Ο καρκίνος στο παιδί είναι ιδιαίτερα σπάνια νόσος αφού αποτελεί μόλις το 1-2% των περιπτώσεων καρκίνου στον άνθρωπο, ωστόσο είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από νόσο μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής και εξίσου οδυνηρή τόσο για αυτόν που πάσχει όσο και για την οικογένεια του.
Αξίζει να τονιστεί, ότι στα περισσότερα παιδιά δεν είναι κληρονομική η ασθένεια, ούτε μεταδοτική. Φυσικά, υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις κληρονομικότητας που είναι μικρότερες του 5%.
Η ιδιαιτερότητα του καρκίνου στο παιδί και η διαφορά της νόσου από τον καρκίνο στους ενήλικες είναι, μεταξύ των άλλων, η εμφάνιση του σε εξελισσόμενο οργανισμό τόσο βιολογικά όσο και ψυχοκοινωνικά, η ιδιαίτερη ιστολογική εικόνα (π.χ. ο τύπος της λευχαιμίας, το είδος του λεμφώματος και του συμπαγούς όγκου), η ιδιαίτερη εντόπιση (σπάνια εντόπιση σε περιοχές όπως ο πνεύμονας, ο μαστός, ο προστάτης κλπ) και η ιδιαίτερη πρόγνωση της νόσου. Στα παιδιά των ανεπτυγμένων χωρών και αποθεραπεύονται και ιώνται δηλαδή γίνονται τελείως καλά.
Ποια είναι όμως τα συμπτώματα που πρέπει να μας ανησυχήσουν και αξίζει να ξέρουμε να "διαβάσουμε";
- Πυρετός χωρίς σαφή εστία λοίμωξης
- Μάζα (όγκος) σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, δηλαδή στο κεφάλι, τράχηλο (λαιμό), θώρακα, κοιλιά, πόδια κλπ. Ειδικές κλινικές και ακτινολογικές εξετάσεις θα οδηγήσουν στην διάγνωση.
- Συμπτώματα από το νευρικό σύστημα, όπως είναι ο πονοκέφαλος, έμετος ειδικά τις πρωινές ώρες, αλλαγή της συμπεριφοράς του παιδιού κλπ.
- Αιμορραγία στο δέρμα χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός εκδηλώνεται με την μορφή κόκκινων στιγμάτων – κηλίδων που ονομάζονται πετέχιες ή μελανιών που ονομάζονται εκχυμώσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται αιμορραγία από τη μύτη, από τα ούλα, από τα ούρα, από το στομάχι κλπ.
Συμπτώματα και ευρήματα από τα μάτια μπορεί να οδηγήσουν στην έγκαιρη διάγνωση κάποιας μορφής καρκίνου είναι τα ακόλουθα:
- Διόγκωση ή πτώση των βλεφάρων
- Προβολή του βολβού του ματιού προς τα εμπρός, λευκοκίτρινο λαμπερό χρώμα στην κόρη, μελανιές στα βλέφαρα, ξαφνική αλλαγή στην οπτική οξύτητα κλπ.
- Πόνος σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος (κεφάλι, κοιλιά, άκρα) και ιδιαίτερα πόνος στα οστά των άκρων και της μέσης πρέπει να διερευνάται.
- Διάφορα άλλα συμπτώματα όπως είναι η ανορεξία, κακοδιαθεσία, ωχρότητα, κόπωση, απώλεια βάρους κλπ μόνα ή σε συνδυασμό με κάποιο από τα παραπάνω, επιβάλλουν την διερεύνηση του παιδιού.
Επειδή για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας, σε αντίθεση με τον καρκίνο των ενηλίκων, δεν υπάρχει πρόληψη, προτείνεται η αξιολόγηση των ύποπτων συμπτωμάτων και ευρημάτων που οδηγεί στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου στο παιδί και σε πλήρη ίαση στα περισσότερα από τα παιδιά που νοσούν.
