος πυρκαγιάς είναι για να ξέρει και η πυροσβεστική υπηρεσία για να το πολεμήσουν καλύτερά.»
Το σύστημα παρά τις τακτικές εικόνες που λαμβάνει, δεν καταγράφει τίποτα, παρά μόνο αν εντοπιστεί ένδειξη πυρκαγιάς, με τις υπόλοιπες φωτογραφίες να σβήνονται. Και αφού η προσπάθεια γίνεται για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως μας ανέφερε ο Ιδρυτής, οι σέρβερ λειτουργούν με φωτοβολταΐκά και μπαταρίες, χωρίς να χρησιμοποιούν ενέργεια από το δίκτυο της ηλεκτρικής.
Μια ώρα πιο νωρίς το «σήμα»
Εντυπωσιακό είναι το πόσο άμεσα το σύστημα ανιχνεύει την πυρκαγιά συγκριτικά με τον άνθρωπο, καθώς όπως μας ανέφερε ο κ. Δημητρίου, αφότου οι ίδιοι καλέσουν τις πυροσβεστικές δυνάμεις, η πρώτη ενημέρωση από πολίτη για την πυρκαγιά γίνεται περίπου μια ώρα μετά, όταν οι δυνάμεις βρίσκονται ήδη στο σημείο και επιχειρούν.
«Ως συνήθως που παίρνουμε την ΠΥ ή το Τμήμα Δασών, είναι περίπου μια ώρα πιο γρήγορα από το κοινό, δηλαδή ενημερώνουμε τους αυτή την μια ώρα, κάνει μεγάλη διαφορά. Είναι η διαφορά που μια μικρή πυρκαγιά με μια μεγάλη πυρκαγιά»
Επί του παρόντος υπάρχουν κάμερες σε 25 κοινότητες και στον Δήμο Παραλιμνίου-Δερύνειας, ενώ μελλοντικά θα τοποθετηθούν σε ακόμη 50 σημεία Παγκύπρια.
«Στόχος μας είναι μέχρι το τέλος του 2026 να καλύφκουμε 100% της Κύπρου»
Παράλληλα, από φέτος έχουν ξεκινήσει και περιπολίες μe drones τα οποία ελέγχουν «τυφλά» σημεία.
«Το σύστημα ξεκίνησε να δουλεύει με κάμερες, σε σημεία στις δασικές περιοχές εκεί που πιστεύουμε ότι υπάρχει ανάγκη και φέτος ξεκινήσαμε να βάλουμε και drone τα οποία θα κάμνουν περίπολο για να βλέπουν τα σημεία, που δεν μπορούμε να βλέπουμε ούτε με τις κάμερες μας».
Η φονική πυρκαγιάς στην Ορά
Η ιδέα για το πρωτοποριακό σύστημα, αντίστοιχο του οποίου υπάρχει σε ελάχιστες άλλες χώρες, ήταν η καταστροφική πυρκαγιά που ξέσπασε στην ορεινή Λάρνακα και Λεμεσό το 2021, όπου έχασαν την ζωή τους τέσσερις άνθρωποι.
«Ο πατέρας μου ήταν από την Ορά και πρόσφατα είχαμε μια μεγάλη πυρκαγιά, φονική πυρκαγιά και μόλις το είδα είπα ότι κάτι πρέπει να κάνουμε κάτι για να σταματήσουμε αυτό το πράγμα»
Στόχος, είναι όπως μας εξήγησε ο ιδρυτής της Firewatch AI, η Κύπρος να αποτελέσει «μοντέλο» για χώρες του εξωτερικού και το σύστημα να επεκταθεί και σε άλλες χώρες.
«Μόλις έχουμε αυτό το παράδειγμα για την Κύπρο θα το πάρουμε εμείς στο εξωτερικό σε άλλες χώρες για να μπορούν να το εφαρμόσουν παντού στην Ευρώπη».
Οι πέντε κοινότητες στη Λεμεσό
Στενή είναι η συνεργασία της Firewatch AI με τις τοπικές αρχές, με τις κοινότητες να ανταποκρίνονται άμεσα θετικά στο εγχείρημα.
«Όπου κι αν πάμε σε κοινοτικό συμβούλιο ή δημαρχείο, πάντα, τους κάνουμε την παρουσίαση και μονομιάς διούν μας την θετική την απάντηση, διότι το ξέρουν ότι είναι κάτι πολύ καλό και κοστίζει πολλά πιο λίγα από μια πυρκαγιά. δηλαδή αν έχεις το σύστημα αυτό θα μπορέσεις να σταματήσεις μια μεγάλη ζημιά ή μη κακό να χάσουμε και ανθρώπινες ζωές», μας ανέφερε ο κ. Δημητρίου.
Μάλιστα, ένα δεύτερο κέντρο ελέγχου έχει στηθεί στην κοινότητα Πάχνας, σε μια προσπάθεια σε μια προσπάθεια στην οποία συμμετέχουν πέντε κοινότητες της ημιορεινής Λεμεσο. Πρόκειται για την Πάχνα, την Απαισιά, το Βουνί, το Φοινί και η Επταγώνια.
«Το κέντρο ελέγχου στεγάζεται στην Πάχνα, στο κοινοτικό συμβούλιο το οποίο επιτρέπει ταχύτατη κινητοποίηση. Ταυτοχρόνως παρακολουθείται από το Παραλίμνι 24/7 άρα έχουμε δύο δικλείδες ασφαλείας», μας ανέφερε ο Αυγουστίνος Χατζηγιάννης, διευθυντής επιχειρήσεων της Fireline, της εταιρείας που υλοποιεί το έργο, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξη.
Οι κάμερες εγκαταστάθηκαν την 1η Ιουνίου, όπως ήταν ο στόχος, ενώ σύμφωνα με τον κ. Χατζηγιάννη, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται και η εκπαίδευση των ατόμων στο Κοινοτικό Συμβούλιο. Το σύστημα αναμένεται να εγκατασταθεί και στον νέο πυροσβεστικό σταθμό της Πάχνας, που θα είναι έτοιμος το 2026.
«Το έργο είναι πολύ σημαντικό γιατί ενισχύει την θωράκιση αυτών των ημιορεινών περιοχών και καθιστά την πρόληψη μια ενεργή διαδικασία και βασίζεται στην καινοτομία», είπε ο κ. Χατζηγιάννης
Και οι πέντε κοινότητες ήταν ιδιαίτερα πρόθυμες να υλοποιηθεί το έργο, σύμφωνα με τον κ. Χατζηγιάννη ο οποίος σημείωσε πως «οι κοινότητες θέλουν ενεργό ρόλο στην πολιτική προστασία».



