Του Παναγιώτη Χατζηαποστόλου
p.hadjiapostolou@alphacyprus.com.cy
Είθισται κατά τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση για τους εορτασμούς της κυπριακής Ημέρας Ανεξαρτησίας, η Εθνική Φρουρά να παρουσιάζει τα νέα αποκτήματά της. Έτσι και φέτος, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής παρέλασης της 1ης Οκτωβρίου 2022, στο πλαίσιο των εορτασμών της 62ης επετείου από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Εθνική Φρουρά θα παρουσιάσει τα μη επανδρωμένα Α/Φ AEROSTAR που απέκτησε από το Ισραήλ καθώς και τον νέο υπερσύγχρονο, ατομικό εξοπλισμό που θα φέρουν οι κληρωτοί και τα στελέχη της Εθνικής Φρουράς.
Με αφορμή τη σημερινή παρέλαση, το Alphanews.live αναλύει με την βοήθεια του προέδρου του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών Άριστος Αριστοτέλους και υποστράτηγου ε.α. Ανδρέα Πενταρά την επιχειρησιακή ικανότητα της της Εθνικής Φρουράς καθώς και τον κίνδυνο να βρεθεί η Εθνική Φρουρά εκτός επιχειρησιακής αποστολής, λόγω της συμμετοχής της Κύπρου στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας καθώς και την η Ε.Φ. αντιμετωπίζει ήδη σοβαρό πρόβλημα στη συντήρηση των ρωσικών οπλικών συστημάτων.
Αεροπορία και ναυτικό
Μιλώντας στο Alphanews.live ξεκαθάρισε πως ο ίδιος είναι εκτός Εθνικής Φρουράς για πολλά χρόνια και συνεπώς κάποια πράγματα να έχουν αλλάξει ωστόσο σημείωσε πως τα τελευταία χρόνια έχουν διατεθεί από το ταμείο για την άμυνα δεκάδες εκατομμύρια για ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας της Εθνικής Φρουράς. Βρίσκεται όπως εξήγησε εξέλιξη ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα για την αναβάθμισης της ΕΦ.
Όπως εξήγησε ο κ. Πενταράς, η Κύπρος λόγω της γεωγραφικής της θέσης αλλά και λόγω και της μεγάλης αποκλειστικής οικονομικής ζώνης στην οποία η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα, έχει υποχρεώσει να συγκροτήσει και πολεμικό ναυτικό αλλά και πολεμική αεροπορία προκειμένου να παρέχεται ασφάλεια σε αυτή την τόσο μεγάλη περιοχή. Έγιναν όπως είπε τόσες πολλές μελέτες για το θέμα των υδρογονανθράκων αλλά δεν έγινε οποιαδήποτε μελέτη που να αφορά την προστασία αυτής της περιοχής. Η Κύπρος, τόσο στον τομέα της αεροπορίας όσο και στον τομέα του πολεμικού ναυτικού, σύμφωνα με τον κ. Πενταρά χρειάζεται αναβάθμιση ξεκαθαρίζοντας πως η προμήθεια ναυτικών και αεροπορικών μέσω είναι αναγκαία.
Αναφορικά με τα οπλικά συστήματα τα οποία διαθέτει η Εθνική Φρουρά ο κ. Πενταράς εξήγησε πως πρέπει το Υπουργείο Άμυνας να βρει τον τρόπο να τα διατηρήσει σε επιχειρησιακή ικανότητα για όσο διάστημα τα έχει στο οπλοστάσιο της.
Όμως όπως εξήγησε, επειδή τα οπλικά συστήματα της Κύπρου είναι μεγάλης ηλικίας, με τα νεότερα να είναι 20 χρόνων και τα παλαιότερα 30 και 40 ετών, ή πρέπει να εκσυγχρονιστούν ή πρέπει να αντικατασταθούν. Λόγω των κυρώσεων προς τη Ρωσία, σημείωσε ο κ. Πενταράς που καθιστούν δύσκολη την προμήθεια ανταλλακτικών, τα Ρωσικά οπλικά συστήματα θα πρέπει σιγά σιγά να αντικατασταθούν.
Εξήγησε ότι μετά από την υπογραφή συμβολαίου αγοράς οπλικών συστημάτων υπογράφεται και συμφωνία τεχνικής υποστήριξης για κάποια χρόνια, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχουν κυρώσεις. Για να έρθουν νέα οπλικά συστήματα στην Κύπρο, απαιτείται πολύς χρόνος για διαπραγματεύσεις, εκπαίδευση προσωπικού κ.λπ. Από την υπογραφή ενός συμβολαίου για την αγορά αρμάτων μάχης, θα χρειαστούν δυο με τρία χρόνια το ελάχιστο για να κατασκευαστούν, να έρθουν στην Κύπρο και να εκπαιδευτεί το προσωπικό. Όπως εξήγησε το Υπουργείο Άμυνας θα πρέπει πρώτα να φροντίσει να προμηθευτεί νέα και καλύτερα οπλικά συστήματα από τα υφιστάμενα, να φρονήσει να είναι σε επιχειρησιακή ετοιμότητα τα νέα και στη συνέχεια σταδιακά να αρχίσει να αποσύρει τα παλαιότερα.
