Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων ύψους πέραν των 2 δισ. ευρώ εντόπισε μεταξύ άλλων η Ελεγκτική Υπηρεσία στο Τμήμα Φορολογίας.
Η έκθεση η οποία δημοσιεύτηκε σήμερα και καλύπτει το έτος 2020 καταδεικνύει κόστος οικονομικό στην αποτυχία διορισμού Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας καθώς και μεγάλες καθυστερήσεις όσο αφορά τον έλεγχο τω στοιχείων, την εξέταση των ενστάσεων και εκκρεμότητες στην είσπραξη των οφειλόμενων.
Σύμφωνα με την έκθεση καθυστερημένων εσόδων του Τμήματος, το σύνολο των καθυστερημένων φόρων άμεσης και έμμεσης φορολογίας στις 31.12.2020, περιλαμβανομένων τόκων και επιβαρύνσεων ανέρχεται σε €2.347,62 εκ. (€2.216,03 εκ. στις 31.12.2019), από το οποίο ποσό ύψους €1.837,05 εκ. (€1.621,74 εκ. το 2019) αφορά σε άμεσους φόρους και ποσό ύψους €510,57 εκ. (€594,3 εκ. το 2019) αφορά σε έμμεσους φόρους (Φ.Π.Α), ποσά που δεν έχουν επιβεβαιωθεί από την Υπηρεσία μας.
Το σύνολο των εισπρακτέων ποσών/καθυστερημένων φόρων άμεσης φορολογίας για το 2020, χωρίς τους τόκους και επιβαρύνσεις, όπως έχουν δηλωθεί στην Υπηρεσία μας από το Τμήμα, ήταν €1.226,98 εκ., σε σύγκριση με €1.062,56 εκ. του προηγούμενου έτους (2019), δηλαδή σημειώθηκε αύξηση €164,4 εκ. ή 15,5%. Αναλυτικά, κατά κατηγορία, οι καθυστερήσεις φόρων άμεσης φορολογίας χωρίς τους τόκους και επιβαρύνσεις, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στην Υπηρεσία μας από το ΤΦ για τα έτη 2020 και 2019, παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα και στη σχετική γραφική παράσταση.
Τα ευρήματα
- «Ακύρωση του Διορισμού του Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας από το Διοικητικό Δικαστήριο, με ενδεχόμενες σημαντικές οικονομικές συνέπειες για το Κράτος. Η ΕΔΥ προχώρησε στον διορισμό του Εφόρου Φορολογίας με ισχύ από 1.7.2022.
- Συσσώρευση καθυστερημένων εσόδων ύψους πέραν των 2 δισ. ευρώ. Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα αξιοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του, περιλαμβανομένων των νέων μέτρων, με βάση τις πρόνοιες του Νόμου 80(Ι)/2014, για περιορισμό των ανείσπρακτων φόρων.
- Συσσωρευμένες φορολογίες υπό ένσταση. Εισηγηθήκαμε όπως γίνει προσπάθεια για εξέταση των παλιών ενστάσεων, το συντομότερο δυνατόν, και όπως οι νέες ενστάσεις εξετάζονται χωρίς καθυστέρηση.
- Μη υποβολή δηλώσεων εισοδήματος από φυσικά και νομικά πρόσωπα για αριθμό φορολογικών ετών και μη επιβολή φορολογιών από το Τμήμα, με βάση την κρίση του Εφόρου, ως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, με αποτέλεσμα την απώλεια εσόδων του Κράτους. Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα ζητήσει την υποβολή δηλώσεων εισοδήματος για όλα τα έτη και την επιβολή σχετικών φορολογιών και ποινών, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
- Φορολογούμενοι που δεν δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους ή δηλώνουν μέρος τους, με σημαντική απώλεια εσόδων από το Κράτος. Εισηγηθήκαμε τη φορολογική διερεύνηση των συγκεκριμένων περιπτώσεων, περιλαμβανομένης της εξέτασης κεφαλαιουχικής κατάστασης και επιβολή φορολογιών, σύμφωνα με τη νομοθεσία
- Καθυστέρηση στην εξέταση και έκδοση φορολογιών από το Τμήμα. Εισηγηθήκαμε όπως εκδίδονται έγκαιρα οι σχετικές φορολογίες και τουλάχιστον εντός της προθεσμίας των έξι ετών που προνοεί το άρθρο 23(1) του περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμου.
