Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Έντονη ανησυχία στην κυπριακή οικονομία και αγορά ιδιαίτερα στον κατασκευαστικό τομέα προκαλεί η εκτόξευση του κόστους των ναύλων για την εισαγωγή των απαραίτητων πρώτων υλών. Η τιμή μεταφοράς ενός εμπορευματοκιβωτίου στην Κύπρο έχει εξαπλασιαστεί μετά τον Απρίλιο που μας πέρασε, με αποτέλεσμα το κόστος αυτό σταδιακά να μετακυλίεται στον καταναλωτή. Αρμόδιοι φορείς καλούν την κυβέρνηση να κάνει κάτι γι’ αυτό το ζήτημα ενώ αίσθηση προκάλεσε προσφάτως η ανακοίνωση του ομίλου Jumbo ο οποίος μίλησε για «καρτέλ» στον τομέα των μεταφορών. Στο AlphaNews.live μίλησε ο Γενικός Διευθυντής του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου Κύπρου Θωμάς Καζάκος, ο οποίος κλήθηκε να δώσει περιεχόμενο στην εκτόξευση των ναύλων, ξεκαθαρίζοντας πως η μικρή Κύπρος μάλλον χαμένη μπορεί να βγει αν τα βάλει με την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία.
Οι προκλήσεις στον τομέα της ναυτιλίας
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, ο κ. Καζάκος μας πήρε πίσω στο χρόνο και συγκεκριμένα στο 2008 όταν κατέρρευσε η γνωστή Lehman Brothers. Ήταν η πιο πρόσφατη κρίση που επηρέασε την παγκόσμια οικονομία, με την ναυτιλία να επηρεάζεται άμεσα για τουλάχιστον μια δεκαετία.
«Όταν η διεθνής οικονομία είναι ασταθής, η πρώτη βιομηχανία που επηρεάζεται είναι η ναυτιλία αλλά ταυτόχρονα είναι και η πρώτη βιομηχανία που θεωρητικά εξέρχεται ενός τέτοιου κύκλου. Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας υπήρχαν φάσεις που η μείωση των ναύλων άγγιξε το 85%. Κανένας από τους συνεργάτες οι οποίοι εξυπηρετούνται άμεσα από τη ναυτιλία δεν είχε βγει να κάνει αντίστοιχες δηλώσεις ότι εκείνα τα ναύλα δεν ήταν απλά break even αλλά ζημιογόνα. Σε εκείνη την περίοδο μέχρι και 600 εταιρείες ανά τον κόσμο είχαν κηρύξει πτώχευση. Αυτή είναι η προϊστορία που πρέπει να λάβουμε υπόψη για να φτάσουμε στο σήμερα», ανέφερε ο κ. Καζάκος.
Η ναυτιλία στην εποχή του κορωνοϊού
Κάπως έτσι, εξηγεί ο κ. Καζάκος, ο επηρεασμός της ναυτιλίας από την κρίση του κορωνοϊού άρχισε από τα πρώτα στάδια όταν τον Δεκέμβριο του 2019 χτύπησε την Κίνα. Η ναυτιλία συνέχισε να εργάζεται, υποστηρίζοντας είπε την εφοδιαστική αλυσίδα, είτε αυτό ήταν πρώτες ύλες είτε ήταν τα άκρως απαραίτητα ιατρικά προϊόντα για ολόκληρο τον κόσμο. Συνεπώς τόνισε, μια βιομηχανία που ποτέ δεν σταμάτησε να εργάζεται, δεν στηρίχθηκε από κανένα πρόγραμμα στήριξης είτε των εθνικών κυβερνήσεων είτε της ΕΕ.
Η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής και κατ’ επέκταση της ζήτησης εξαιτίας του κλεισίματος σημαντικών οικονομιών έφερε μείωση των ναύλων. Μετέπειτα περί τα μέσα του 2020 το άνοιγμα, δημιούργησε τεράστια και απότομη ζήτηση και δυσκολία για τις ναυτιλιακές εταιρείες να την εξυπηρετήσουν καθώς επίσης και συμφόρηση στα λιμάνια. Τα ναύλα αρχίζουν απότομα να κινούνται προς τα πάνω.
«Δεν υπάρχουν καρτέλ»
Ο Θωμάς Καζάκος απέρριψε κατηγορηματικά πως υπάρχουν καρτέλ στον τομέα της ναυτιλίας, λέγοντας ότι το υφιστάμενο πλαίσιο εποπτείας και ελέγχου από την ΕΕ, είναι αυστηρότατο και θα παρέμβαιναν άλλες αρχές εάν υπήρχε η παραμικρή πιθανότητα φαινομένων συνεννόησης και αισχροκέρδειας.
Απόσυρση μεγάλου αριθμού πλοίων
Ο κ. Καζάκος ανέφερε επίσης πως μια άλλη πτυχή του ζητήματος είναι η μείωση των διαθέσιμων πλοίων σήμερα. Αρκετά πλοία αποσύρονταν εξαιτίας του γεγονότος ότι ήταν εξαιρετικά ενεργοβόρα και δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν ναύλα. Αργότερα οι κανόνες συμμόρφωσης με τις νέες απαιτήσεις για την κλιματική αλλαγή, έσπρωξαν περαιτέρω προς τη μείωση των διαθέσιμων πλοίων.
«Με σταθμούς το 2023, το 2030 και το 2050, έπονται νέες διεθνείς πρόνοιες και συμβάσεις που θα μειώνουν περισσότερο τους ρύπους με σκοπό να φτάσουμε σε μηδενικό αριθμό. Για τον τομέα της ναυτιλίας πρόκειται για μια νέα βιομηχανική επανάσταση», εξήγησε, σημειώνοντας πως η αντικατάσταση 60.000 πλοίων, είτε ολόκληρων είτε των μηχανών τους με καινούργιες πιο φιλικές προς το περιβάλλον, σημαίνει πολλά εκατομμύρια για τις εταιρείες.
Τι να κάνει η Κύπρος;
Συμεριζόμενος τις ανησυχίες των φορέων της οικονομίας που εκφράζουν απόψεις για την αύξηση των ναύλων, ανέφερε πως θα πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι οι τιμές αυτές δεν επιβάλλονται από την ναυτιλία αλλά από την παγκόσμια εμπορική αγορά.
«Το κατά πόσο θα συνεχίσουν αυτές οι αυξήσεις είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου. Όποιος το απαντήσει γίνεται αυτόματα εκατομμυριούχος. Οι ειδικοί αναλυτές του τομέα μας εκτιμούν αναλυτές εκτιμούν πως δεν θα υπάρχει μείωση στους κλάδους που ανέφερα δηλαδή του ξηρού φορτίου, τα εμπορευματοκιβώτια και ίσως ακόμα και στα δεξαμενόπλοια. Διαβλέπουν ότι θα συνεχίσουν στα ίδια επίπεδα τα ναύλα τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου αν όχι και περισσότερο αλλά όλα αυτά θα εξαρτηθούν από τις οικονομικές εξελίξεις της παγκόσμιας αγοράς. Έρχονται και Χριστούγεννα σίγουρα δεν αναμένεται μείωση ναύλων για καταναλωτικά αγαθά», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Καταλήγοντας τόνισε την ανάγκη η Κύπρος να καταστεί ένας αξιόπιστος σταθμός για τις ναυτιλιακές εταιρείες, αναβαθμίζοντας τα λιμάνια της και διασφαλίζοντας πως δεν θα υπάρχουν οι κατά καιρούς απεργίες που έγιναν και πρόσφατα.
