Ενδεχόμενες παραβάσεις από πλευράς πιστωτικών ιδρυμάτων εξετάζει η Κεντρική Τράπεζα, υπό το «φως» των αποκαλύψεων του δημοσιογραφικού οργανισμού ICIJ για φερόμενη εμπλοκή κυπριακών εταιρειών του τομέα υπηρεσιών σε διακίνηση κεφαλαίων Ρώσων ολιγαρχών.
Σε ανακοίνωση, η Κεντρική Τράπεζα αναφέρει ότι «στο πλαίσιο του εποπτικού της ρόλου, απαιτεί από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα να εφαρμόζουν τον περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμο, ο οποίος είναι εναρμονισμένος με τις σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες, με στόχο το μετριασμό των ενδεχόμενων κινδύνων.»
«Προκειμένου να αξιολογεί το επίπεδο συμμόρφωσης των πιστωτικών ιδρυμάτων με το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο για την παρεμπόδιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η ΚΤΚ πραγματοποιεί εις βάθος επιτόπιους ελέγχους, έκτακτους ελέγχους, και εφαρμόζει συνεχή εξ αποστάσεως παρακολούθηση.»
Τονίζει επίσης ότι «σ’ αυτό το πλαίσιο, και πέραν των ελέγχων που αναφέρονται πιο πάνω, η ΚΤΚ εξετάζει πλέον και τις ενδεχόμενες παραβάσεις που αναφέρονται στα δημοσιεύματα, στο βαθμό που αυτές αφορούν τα πιστωτικά ιδρύματα.»
«Στο πλαίσιο των προσπαθειών για περαιτέρω ενίσχυση της εποπτικής της δυνατότητας για πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, το 2019 η ΚΤΚ ξεκίνησε διαδικασία προσλήψεων. Ως αποτέλεσμα, το ανθρώπινο δυναμικό στο αρμόδιο τμήμα αυξήθηκε κατά 50% μέχρι το 2022.»
Όπως αναφέρει η ΚΤΚ «ως αποτέλεσμα των στοχευμένων εποπτικών δράσεων της ΚΤΚ, από τα τέλη του 2018 μέχρι σήμερα τα πιστωτικά ιδρύματα τερμάτισαν επιχειρηματικές σχέσεις με συνολικά 42.728 εταιρείες-κέλυφος και έκλεισαν 125.782 τραπεζικούς λογαριασμούς.»
«Από το 2015, ως αποτέλεσμα των εποπτικών της ελέγχων για σκοπούς πρόληψης της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η ΚΤΚ επέβαλε ποινές προστίμου σε 13 περιπτώσεις.»
Η ΚΤΚ διευκρινίζει ότι «είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση των εποπτευόμενων ιδρυμάτων με τις στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις που αποφασίστηκαν και επιβλήθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.»
«Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών της για την περαιτέρω ενίσχυση του επιπέδου συμμόρφωσης των εποπτευόμενων ιδρυμάτων με το καθεστώς των κυρώσεων, η ΚΤΚ συνεργάστηκε το 2023 με έγκριτη εταιρεία παροχής λύσεων για τη διεξαγωγή ελέγχων με σκοπό την αξιολόγηση των συστημάτων που εφαρμόζουν τα εποπτευόμενα ιδρύματα για την εφαρμογή των κυρώσεων και την παρακολούθηση των συναλλαγών. Η διαδικασία αξιολόγησης των συστημάτων ελέγχου των κυρώσεων των εποπτευόμενων ιδρυμάτων βρίσκεται στο τελικό στάδιο.»
«Η Κύπρος», τονίζει η Κεντρική Τράπεζα, «αξιολογείται από τη Moneyval, η οποία εφαρμόζει τη μεθοδολογία FATF.»
«Στο πλαίσιο του 5ου γύρου αξιολόγησης της MONEYVAL, η σχετική έκθεση αξιολόγησης για την Κύπρο δημοσιεύθηκε το 2020. Η αξιολόγηση, η οποία διενεργήθηκε βάσει της αξιόπιστης μεθοδολογίας FATF από ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων, αποτύπωσε τα μέτρα που έλαβε η Κύπρος για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας τα τελευταία χρόνια και σημείωσε ορισμένους τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι αξιολογητές εξέφρασαν τόσο προφορικά όσο και γραπτώς την ιδιαίτερη σημασία του έργου που επιτελείται στην ΚΤΚ.»
