Του Χάρη Ιωακειμίδη*
Ο Αρχιτέκτονας είναι ο επαγγελματίας ο οποίος θα αναλάβει την Αρχιτεκτονική μελέτη ενός κτηρίου. Αυτό είναι ήδη πολύ γνωστό και δεν χρειαζόταν η προηγούμενη εξήγηση. Ο Αρχιτέκτονας, όμως, μπορεί να κάνει και κάτι άλλο;
Αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν να μένουν στη σφαίρα της θεωρητικής συζήτησης. Πρέπει έμπρακτα μέσω ρυθμίσεων να κανονιστεί το εύρος των επαγγελματικών δραστηριοτήτων με τις οποίες έχει δικαίωμα ένας Αρχιτέκτονας να ασχοληθεί. Στην Ελλάδα υπάρχει το Προεδρικό Διάταγμα 99/2018, το οποίο ρυθμίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα του Αρχιτέκτονα, και των άλλων κλάδων Μηχανικής.
Στο διάταγμα αυτό απαριθμούνται 30 επαγγελματικά δικαιώματα. Χαρακτηριστικά αναφέρω, πέραν των Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτηριακών Έργων, που είναι αυτονόητο, τις Μελέτες Αστικού Σχεδιασμού, αλλά και τις Μελέτες Αρχιτεκτονικής Τοπίου. Αυτές οι δραστηριότητες μεταξύ των Αρχιτεκτόνων είναι αυτονόητες. Όσοι έχουν σπουδάσει το αντικείμενο έχουν περάσει μέσα από τα μονοπάτια και του Αστικού Σχεδιασμού και της Αρχιτεκτονικής Τοπίου.
Είναι όμως αυτονόητο αυτό στην κοινωνία μας; Ζούμε σε μια εποχή όπου πολίτες αυτού του κράτους ρωτούν σε γκρουπς στα κοινωνικά δίκτυα αν χρειάζεται Αρχιτέκτονας για να του σχεδιάσει το σπίτι και παίρνουν απαντήσεις από άλλους ότι μπορούν να απευθυνθούν απευθείας σε εργολάβους. Δεν χρειάζεται ο Αρχιτέκτονας. Υπάρχουν πολίτες που λένε με βεβαιότητα στον Αρχιτέκτονα ότι δεν μπορεί να επιβλέπει μια κατασκευή, ενώ ο νόμος καθορίζει τον Αρχιτέκτονα και τον Πολιτικό Μηχανικό ως μοναδικούς επιβλέποντες.
Το να καθορίσει ο νομοθέτης τα επαγγελματικά δικαιώματα του Αρχιτέκτονα είναι η λύση; Όχι. Είναι όμως μια αρχή. Είναι μια αρχή που θα βοηθήσει και θα κατοχυρώσει στον κλάδο μας δικαιώματα που θα μας κατατάσσουν επαγγελματικά εκεί που μας αξίζει και εκεί που θα μπορεί η κοινωνία να μας δει. Είναι όμως όλοι οι Αρχιτέκτονες ικανοί να εκτελέσουν αυτά τα καθήκοντα; Προφανώς και όχι. Όπως επαγγελματίες σε άλλα αντικείμενα δεν μπορούν ή δεν έχουν την εμπειρία και την επαρκή γνώση να τα κάνουν όλα στον τομέα τους.
Από εκεί και πέρα ένα άλλο ζήτημα που μπαίνει είναι η αμοιβή του Αρχιτέκτονα. Πως καθορίζεται; Καταρχάς το ΕΤΕΚ έχει δημοσιεύσει το 2021 το έντυπο «Υφιστάμενη Κατάσταση – Παροχή Μελετητικών Υπηρεσιών Συμβούλων Μελετητών». Στο έντυπο αυτό γίνεται αναφορά όσον αφορά τις αμοιβές μόνο για έργα του Δημοσίου. Όσον αφορά τα ιδιωτικά έργα αναφέρεται μόνο στο πρότυπο συμβόλαιο, το οποίο ήταν μια καλή κίνηση εκ μέρους του επιμελητηρίου αλλά για τις αμοιβές τίποτε. Αν δούμε και τους Κανονισμούς Δεοντολογίας ο Μηχανικός δεν μπορεί να υποβιβάζει την αμοιβή του κάτω από τα ελάχιστα όρια που λέει ο Νόμος. Ελάχιστα όρια όμως δεν υπάρχουν. Δεν υπάρχει κανονισμός που να ορίζει ελάχιστα όρια αμοιβών.
Συνδυάζοντας τα δύο αυτά ζητήματα μπορούμε και πρέπει να προχωρήσουμε μετά από την απαραίτητη σκέψη και διαβούλευση στον καθορισμό επαγγελματικών δικαιωμάτων μαζί με τις αμοιβές που μας αξίζουν. Όλα αυτά πάντα με την κατάλληλη επιμόρφωση με μπροστάρη ένα ΕΤΕΚ που βάζει πάνω από όλα το μόνο του στήριγμα. Τα μέλη του.
*Ο Χάρης Ιωακειμίδης είναι Αρχιτέκτονας Μηχανικός ΕΜΠ. Υποψήφιος για το Γενικό Συμβούλιο του ΕΤΕΚ
