19 Σεπτεμβρίου 2011, κόβεται η κορδέλα του ενεργειακού μας προγράμματος. Όλοι μιλούν για την πρώτη φλέβα χρυσού στην κυπριακή ΑΟΖ. Στο οικόπεδο 12 διεισδύει τρυπάνι και η «Αφροδίτη» ξεκινά τη δική της Οδύσσεια.
«Πετρέλαιο και φυσικό αέριο εντόπισε αμερικανική εταιρεία σε οικόπεδο της ΑΟΖ της Κύπρου…», ανέφερε η κρατική τηλεόραση το 2010.
«Σύμφωνα με τη δομή του οικοπέδου, όπως βλέπουμε από τις σεισμικές έρευνες φαίνεται ότι έχει μεγάλες ποσότητες.» δήλωνε τότε ο Αντιπρόεδρος Noble.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Νέα εποχή
Το γεωτρύπανο του αμερικανικού κολοσσού της Noble, κατεβαίνει σε βάθος 6 σχεδόν χιλιομέτρων. Η γεώτρηση διαρκεί 116 μέρες και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Υπολογίζεται ότι η αξία του υπερβαίνει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Δημιουργεί προοπτικές μεγάλης και μακρόχρονης οικονομικής ανάπτυξης από τις οποίες θα επωφεληθούν οι νυν και μελλοντικές γενεές», δήλωνε ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, τον Δεκέμβριο του 2011.
Ο Δημήτρης Χριστόφιας πραγματοποιεί αυτοψία στο κοίτασμα με ελικόπτερο για να ενημερωθεί για τα πρωτοφανή δεδομένα.
Τη νέα εποχή συνοδεύουν γεωτρήσεις, οικόπεδα, και ένας χάρτης χωρισμένος σε κουτάκια ο οποίος εξακολουθεί 14 χρόνια μετά να συνοδεύεται με το ερώτημα πότε επιτέλους η Κύπρος θα βγάλει το δικό της φυσικό αέριο.
Ξεκινούν συσκέψεις επί συσκέψεων για σενάρια αξιοποίησης. Ακολουθούν δυο επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις μέσα στην επόμενη διετία. Το κοίτασμα εκτιμάται ότι κρύβει περίπου 5,6 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
«Κάθε μισό τρισεκατομμύριο, αντιστοιχεί σε περίπου 25 χρόνια ηλεκτροπαραγωγής για την ΑΗΚ, σύμφωνα με τις ανάγκες της»., ανέφερε ο πρώην υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης, τον Οκτώβριο του 2013.
Μετ’ εμποδίων…
Το βάθος του κοιτάσματος καθιστά την ανάπτυξή ακριβή και χρονοβόρα. Η δυσπιστία και οι οικονομικές συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνήσεων και της κοινοπραξίας κρατούσαν την εκμετάλλευση σε ομηρία. Το πυροτέχνημα των πρώτων χρόνων ξεκινά να σβήνει και όλοι αντιλαμβάνονται τη δυσκολία να βγει η πρώτη ύλη από το έδαφος χωρίς τις κατάλληλες υποδομές και συμφωνίες. Η Αφροδίτη περνά μέσα από συνεχείς αναθεωρήσεις εκτιμήσεων και αλλαγές εταιρικών σχημάτων.
«Η συμφωνία ανοίγει ένα μονοπάτι για εκμετάλλευση του “Αφροδίτη”.» σημείωνε ο Αντιπρόεδρος Noble
Το 2020 λίγο μετά την υπογραφή της πρώτης άδειας εκμετάλλευσης, η Noble εξαγοράζεται από την Chevron που γίνεται κυρίαρχος στο κοίτασμα με τις Shell και New Med.
Στην εξίσωση μπαίνει και το γεωπολιτικό ρίσκο. Εκτός από τις τουρκικές απειλές που κατά καιρούς εξαπολύονται, ένα τμήμα του Αφροδίτη που εκτείνεται μέσα στην ισραηλινή ΑΟΖ αποτελεί άλλο ένα αγκάθι. Ξεκινά η περίφημη διαφορά για το κοίτασμα Ισάι, η οποία σήμερα είναι κοντά στο να επιλυθεί.
«Η γεώτρηση έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία, φαίνεται ότι τα νέα μας είναι θετικά», δήλωσε τον Ιούλιο του 2023, ο νυν Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου.
Αρχές Μαΐου το τρυπάνι Stena Fourth της Chevron ξεκινά για την τρίτη επιβεβαιωτική που δίνει ξεκάθαρη εικόνα.
Από εκείνη τη μέρα του Σεπτέμβρη του 2011, Πέρασαν πέντε υπουργοί, άλλαξαν τρεις πρόεδροι και τρυπάνια κατέβηκαν σε ακόμα έξι οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Το μέλλον του κυπριακού φυσικού αερίου εξακολουθεί να μοιάζει αβέβαιο. Μόλις φέτος Κύπρος και Αίγυπτος μαζί με τις εταιρείες υπέγραψαν το πρώτο ολοκληρωμένο πλάνο παραγωγής και εμπορευματοποποίησης.
Αφού ολοκληρωθούν οι μελέτες, απαιτείται η κατασκευή πλατφόρμας και αγωγού που θα συνδέει το κοίτασμα με την Αίγυπτο.
«Η Κύπρος και η Αίγυπτος ανοίγουν ένα νέο δρόμο, και κάνοντας το αυτό δείχνουμε τον δρόμο μπροστά», είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τον Φεβρουάριο του 2025.
Από το αρχικό 2016 που ήταν για κάποιους η χρονιά του Αφροδίτη, οι προβλέψεις σήμερα μετατίθενται για το 2030.
Δείτε το ρεπορτάζ του Ευάγγελου Αγαπίου:
