Κανένας νόμος δεν υποχρεώνει τους εργοδότες του ιδιωτικού τομέα να καταβάλλουν 13ο ή ακόμα και 14ο μισθό, ωστόσο αυτοί καταβάλλονται στις περιπτώσεις όπου περιλαμβάνεται στη συλλογική σύμβαση, όταν περιλαμβάνεται σε ατομικό συμβόλαιο ή συμφωνία εργοδότησης ή άλλης μορφής συμφωνία ή όταν περιλαμβάνεται στην πρακτική που ακολουθείται από την εταιρεία.
Τονίζεται ότι με βάση τον περί Ενημέρωσης του Εργοδοτούμενου από τον Εργοδότη για τους Όρους που διέπουν τη Σύμβαση ή τη Σχέση Εργασίας Νόμο, κάθε εργοδότης είναι υποχρεωμένος να ενημερώνει γραπτώς τον εργοδοτούμενο για τους όρους εργοδότησης του, περιλαμβανομένου και του 13ου ή/και 14ου μισθού, εκεί και όπου δίδεται.
Μπορεί ένας εργοδότης να παρέχει 13ο ή/και 14ο μισθό σε ορισμένους μόνο εργοδοτούμενους στην ίδια επιχείρηση;
Αν υπάρχει συμφωνία ή πρακτική για παροχή 13ου ή/και 14ου μισθού, τότε αυτός πρέπει να καταβάλλεται. Στην περίπτωση που σε συγκεκριμένο εργοδοτούμενο δεν καταβλήθηκε ποτέ 13ος ή/και 14ος μισθός και δεν υπάρχει οποιαδήποτε γραπτή δέσμευση του εργοδότη σχετικά με το εν λόγω ωφέλημα, τότε, για τον συγκεκριμένο εργοδοτούμενο, δεν υποχρεούται να τον καταβάλει.
Στις περιπτώσεις που στην ίδια επιχείρηση εργοδοτούνται υπάλληλοι με μερική απασχόληση, εάν καταβάλλεται 13ος ή/και 14ος μισθός σε συγκρίσιμους υπάλληλους με πλήρη απασχόληση, τότε θα πρέπει να καταβάλλεται κατ’ αναλογία και στους υπάλληλους με μερική απασχόληση.
Στις περιπτώσεις που στην ίδια επιχείρηση εργοδοτούνται υπάλληλοι ορισμένου χρόνου, εάν καταβάλλεται 13ος ή/και 14ος μισθός σε συγκρίσιμους υπάλληλους αορίστου χρόνου, τότε θα πρέπει να καταβάλλεται 13ος μισθός ή άλλο αντισταθμιστικό ωφέλημα και στους υπάλληλους ορισμένου χρόνου.
Εργοδότης που παρείχε 13ο ή/και 14ο μισθό ή φιλοδώρημα τον προηγούμενο χρόνο οφείλει να συνεχίσει να παρέχει τέτοια ωφελήματα και τον επόμενο χρόνο;
Εκεί που ο 13ος ή/και 14ος μισθός αποτελούν μέρος του συνολικού ετήσιου μισθού ή υπάρχει συμφωνία ή πρακτική να καταβάλλονται τότε ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει τον 13ο ή και 14ο μισθό και το επόμενο έτος.
Στην περίπτωση φιλοδωρήματος (μπόνους), το οποίο δεν σχετίζεται με μισθό, εναπόκειται στον εργοδότη εάν θα καταβάλει φιλοδώρημα και τον επόμενο χρόνο.
Υποχρεούται ένας εργοδότης, που παρέχει 13ο και 14ο μισθό, να πληρώσει την αναλογία του ωφελήματος σε εργοδοτούμενο του οποίου διακόπτεται η σχέση εργασίας του κατά τη διάρκεια του χρόνου;
Η παροχή μέρους του 13ου ή/και 14ου μισθού σε εργαζόμενους με τους οποίους η σχέση απασχόλησης διακόπτεται πριν από την κανονική ημερομηνία καταβολής τους είναι υποχρεωτική εφόσον πρόκειται για 13ο μισθό που ήταν συμφωνημένος και αποτελούσε μέρος του μισθού, εκτός και αν προβλέπεται ρητά το αντίθετο στους γραπτούς όρους απασχόλησης ή στην συλλογική σύμβαση που διέπει την εργασιακή σχέση.
Σε περίπτωση που ένας υπάλληλος έχει δικαίωμα όπως λαμβάνει 13ο μισθό και κατά τη διάρκεια του χρόνου απουσιάζει με άδεια ασθενείας ή γονική άδεια ή άδεια μητρότητας, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να πληρώσει ολόκληρο το 13ο μισθό ή αναλογία για τους μήνες που εργάστηκε;
Για τις περιπτώσεις απουσίας με άδεια ασθενείας ή με γονική άδεια, η εργατική νομοθεσία δεν συμπεριλαμβάνει πρόνοια ότι οι περίοδοι των αδειών αυτών λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του ύψους του 13ου μισθού.
Σημειώνεται όμως, ότι στις περιπτώσεις που σε γραπτούς όρους εργοδότησης συμπεριλαμβάνεται πρόνοια ότι λαμβάνονται υπόψη οι εν λόγω περίοδοι, τότε ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει πλήρως τον 13ο μισθό. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις που ο εργοδότης έχει πρακτική πληρωμής ολόκληρου του 13ου μισθού σε άλλους εργοδοτουμένους λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πάνω περιόδους.
Εάν όμως, στους γραπτούς όρους απασχόλησης, αναφέρεται ότι κατά τον υπολογισμό του ύψους του 13ου μισθού λαμβάνονται υπόψη μόνο οι περίοδοι που ο εργοδοτούμενος λαμβάνει μισθό με φυσική παρουσία στην επιχείρηση, τότε δε θα λαμβάνονται υπόψη οι περίοδοι απουσίας με άδεια ασθενείας και γονική άδεια. Στην περίπτωση αυτή εναπόκειται στον εργοδότη κατά πόσο θα δώσει ολόκληρο τον 13ο μισθό ή αναλογία αυτού για τους μήνες που καταβαλλόταν μισθός με φυσική παρουσία στην επιχείρηση.
Αντίθετα, σε περίπτωση εργοδοτούμενης η οποία απουσιάζει με άδεια μητρότητας, τότε ο εργοδότης οφείλει να λαμβάνει υπόψη όλη την περίοδο απουσίας της με την προαναφερόμενη άδεια.
Πότε δίνεται
Είθισται ο 13ο μισθός να δίνεται στους εργαζόμενους πριν την βδομάδα των Χριστουγέννων προκειμένου να ενυσχυθεί και η αγορά, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία βάση νομοθεσίας. Πάντως πέρσι, ο 12ος μισθός των Δημοσίων Υπαλλήλων καταβλήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου και ο 13ος μισθός μετά τα Χριστούγεννα και συγκεκριμένα στις 29 Δεκεμβρίου.
Φέτος, ο 12ος μισθός των Δημοσίων Υπαλλήλων θα καταβληθεί στις 20 Δεκεμβρίου του 2022 και ο 13ος μισθός θα καταβληθεί την Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου.
