Της Νίκης Μιχαήλ
Μια περιδιάβαση στις γειτονιές και τα σοκκάκια της Αμμοχώστου, πριν και μετά απο την τουρκική εισβολή παρουσιάζει σήμερα το alphanews.live, με αφορμή τη συμπλήρωση σαράντα τριών-χρόνων απο την κατάληψη της Βασιλεύουσας απο τα στρατεύματα του Αττίλα.
Αδιάψευστος μάρτυρας της ακμάζουσας εποχής της Αμμοχώστου και της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατεί σήμερα, στην εντός και εκτός των τειχών ιστορική πόλη, αποδεικνύεται ο φωτογραφικός φακός.
Η περιφραγμένη πλέον περιοχή της Αμμοχώστου αρχίζει από το οδόφραγμα της Δερύνειας και καταλήγει μέχρι το μικρό ακρωτήρι της Γλώσσας. Το Βαρώσι κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα ήταν μια μικρή κωμόπολη. Οι κάτοικοι του ήταν κηπουροί, αγγειοπλάστες, μικροτεχνίτες, εργάτες και πολύ λίγοι επιστήμονες ή κάποιου μορφωτικού επιπέδου.
Η ανάπτυξη της Αμμοχώστου στον οικονομικό, τουριστικό και πνευματικό τομέα συνέβηκε μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου πολέμου και κυρίως ύστερα από τον απελευθερωτικό αγώνα του Κυπριακού λαού 1955-1959 και την ανακήρυξη της Κύπρου σε Ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία τον Αύγουστο του 1960.
Από τότε και μέχρι το 1974 ακολούθησε χρυσή περίοδος για την Αμμόχωστο. Το άλλοτε μικρό Βαρώσι του 1960 μετατράπηκε σε μια όμορφη πόλη με 45 χιλιάδες κατοίκους και μάλιστα πρώτη στην τουριστική βιομηχανία.
Πριν από την εισβολή αναγέρθηκαν σε όλη την Αμμόχωστο νέες κατοικίες, νέα δημόσια κτίρια εκπαιδευτήρια, νέα ξενοδοχεία και νέα μεγάλα γραφεία, ενώ το λιμάνι της κατείχε το 75% των εισαγωγών και εξαγωγών της Κύπρου
Στην Αμμόχωστο υπήρχαν όπως και στην Κωνσταντινούπολη τριακόσιες εξήντα πέντε εκκλησίες όπου λειτουργούσε μια κάθε μέρα. Περίφημος ναός που διασώζεται μέχρι σήμερα είναι ο καθεδρικός ναός του Αγίου Νικολάου ο οποίος πλέον λειτουργεί ως τζαμί.
Τα περισσότερα απο τα εμπορικά καταστήματα βρίσκονταν γύρω απο την εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Στα δρομάκια της αγοράς υπήρχαν κουρεία , ραφεία, αργυρόχοεία , χρυσοχοεία, σιδηρουργία , παπουτσάδικα, παπλωματάδικα , χαλκωματάδικα, και τενεκετζίδικα. Στη πορεία του χρόνου η οδός Ερμού κυριάρχησε και κατέκτησε τη θέση του εμπορικού και οικονομικού κέντρου της Αμμοχώστου.
Την πνευματική ζωή της πόλης είχαν αναλάβει το Λύκειο Ελληνίδων, τα Ελληνικά Γυμνάσια, η Βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μαραγκού, η Δημοτική Πινακοθήκη και ο Επιστημονικός και Φιλολογικός Σύλλογος Αμμοχώστου που ίδρυσε το 1960 ο Δρ Κυριάκος Χατζηιωάννου.
Τα πιο σημαντικά κινηματοθέατρα της περιοχής αποτελούσαν το Ηραίον και Χατζηχαμπή τα οποία λειτουργούσαν μέχρι την Τουρκική εισβολή. Βρίσκονταν στο κέντρο της πόλης και σε αυτά διοργανώνονταν διάφορες εκδηλώσεις που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του πολιτιστικού πνεύματος των κατοίκων.
Η ηρεμία και η ζωή της πόλης, όμως διαταράχτηκαν όταν απέτυχαν οι διαπραγματεύσεις στη Γενεύη το πρωί της 14ης Αυγούστου το 1974. Μέσα σε δύο μέρες τα τρία τέταρτα της επαρχίας Αμμοχώστου ήταν υπό κατάληψη. Όλα όσα έσφυζαν από ζωή στην τότε Αμμόχωστο έχουν ερμητικά κλειστεί με συρματοπλέγματα από εκείνο τον Αύγουστο του 74΄.
Η επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους αποτελεί μια δικοινοτική συμφωνία η οποία χρονολογείτια από το 1979 ενώ παράλληλα, παραμένει διαχρονική επιδίωξη της διεθνούς κοινότητας μέσω υιοθέτησης ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
