Του Γιάννη Ξενοφώντος
Με το ένα πόδι στο ΝΑΤΟ βρίσκονται Φινλανδία και Σουηδία, που μπροστά στη ρωσική αρκούδα που βρυχάται, αποτινάσσουν τη στρατιωτική ουδετερότητα δεκαετιών.
Η σημερινή μέρα χαρακτηρίζεται ιστορική για τις δύο σκανδιναβικές χώρες, που με παράλληλες συνεδριάσεις στα εθνικά κοινοβούλια, παίρνουν το πράσινο φως για να υποβάλουν ακόμη και εντός της βδομάδας επίσημο αίτημα ένταξης στη βορειοατλαντική συμμαχία.
Στο Εντουσκούντα, το φινλανδικό κοινοβούλιο, η Πρωθυπουργός της χώρας παρουσίασε το κυβερνητικό πλάνο και ζήτησε να λάβει ισχυρή εντολή.
Σάννα Μαρίν - Πρωθυπουργός Φινλανδίας
"Με την ένταξη στο ΝΑΤΟ, η Φινλανδία θα γίνει μέρος της κοινής άμυνας και των εγγυήσεων ασφαλείας της Συμμαχίας. Εαν δεχθούμε επίθεση, θα μας βοηθήσουν. Εαν επιτεθούν σε άλλους, θα βοηθήσουμε."
Σύμφωνα με τα φινλανδικά Μέσα Ενημέρωσης, η αποδοχή θα είναι ευρεία. Τουλάχιστον 170 από τους 200 βουλευτές αναμένεται να πουν "ΝΑΙ" στην εισδοχή στο ΝΑΤΟ.
Ανάλογο το σκηνικό και στο κοινοβούλιο της Σουηδίας, όπου επιτεύχθηκε πλειοψηφία. 6 απο τα 8 κόμματα τάχθηκαν υπέρ της ένταξης, με μοναδική δικλείδα ασφαλείας ότι δεν θα εγκατασταθούν στο έδαφος της χώρας μόνιμες νατοϊκές βάσεις, ούτε πυρηνικά όπλα.
Μαγκνταλένα Άντερσον - Πρωθυπουργός Σουηδίας
"Η κυβέρνηση αποφάσισε να ενημερώσει το ΝΑΤΟ ότι η Σουηδία επιθυμεί να γίνει μέλος της Συμμαχίας. Πολύ σύντομα, ο Σουηδός Πρέσβης στο ΝΑΤΟ θα ενημερώσει σχετικά."
Η Σουηδία στέλνει, μάλιστα, διπλωματική αποστολή στην Άγκυρα, προκειμένου να διερευνήσει προθέσεις και να κάμψει τις αιτιάσεις Ερντογάν ότι οι δύο χώρες υποθάλπουν Κούρδους τρομοκράτες του PKK.
ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΠΑΖΑΡΙ
Η Τουρκία, που απειλεί εμμέσως να ασκήσει βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, επιδίδεται σε ανατολίτικο παζάρι και ζητά ανταλλάγματα. Μεταξύ αυτών, η άρση της απαγόρευσης εξαγωγών οπλικών συστημάτων, όχι μόνο απο τις δύο χώρες, αλλά απο το σύνολο των μελών της Συμμαχίας.
Μεβλούτ Τσαβούσογλου - Υπ. Εξωτερικών Τουρκίας
"Είναι απαράδεκτο μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ να επιβάλλει περιορισμούς σε μια σύμμαχο χώρα... ή να μην της δίνει άδειες εξαγωγής. Υπό κανονικές συνθήκες, εναντίον ποιου θα το κάνατε αυτό;"
Το ΝΑΤΟ αναζητά κοινό έδαφος, προκειμένου οι τουρκικές αξιώσεις να μην τινάξουν στον αέρα τη διαδικασία εξπρές, που θέλει να ακολουθήσει.
Γενς Στόλτενμπεργκ - Γ.Γ. ΝΑΤΟ
"Είμαι βέβαιος ότι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες... που έχει εκφράσει η Τουρκία... με τρόπο που να μην καθυστερήσει την ένταξη ή την ενταξιακή διαδικασία."
ΒΡΥΧΑΤΑΙ Η ΡΩΣΙΑ
Η Ρωσία, που βλέπει τα κοινά σύνορά της με τη Φινλανδία να μετατρέπονται σε κοινά σύνορα με το ΝΑΤΟ, εξαπολύει νέες απειλές.
Βλαντιμίρ Πούτιν - Πρόεδρος Ρωσίας
"Η επέκταση της στρατιωτικής υποδομής σε αυτά τα εδάφη... προφανώς δεν θα μείνει αναπάντητη. Θα δούμε ποια θα είναι αυτή η απάντηση, με βάση τις απειλές που δημιουργούνται."
Υπό το φόβο επικίνδυνης κλιμάκωσης, το ΝΑΤΟ αναπτύσσει δυνάμεις στην ανατολική του πτέρυγα και τη Βαλτική Θάλασσα, προκειμένου να διασφαλίσει αμυντικά τις δύο σκανδιναβικές χώρες, για όσο θα διαρκέσει η ενταξιακή διαδικασία.
TO ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Φινλανδία και Σουηδία αλλάζουν ρότα και εγκαταλείπουν τη στρατιωτική ουδετερότητα που τηρούσαν για δεκαετίες. Επιλογές, που ήταν – όπως φαίνεται – επιβεβλημένες και τότε και τώρα.
Για τη Φιλανδία, που κέρδισε την ανεξαρτησία της απο τη Ρωσία το 1917 και που ενεπλάκη σε δύο αιματηρούς πολέμους με τις σοβιετικές δυνάμεις κατά τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο, χάνοντας περίπου το 10% της επικράτειάς της, τα πράγματα δεν ήταν απλά.
Τόμας Ρέις - Στρατιωτικός Αναλυτής
"Ήταν ένας ολοκληρωτικός πόλεμος, με τον οποίον ο Στάλιν... σκόπευε να καταλάβει και να κυριαρχήσει στη Φινλανδία."
Η εξάρτησή της απο τη Ρωσία, παγιώθηκε το 1948, όταν Ελσίνκι και Μόσχα υπέγραψαν το Σύμφωνο Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας. Η διάλυση, ωστόσο, της Σοβιετικής Ένωσης επέτρεψε στη Φινλανδία να σπάσει τα ρωσικά δεσμά και ως εκ τούτου η ουδετερότητα εξουδετέρωνε οποιεσδήποτε προστριβές με τη Μόσχα.
Κυρίως ιδεολογικοί οι λόγοι, που η Σουηδία παρέμεινε στρατιωτικά αδέσμευτη. Εδώ και δύο αιώνες η χώρα δεν ενεπλάκη σε πόλεμο και έστησε την εξωτερική της πολιτική στις αρχές του διαλόγου και του πυρηνικού αφοπλισμού.
Οι εξελίξεις, ωστόσο, δεν της άφησαν άλλη εναλλακτική απο το να ακολουθήσει το δρόμο του ΝΑΤΟ.
