Πως θα σωθεί μια προσπάθεια που για την ώρα δεν οδηγεί πουθενά;

Κυριακή, 7/4/2024 - 06:00
Μαρία Ανχέλα Ολγίν Κουεγιάρ

Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy

Οι δηλώσεις του Τ/κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ μετά το πέρας των επαφών του στη Νέα Υόρκη κατεβάζουν τον πήχη των προσδοκιών της εν εξελίξει αποστολής της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα ακόμα πιο χαμηλά. Η τουρκική πλευρά παραμένει αμετακίνητη από τις αξιώσεις της και φαίνεται να δικαιολογεί όσους έχουν την άποψη πως στρατηγικά εργάζονται ώστε τα πράγματα να οδηγηθούν σε επισημοποίηση αδιεξόδου.

Τρεις επιλογές 

Για κάποιο λόγο ο Τατάρ επιμένει πως η αποστολή της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ έχει χρονοδιάγραμμα έξι μηνών. Η εκτίμηση στη Λευκωσία είναι πως έστω και άτυπα, αυτό είναι κάτι που ενδεχομένως να μεταφέρθηκε στον Τατάρ, ο οποίος λίγο πριν τον διορισμό της από τον Γκουτέρες, το έθετε ως προϋπόθεση για να δώσει τη συγκατάθεση του. Αν αυτό επιβεβαιωθεί τελικά, τότε θα το διαπιστώσουμε σε τρεις μήνες. Άλλωστε η κ. Κουεγιάρ θα κληθεί σε κάποια στιγμή να καταγράψει τα συμπεράσματα για την αποστολή της σε μια έκθεση την οποία θα παραδώσει στον Γενικό Γραμματέα. Ο Αντόνιο Γκουτέρες με τη σειρά του, θα πρέπει να αποφασίσει αν με βάσει τα συμπεράσματα Ολγκίν δικαιολογείται:

  1. Η επανέναρξη συνομιλιών
  2. Η παράταση της αποστολής της
  3. Η επισημοποίηση ναυαγίου

Κανένα σημάδι κοινού εδάφους

Με βάση τα όσα δημοσίως διατυπώνουν οι πλευρές, είναι σαφές πως η ε/κ πλευρά επιθυμεί να υπάρξει το κοινό έδαφος για επανέναρξη συνομιλιών. Όμως όσο περνά ο καιρός, όλοι αντιλαμβάνονται πως εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, κάτι τέτοιο δεν φαντάζει πολύ πιθανό. Ως εκ τούτου ήδη γίνονται οι πρώτες σκέψεις για το πως ενδεχομένως κάποιες κινήσεις θα βοηθούσαν την Ολγκίν και κατ' επέκταση τον Γκουτέρες, να τεκμηριώσουν τη συνέχιση της αποστολής της. Αυτό γιατί κανείς δεν θέλει να σκεφτεί τι προδιαγράφει η επόμενη μέρα επισημοποίησης ενός ναυαγίου.

Από την άλλη η τ/κ πλευρά επιχειρεί διαρκώς να αυξήσει τις πιθανότητες να κερδίσει πράγματα που θα αναβάθμιζαν το ψευδοκράτος ώστε να υπαναχωρήσει από την αξίωση της αναγνώρισης κυριαρχικής ισότητας ως προαπαιτούμενο για την επανέναρξη συνομιλιών. Τέτοια είναι οι απευθείας πτήσεις και το εμπόριο ή η συμμετοχή αθλητών και ποδοσφαιρικών ομάδων του ψευδοκράτους σε διεθνείς διοργανώσεις. Εάν δεν τα καταφέρει, θα επιμείνει όπως όλα δείχνουν στις αξιώσεις της οι οποίες δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές από τους Ε/κ, οδηγώντας τα πράγματα σε ναυάγιο.

Ποιες προτάσεις;

Μεσοβδόμαδα κατέστη πάντως σαφές πως οι προτάσεις Γκουτέρες στις οποίες είχε αναφερθεί ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης μετά τη συνάντηση των Βρυξελλών, έχουν διαδικαστικό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα. Ως εκ τούτου δεν φαίνεται πως υπάρχει κάτι αυτή τη στιγμή που θα μπορούσε να δημιουργήσει προοπτική σε αυτές τις συζητήσεις. Άλλωστε παροτρύνσεις για ανοίγματα της ε/κ πλευράς προς τους Τ/κ όπως εκείνες του Λονδίνου, έχουν ήδη απορριφθεί από τη Λευκωσία.

Κάποιοι εκτιμούν πως δεν αποκλείεται το γεγονός ότι ήταν η πλευρά μας που πρωτοστάτησε για τον διορισμό απεσταλμένου, οι πιέσεις για ανοίγματα να αυξηθούν. Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν πως θα πρέπει να προκύψουν νέες ιδέες από μέρους της ε/κ πλευράς ώστε να προληφθεί αυτό το ενδεχόμενο. Ο ίδιος ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αντιλαμβανόμενος πως ο ρόλος της Τουρκίας θα είναι καταλυτικός, θεωρεί πως το μοναδικό κίνητρο που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως game changer είναι πράγματα σε επίπεδο ευρωτουρκικών σχέσεων. Ακόμα και αυτό όμως, σε μια Ευρώπη που διάγει περίοδο εκλογών, δεν είναι απλή υπόθεση. 

Ο Τατάρ πάντως εξέφρασε ανησυχία για το ενδεχόμενο να δεχθεί πιέσεις από την Άγκυρα για υπαναχώρηση από τις πάγιες του θέσεις ως αποτέλεσμα της εξέλιξης των ελληνοτουρκικών ή αμερικανοτουρκικών σχέσεων.