Τουρκία: Ο απόηχος της παραίτησης του αρχιτέκτονα της στρατηγικής στη Μεσόγειο

Τετάρτη, 20/5/2020 - 16:23
Μικρογραφία

Αίσθηση προκάλεσε στην Τουρκία και όχι μόνο η παραίτηση του αντιναύαρχου Τζιχάτ Γιαϊτζί ο οποίος το περασμένο Σάββατο μετατέθηκε αιφνίδια με διάταγμα του Προέδρου Ερντογάν στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας από τη θέση του επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Ναυτικών Δυνάμεων. Η εξέλιξη αυτή συνεχίζει να τραβά τα βλέμματα τόσο του τουρκικού τύπου όσο και των διεθνών μέσων ενημέρωσης αλλά και της διπλωματικής κοινότητας.

Αρχιτέκτονας του νέου επιθετικού δόγματος

Ο Γιαϊτζί θεωρείται ο αρχιτέκτονας της τουρκικής επιθετικής στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο όπως τη βιώσαμε τα τελευταία χρόνια και ο άνθρωπος πίσω από το τουρκολιβυκό σύμφωνο για καθορισμό θαλασσίων ζωνών. Το δόγμα δηλαδή της «Γαλάζιας Πατρίδας». Σε πρόσφατο βιβλίο του αμφισβητούσε ανοιχτά την κυριαρχία της Ελλάδας σε 24 συνολικά νησιά και έκανε λόγο για παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάνης αλλά και των Παρισίων. Τον Δεκέμβριο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον ευχαρίστησε προσωπικά για το έργο του σε σχέση με την πολιτική της Τουρκίας στη Λιβύη.

Εφημερίδες της αντιπολίτευσης αναφέρουν ότι η παραίτηση του θα βλάψει τις επιδιώξεις της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι είχε τεράστιο ρόλο στην προσπάθεια της Κυβέρνησης Ερντογάν για να εξαφανίσει τους ανθρώπους του κινήματος Γκιουλέν. Είχε μάλιστα αναπτύξει τεχνική για εντοπισμό των Γκιουλενιστών μέσω του λεγόμενου Fetometre.

H αιτία της καρατόμησης

Όπως αποκάλυψε απόστρατος τούρκος συνταγματάρχης στην τουρκική τηλεόραση, ήταν η παρέμβαση του Γιαϊτζί σε διαγωνισμό για προμήθεια καλωδίων για τις τορπίλες του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, όπου τον διαγωνισμό κέρδισε κάποιος γνωστός του τούρκου επιτελάρχη.

Ωστόσο, άλλη επιτροπή έκρινε το υλικό ακατάλληλο με αποτέλεσμα ο Γιαϊτζί να ακυρώσει τον διαγωνισμό. Η εταιρία που κέρδισε τον διαγωνισμό προμήθειας διαμαρτυρήθηκε στο υπουργείο Άμυνας και ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ έδωσε εντολή να διεξαχθεί έρευνα, η δε αρμόδια επιτροπή που διερευνά το θέμα ζήτησε την απομάκρυνση του τούρκου αντιναυάρχου.

Μάχη εξουσίας;

Άλλα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ο Γιαϊτζί ουδέποτε είχε καλές σχέσεις με τον Υπουργό Άμυνας Χαλουσί Ακάρ. Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Γιαϊτζί ανήκει στο πιο εθνικιστικό τόξο των αξιωματικών του τουρκικού στρατού. Στην απέναντι ένα άλλο τόξο γνωστοί στην Τουρκία ως Ευρασιατιστές και σε αυτούς ανήκει ο Χαλουσί Ακάρ και ο Στρατηγός Γιασάρ Γκιουλέρ.

Κάποιοι λένε πως η εξέλιξη αυτή ίσως συνοδευτεί από μια αυτοσυγκράτηση της Τουρκίας γύρω από τους σχεδιασμούς της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο το παλάτι του Ερντογάν διαρρέει σε προσφιλείς δημοσιογράφους του πως εκείνος που πραγματικά αποφασίζει είναι ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος και πως τίποτα δεν θα αλλάξει μετά την παραίτηση του Γιαϊτζί.

Ανάλυση της ιστοσελίδας Ahval λέει πως πιθανώς στην Άγκυρα να βρίσκεται σε εξέλιξη μια μάχη εξουσίας που έχει άμεσα να κάνει με την πολιτική του εκκρεμούς της Τουρκίας ανάμεσα σε Ρωσία και ΗΠΑ και πως μάλλον πλησιάζει η ώρα που όλο αυτό κάπου θα σταματήσει.