Του Νικόλα Ζαννέττου
Θέμα μερικών ημερών είναι σύμφωνα με πηγές των Ηνωμένων Εθνών η επίσημη ανακοίνωση του διεθνούς οργανισμού για τον διορισμό της Μαρία Άνχελα Κουεγιάρ η οποία θα αναλάβει το ρόλο της απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα για το κυπριακό.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η ανακοίνωση θα γίνει μάλλον πριν τα Χριστούγεννα και ακολούθως τον Ιανουάριο θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη για να ενημερωθεί εκτενώς για την αποστολή της από τον Αντόνιο Γκουτέρες, την Ρόζμαρι Ντι Κάρλο και τον Κόλιν Στιούαρτ. Η ανακοίνωση θα γίνει με γραπτή ανακοίνωση και δήλωση στην πρωινή ή μεσημβρινή ενημέρωση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Η δύσκολη αποστολή της
Αμέσως μετά την ενημέρωση της, τα πράγματα αναμένεται να πάρουν μπρος αφού η κ. Κουεγιάρ θα πρέπει να αρχίσει τις επαφές της με τα εμπλεκόμενα μέρη. Για την ώρα η μεθοδολογία που θα ακολουθήσει παραμένει άγνωστη, ωστόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε δηλώσεις του την Κυριακή διατύπωση τις απόψεις του.
«Αυτό που έχω ζητήσει λαμβάνοντας υπόψη και την προηγούμενη εμπειρία μου από απεσταλμένους, από ειδικούς ή προσωπικούς, είναι η ανάγκη να μην επισκέπτεται την Κύπρο μόνο για κάποια εικοσιτετράρα ή σαρανταοκτάωρα. Θα πρέπει να έρθει εδώ να δουλέψουμε μαζί, φυσικά και θα επισκεφθεί την Άγκυρα, το Λονδίνο, την Αθήνα, τις Βρυξέλλες, αλλά θα πρέπει να μείνει να ξοδέψει μέρες στην Κύπρο έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες μέσα από τη συζήτηση για να φτάσουμε στο επιθυμητό που δεν είναι τίποτε άλλο από την επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση πάντα του συμφωνημένου πλαισίου», ανέφερε ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Η δήλωση αυτή μάλλον αφήνει μάλλον κάποια υπονοούμενα για τον τρόπο που η τελευταία απεσταλμένη, Τζέιν Χολ Λουτ, εργάστηκε. Η κ. Λουτ ερχόταν στην Κύπρο, έβλεπε χωριστά τους δύο ηγέτες, έφευγε και επέστρεφε μετά από αρκετό καιρό. Τότε το μοναδικό βήμα που κατέστη εφικτό να πραγματοποιηθεί ήταν H άτυπη πενταμερής διάσκεψη της Γενεύης τον Απρίλιο του 2021, με την τουρκική πλευρά να ρίχνει στο τραπέζι επισήμως τη νέα θέση για αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και λύση δύο κρατών.
Σήμερα είναι δεδομένο πως για να αρθεί το αδιέξοδο θα χρειαστεί εντατική δουλειά και διάλογος με όλα ανεξαιρέτως τα μέρη. Σε ανάλογες συνθήκες, ιδιαίτερο ρόλο ανέπτυσσαν οι Βρετανοί οι οποίοι αναλάμβαναν πρωτοβουλίες για γεφύρωση των διαφορών ανάμεσα στις πλευρές. Ρόλο στο παρελθόν ασκούσαν παρασκηνιακά και οι Αμερικανοί, με πιο καθοριστική παρέμβαση εκείνη της Βικτόρια Νούλαντ στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014. Σήμερα η κ. Νούλαντ διατελεί Υφυπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μπάιντεν και εκτιμάται πως και πάλι θα εμπλακεί ενεργά.
Κάπου στη μέση
Αυτή τη στιγμή χωρίζει χάσμα τις δύο πλευρές. Από τη μια η ε/κ πλευρά επιδιώκει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα το 2017, από την άλλη η τουρκική πλευρά αξιώνει ως προαπαιτούμενο την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας του ψευδοκράτους και τη λύση δύο κρατών. Το ζητούμενο για τη νέα απεσταλμένη είναι να βρει την κοινή συνισταμένη που θα επιτρέψει την επανέναρξη διαπραγματεύσεων. Κάποιοι εκτιμούν πως εάν η ελληνοκυπριακή πλευρά καταφέρει να πείσει σε ότι αφορά το ζήτημα της πολιτικής ισότητας των Τ/κ, τότε ίσως η άλλη πλευρά να κάνει πίσω από την αξίωση της κυριαρχικής ισότητας. Άλλοι θεωρούν πως αυτό που επιδιώκει η άλλη πλευρά είναι να κλειδώσει ότι σε περίπτωση ενός νέου ναυαγίου το ψευδοκράτος θα βγει αναβαθμισμένο με αναγνώριση ενός καθεστώτος που θα του επιτρέψει μια νέα διεθνή διαδρομή. Ήδη δημοσίευμα της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος», μιλούσε για βρετανική φόρμουλα που δίνει στην Άγκυρα τη δυνατότητα να αναπτύξει ένα σχέδιο β’ σε περίπτωση αποτυχίας μιας νέας διαδικασίας, με σκοπό να επανέλθει σε πρώτο χρόνο στις ράγες της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.
