Ο Οίκος αξιολόγησης Fitch αναθεώρησε σε θετική από σταθερή την προοπτική της κυπριακής οικονομίας, επικαλούμενος την ανθεκτικότητα της οικονομίας, τη συνέχιση των δημοσιονομικών πλεονασμάτων και κατ’ επέκταση την πτωτική πορεία του δημοσίου χρέους, καθώς και τη βελτίωση των τραπεζικών δεικτών.
Παράλληλα, ο οίκος επιβεβαίωσε το μακροχρόνιο αξιόχρεο της κυπριακής οικονομίας στο ‘ΒΒΒ’ στο οποίο ο Fitch την είχε αναβαθμίσει τον περασμένο Μάρτιο.
Στην ανακοίνωσή του, ο Fitch επικαλείται την μακροοικονομική ανθεκτικότητα που επέδειξε η κυπριακή οικονομία, σημειώνοντας ότι το κυπριακό ΑΕΠ επεκτάθηκε με ρυθμό 2,5% το πρώτο ενιάμηνο του έτους. Εκτιμά ότι η οικονομική ανάπτυξη θα επιταχυνθεί στο 2,7% το 2024.
Η συνεχιζόμενη επέκταση στην εγχώρια ζήτηση και η σημαντική εισροή ευρωπαϊκών κονδυλίων, σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες μακροοικονομικές συνθήκες στους κύριους εμπορικούς εταίρους της Κύπρου, θα υποστηρίξουν την περαιτέρω ανάπτυξη το 2025, αναφέρει ο Fitch, ο οποίος εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα επιταχυνθεί στο 3%.
Σύμφωνα με τον οίκο, οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι σχετίζονται με την κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή, οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν τις επενδυτικές και τουριστικές συνδέσεις μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ.
«Η σημασία του τελευταίου ως εμπορικής και επενδυτικής πηγής (για την Κύπρο) έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια», προσθέτει.
Συνέχιση δημοσιονομικών πλεονασμάτων, πτωτική πορεία χρέους
Ο οίκος εκτιμά ότι το δημοσιονομικό ισοζύγιο φέτος θα παρουσιάσει πλεόνασμα 2,3% του ΑΕΠ, έναντι της προηγούμενης εκτίμησης του Fitch, που ήταν 1,7%. «Παρά την επέκταση των μέτρων στήριξης για μετριασμό των υψηλών τιμών και το εκτιμώμενο κόστος από το σχέδιο ενοίκιο έναντι δόσης, αναμένουμε περαιτέρω πλεόνασμα το 2024 και 2025 με μέσο όρο 2,2% του ΑΕΠ», σημειώνει ο Fitch, ο οποίος εκτιμά ότι οι κυπριακές Αρχές είναι δεσμευμένες στη διατήρηση επαρκών πρωτογενών πλεονασμάτων, προκειμένου να επιφέρουν σημαντική μείωση του δείκτη δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ.
Ο Fitch εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος θα ανέλθει στο 76,9% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους, κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο σε σύγκριση με το τέλος του 2022. Αναμένει επίσης ότι ο δείκτης χρέους θα συνεχίσει να υποχωρεί στο 73,5% του ΑΕΠ το 2024 και στο 67,4% το 2025, παραμένοντας ωστόσο υψηλότερος από τον μέσο όρο της βαθμίδας ‘ΒΒΒ’ που είναι το 56,3%.
Σημειώνει ωστόσο ότι αναμένει πως οι κυπριακές Αρχές θα διατηρήσουν ένα «σημαντικό πλεόνασμα ρευστών αποθεμάτων», ενώ θα εκδίδουν σε τακτά χρονικά διαστήματα ομόλογα, προκειμένου να καλύπτουν τουλάχιστον εν μέρει τις επερχόμενες λήξεις χρέους.
Εκτιμά ακόμη ότι ενώ οι αποδόσεις των κυπριακών ομολόγων θα παραμείνουν υψηλές, το επιτοκιακό βάρος θα αυξηθεί με ήπιο ρυθμό, με τον δείκτη επιτοκιακών δαπανών ως προς τα έσοδα να αυξάνεται στο 3,9% το 2025 από 3,4% φέτος.
Βελτιωμένα μεγέθη στον τραπεζικό τομέα
Σύμφωνα με τον Fitch, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνέχισαν να μειώνονται αν και με ήπιο ρυθμό, με τον δείκτη ΜΕΔ να υποχωρεί στο 8,6% τον Αύγουστο φέτος, από 10,9% τον Αύγουστο του 2022. Παράλληλα, τα δάνεια στο στάδιο 2 (δάνεια με σημαντική πιστωτική επιδείνωση) ως προς τα συνολικά δάνεια παρέμειναν σταθερά, «υπονοώντας ότι ο κίνδυνος εισροής νέων κόκκινων δανείων είναι περιορισμένος».
Όπως αναφέρεται, μια διευθέτηση της αβεβαιότητας για το νομοθετικό πλαίσιο για τις εκποιήσεις, που συζητείται στη Βουλή, μπορεί να βοηθήσει την περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ και τους δείκτες ιδιωτικού χρέους, που παραμένουν υψηλά, αλλά σε πτωτική τροχιά, με τον δείκτη χρέους των νοικοκυριών ως προς το ΑΕΠ να υποχωρεί στο 69,3% το δεύτερο τρίμηνο φέτος από 76,3% την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Σημειώνει ότι οι θετικές τάσεις στην κερδοφορία των τραπεζών ωθήθηκαν από τα υψηλότερα επιτόκια, που μεταφράζονται σε βελτιωμένα μεγέθη στη φερεγγυότητα των τραπεζών, με τον δείκτη κοινών μετοχών κατηγορίας 1 (CET1) να ανέρχεται στο 18,9% τον Ιούνιο από 17,7% την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και να βρίσκεται ψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου που ήταν 15,9% το δεύτερο τρίμηνο του 2023.
Σε σχέση με τους παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση, ο Fitch προβάλει την αυξημένη εμπιστοσύνη για μια διατηρήσιμη μείωση του δημοσίου χρέους σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, τη συνέχιση της μείωσης της ευπάθειας στον τραπεζικό τομέα και τη μειωμένη ευαισθησία σε εξωγενείς κλυδωνισμούς μέσω της συνέχισης της διαφοροποίησης της οικονομίας και της μείωσης του ελλείμματος στον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών.
Όσον αφορά τους λόγους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υποβάθμιση, ο οίκος σημειώνει μια ενδεχόμενη αποτυχία περαιτέρω μείωσης του χρέους, μέσω ενός αρνητικού μακροοικονομικού κλυδωνισμού και μιας δομική δημοσιονομική χαλάρωση και πραγματοποίηση δυνητικών υποχρεώσεων, καθώς και την περαιτέρω επιδείνωση της εξωτερικής θέσης λόγω αρνητικών εξελίξεων στους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους της Κύπρου ή αρνητικές εμπορικές εξελίξεις.