- Εταιρείες εγγεγραμμένες στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΤΕΕΔΙ), που δεν είναι εγγεγραμμένες στο Τμήμα Φορολογίας – Άμεση Φορολογία (δεν έχουν φάκελο φόρου εισοδήματος) και δεν υποβάλλουν δηλώσεις εισοδήματος. Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα προχωρήσει σε αντιπαραβολή των στοιχείων που αφορούν σε εταιρείες και περιλαμβάνονται στο μηχανογραφικό σύστημα του ΤΕΕΔΙ και του Τμήματος Φορολογίας (άμεση και έμμεση φορολογία), για εντοπισμό τυχόν αδήλωτων εισοδημάτων
- Εντοπισμός περιπτώσεων εταιρειών, με κύκλο εργασιών ο οποίος δηλώθηκε για σκοπούς έμμεσης φορολογίας, ο οποίος, ωστόσο, δεν δηλώθηκε για σκοπούς άμεσης φορολογίας ή είναι μεγαλύτερος από αυτόν που δηλώθηκε για άμεση φορολογία. Εισηγηθήκαμε όπως διερευνηθούν όλες οι συγκεκριμένες περιπτώσεις και επιβληθούν φορολογίες, όπου απαιτείται. Εισηγηθήκαμε, επίσης, όπως το Τμήμα αξιοποιεί τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του και αντιπαραβάλλει, σε τακτική βάση, τα στοιχεία ΦΠΑ και Φόρου εισοδήματος, προς αύξηση της φοροεισπρακτικής του ικανότητας και ελαχιστοποίηση της φοροδιαφυγής.
- Απουσία μηχανισμού τακτικής συμφιλίωσης του κεντρικού λογιστικού συστήματος (FIMAS), με τα επιμέρους μηχανογραφικά συστήματα και άλλες πηγές πληροφόρησης, από το λογιστήριο του Τμήματος Φορολογίας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιβεβαιωθεί η πληρότητα και ορθότητα των εισπράξεων του Τμήματος.
- Μη αντιπαραβολή/αξιοποίηση πληροφόρησης των συστημάτων του Τμήματος (ΤΕΠ Vs ΦΠΑ) και μη αξιοποίηση πληροφόρησης από άλλα Κυβερνητικά Τμήματα. Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα αξιοποιεί κατάλληλα τόσο τα μηχανογραφικά συστήματα του Τμήματος, όσο και την πληροφόρηση που παρέχεται από άλλα κυβερνητικά Τμήματα και επιβάλλει σχετικές φορολογίες, όπου ενδείκνυται, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
- Εντοπίστηκαν υπάλληλοι του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που κατέχουν μετοχές ή/και έχουν θέση Διευθυντή/Γραμματέα σε ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίοι δεν εξασφάλισαν τη σχετική άδεια, σε αντίθεση με τις πρόνοιες της νομοθεσίας ή/και των Κανονισμών που εφαρμόζονται στην κάθε περίπτωση. Εισηγηθήκαμε πλήρη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία/Κανονισμούς και για τον σκοπό αυτό τη λήψη μέτρων, ώστε η νομοθεσία να εφαρμόζεται και όσοι την παραβιάζουν να υπόκεινται στις προβλεπόμενες κυρώσεις.
- Εσωτερικοί συμψηφισμοί μεγάλων ποσών ΦΠΑ, χωρίς τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων και ελέγχων από το γραφείο (desk audits). Εισηγηθήκαμε όπως το Τμήμα εντατικοποιήσει τις επιτόπιες επισκέψεις, σε περιπτώσεις φορολογουμένων με σημαντικά αιτήματα για επιστροφή/συμψηφισμό ΦΠΑ, σε συνδυασμό με άλλα είδη ελέγχων (desk audits), ανάλογα με την επικινδυνότητα των φορολογούμενων, όπως καθορίζεται από το Τμήμα.
- Καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ από το Κράτος, με αποτέλεσμα την καταβολή σημαντικού ποσού τόκων.
- Επιπρόσθετα έσοδα που προκύπτουν από καταγγελίες που υποβάλλονται από πολίτες στην Υπηρεσία μας.
- Χαμηλό ποσοστό επισκέψεων ελέγχου στα υποστατικά των εγγεγραμμένων στο Μητρώο ΦΠΑ προσώπων. Εισηγηθήκαμε όπως εντατικοποιηθούν οι επισκέψεις στα υποστατικά των φορολογουμένων, μέσω και της ενδεχόμενης ενίσχυσης των Μονάδων φορολογικών ελέγχων, για αποτροπή της φοροδιαφυγής, την προστασία των δημοσίων εσόδων, τη δημιουργία φορολογικής συνείδησης και γενικά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας.
- Χρήση από επενδυτές του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%), για την ιδιόκτητη κατοικία που αγοράζουν/ανεγείρουν, για την οποία η Υπηρεσία μας δεν συμφωνεί, με βάση και τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία.
- Εντοπισμός περιπτώσεων εταιρειών, που προβαίνουν σε συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα, με ενδεχόμενο τη μη τήρηση των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας. Εισηγηθήκαμε τη διερεύνηση τέτοιων συναλλαγών από το Τμήμα και εφαρμογή του άρθρου 33 του περί Φορολογίας Εισοδήματος Νόμου.
- Εντοπισμός σοβαρών αδυναμιών στην καταγραφή και παρακολούθηση του χρόνου προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων του Τμήματος και ανομοιομορφία στον γενικότερο χειρισμό του συστήματος καταγραφής/παρακολούθησης του χρόνου εργασίας των υπαλλήλων του Τμήματος.
- Εισηγηθήκαμε όπως γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, για ορθή τήρηση και παρακολούθηση του θεσμοθετημένου ωραρίου της Δημοσίας Υπηρεσίας».