Τα Ρωσικά οπλικά συστήματα
Αξίζει να σημειωθεί πως από τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας επηρεάζεται ένα ποσοστό πέραν του 60% του βαρέως οπλισμού της δύναμης. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η ΕΦ διαθέτει 134 άρματα μάχης εκ των οποίων τα 82 (61%) είναι ρωσικά T-80U. Διαθέτει 70 ΤΟΜΑ εκ των οποίων 43 (61%) είναι ρωσικά ΒΜΠ-3. Επίσης, στην αντιαεροπορική άμυνα η ΕΦ στηρίζεται εξ ολοκλήρου (100%) σε ρωσικά συστήματα. Πλέον στο κομμάτι της αεράμυνας, η Κύπρος έχει αποταθεί στην αγορά του Ισραήλ με τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί να περιλαμβάνουν την προμήθεια Drones ενώ όπως είχαν μεταδώσει πρόσφατα τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει στην αγορά του πανίσχυρου αμυντικού πυραυλικού συστήματος Iron Dome που με επιτυχία χρησιμοποιεί το Ισραήλ.
- Τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Aerostar Tactical UAS (TUAS), ισραηλινής κατασκευής και προέλευσης βρίσκονται ήδη στην Κύπρο. Το συγκεκριμένο μοντέλο είναι ένα από τα έξι UAV που παράγει η ισραηλινή εταιρεία Aeronautics και έχει ως αποστολή παντός είδους επιτήρηση σε θάλασσα και στεριά. Το μη επανδρωμένο όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες φέρει κάμερες υψηλής ευκρίνειας που μπορούν να επιτηρούν και να καταγράφουν χώρους από μεγάλα ύψη. Η αγορά των τεσσάρων UAV στοίχησε στην Κυπριακή Δημοκρατία 12 εκατ. ευρώ, 3 εκατ. ευρώ έκαστο, και θα καλύψει τα όποια κενά υπάρχουν στην επιτήρηση της ΑΟΖ από αέρος, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άλλους σκοπούς όπως τους καλοκαιρινούς μήνες για την πρόληψη πυρκαγιών. Επίσης το συγκεκριμένο μοντέλο θα προσφέρει να μέγιστα και στον τομέα έρευνας και διάσωσης εντός του FIR Λευκωσίας.
- Στον τομέα της αεράμυνας, όπως αποκάλυψε η εφημερίδα «Πολίτης» προ μηνών, η αεροπορία πρόκειται να προμηθευτεί έξι νέα επιθετικά ελικόπτερα από τη Γαλλία. Πρόσφατα η κοινοβουλευτική επιτροπή άμυνας σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση αποφάσισε την αποδέσμευση €53 εκατομμυρίων για την αγορά ελικοπτέρων από την Airbus Helicopters. Το συνολικό κόστος των ελικοπτέρων μαζί με τον εξοπλισμό θα ανέλθει στα €140 εκατομμύρια. Πρόθεση είναι να αγοραστούν συνολικά 12 ελικόπτερα (6+6) σε δύο φάσεις, ώστε να αντικατασταθούν τα 11 ρωσικά ελικόπτερα Mi35 τα οποία η Κύπρος θα πουλήσει στη Σερβία. Η Κύπρος είχε αποκτήσει τη δεκαετία του ’90, τα 12 ελικόπτερα Mi35 από την Ρωσία, και έχασε το ένα σε ατύχημα στο οποίο είχαν σκοτωθεί ένας Κύπριος πιλότος μαζί με τον Ρώσο εκπαιδευτή. Μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία το 2014 για την κατοχή της Κριμαίας, έγινε σχεδόν αδύνατη η προμήθεια ανταλλακτικών για συντήρηση αυτών των ελικοπτέρων και η μόνη χώρα που έδειξε ενδιαφέρον για απόκτηση τους ήταν η Σερβία η οποία δεν συμμετέχει στις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας.
- Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια η Εθνική Φρουρά έχει αναβαθμίσει σε μεγάλο βαθμό την τον ατομικό εξοπλισμό ειδικότερα των ειδικών της δυνάμεων ενώ όπως προαναφέραμε, πλέον έχει αναβαθμιστεί όλος ο ατομικός εξοπλισμός των κληρωτών της δύναμης με κράνος, εξάρτηση και σακίδιο μάχης. Οι ανάδοχοι κατασκευαστές του προγράμματος είναι η εταιρείες Source Vagabond και Marom Dolphin, οι οποίες εδρεύουν στο Ισραήλ και έχουν μακροχρόνια εμπειρία στο σχεδιασμό και κατασκευή συναφούς εξοπλισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος προστατευτικός εξοπλισμός που θα προμηθευτεί η Εθνική Φρουρά, χρησιμοποιείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε πρώτο στάδιο θα καλυφθούν οι ανάγκες της Ενεργού Δύναμης και σε κατοπινό της εφεδρείας και εθνοφυλακής.
- Οι καταδρομείς της ΕΦ έχουν εξοπλιστεί και με τα τυφέκια τύπου TAVOR και τα οπλοπολυβόλα τύπου NEGEV, ισραηλινής κατασκευής.
- Το 2020 το Υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε με αφορμή πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «La Tribune» ότι στο πλαίσιο της αναβάθμισης της επιχειρησιακής ικανότητας της Εθνικής Φρουράς, έχει υπογράψει συμβόλαια που αφορούν σε αναβάθμιση συγκεκριμένων οπλικών συστημάτων, των Mistral και των Exocet, με εκτιμώμενο κόστος 240 εκατομμυρίων ευρώ.
- Το 2019 στην παρέλαση της 1ης Οκτωβρίου, η Εθνική Φρουρά παρουσίασε τα νέα πυροβόλα Nora-B52 155 mm που η Κύπρος προμηθεύτηκε από τη Σερβία. Κατασκευαστής η γιουγκοσλάβικη εταιρεία YugoImport. Το οπλικό σύστημα ήρθε για να καλύψει τις όποιες ανάγκες υπάρχουν στον τομέα των αυτοκινούμενων πυροβόλων. Το συγκεκριμένο μοντέλο NORA -B52 είναι αποτέλεσμα συνεχών αναβαθμίσεων του αρχικού, με τις οποίες βελτιώθηκαν οι αποδόσεις του.
Υπό μελέτη λέει ο Υπουργός
Συνέντευξη την οποία είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα «η Σημερινή», ο Υπουργός Άμυνας αφού αρχικά ξεκαθάρισε πως το ρωσικής προέλευσης υλικό βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα παραδέχτηκε πως η υλικοτεχνική υποστήριξη έχει ασφαλώς επηρεαστεί, υπενθυμίζοντας πως η κατάσταση αυτή υπάρχει από το 2014 όταν συμφωνήθηκαν οι πρώτες κυρώσεις για τη Ρωσία σε σχέση με την Κριμαία ωστόσο διαβεβαίωσε πως η κατάσταση μέχρι στιγμής είναι διαχειρίσιμη. «Μελετούμε εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση που η κατάσταση δεν διαφοροποιηθεί μελλοντικά, ώστε να μην επηρεαστεί η μαχητική ισχύς και επιχειρησιακή ικανότητα της ΕΦ. Ταυτόχρονα ευελπιστούμε ότι και η ίδια η ΕΕ θα υιοθετήσει σύντομα νέες πολιτικές, που θα προωθούν τις κοινές προμήθειες υλικού μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ για μείωση του κόστους και ανάπτυξης συνεργιών». Αναφορικά με τη διαφαινόμενη πώληση των ρωσικών ελικοπτέρων Mi-35P στη Σερβία και ο προσανατολισμός της Εθνικής Φρουράς σε άλλες αγορές, πέραν της ρωσικής, μπορεί να φέρει την πώληση και άλλων ρωσικών συστημάτων στο Βελιγράδι, ο Υπουργός είχε αναφέρει στη συνέντευξη του πως επί του παρόντος δεν υπάρχουν σκέψεις για πώληση ρωσικού αμυντικού υλικού σε τρίτες χώρες. Ενέργειες για εξεύρεση δυνητικών αγοραστών αμυντικού υλικού αναλαμβάνονται εφόσον κριθεί από το ΓΕΕΦ ότι το συγκεκριμένο υλικό είναι προς απόσυρση. Υπενθύμισε πως σε κάθε περίπτωση η Κυπριακή Δημοκρατία πλέον κινείται προς άλλες αγορές κυρίως δυτικών χωρών, όπως έγινε πρόσφατα με την υπογραφή της σύμβασης για τα νέα επιθετικά ελικόπτερα από την Airbus για αντικατάσταση των Mi-35P και του νέου ατομικού εξοπλισμού μάχης για το σύνολο της ΕΦ από το Ισραήλ.
