Δύο πραγματικές βόμβες έχει στα χέρια της η Κυβέρνηση, για το έργο της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, συνεχίζοντας ωστόσο να πελαγοδρομεί χωρίς να ξεκαθαρίζει το τοπίο.
Σε βαθμό μάλιστα που να δημιουργείται ρήξη μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας. Πρόκειται για τις μελέτες διεθνώς αναγνωρισμένων νομικών οίκων που η ίδια η κυβέρνηση ζήτησε και στα συμπεράσματα των οποίων εδράζονται οι ισχυρές ενστάσεις του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού.
Ο Alpha αποκαλύπτει σήμερα την έκτασης 50 σελίδων μελέτη του οίκου Curtis, Mallet‑Prevost, Colt & Mosle LLP, η οποία παραδόθηκε στην Κυπριακή κυβέρνηση τον Νοέμβριο του 2024. Δύο, δηλαδή, μήνες μετά την υπογραφή του πλαισίου συμφωνίας που υπέγραψαν Κύπρος και Ελλάδα για τον Great Sea Interconnector. Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι άκρως ανησυχητικά για το περιεχόμενο, τα ρίσκα και τις πιθανές επιπτώσεις, στην Κυπριακή Δημοκρατία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: H προδιαγεγραμμένη αποτυχία του GSI κι όσα δεν σκέφτηκαν Αθήνα και Λευκωσία
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης υποδεικνύουν τους κινδύνους, αλλά και τις εκκρεμότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν πριν η Κύπρος δεσμευτεί πλήρως σε αυτό το έργο. Συγκεκριμένα, ο οίκος Curtis, Mallet‑Prevost, Colt & Mosle LLP επισημαίνει ως βασική του θέση:
«Όπως έχει διαμορφωθεί επί του παρόντος, το έργο εκθέτει την Κύπρο σε δυσανάλογους κινδύνους (οικονομικούς, νομικούς, γεωπολιτικούς) χωρίς επαρκείς προστασίες ή οφέλη. Η σημαντική αναδιάρθρωση των όρων, της διακυβέρνησης και της στρατηγικής χρηματοδότησης, είναι απαραίτητη πριν η Κύπρος εξετάσει το ενδεχόμενο συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο»
Τι πρέπει να γίνει
Ο οίκος εισηγείται συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να κάνει η κυπριακή κυβέρνηση πριν δεσμευτεί ολοκληρωτικά στο έργο:
- Διεξαγωγή ανεξάρτητων τεχνικών και οικονομικών αξιολογήσεων πριν από οποιαδήποτε δέσμευση.
- Απόρριψη της «προσέγγισης παραχώρησης» του ΑΔΜΗΕ – Επιμονή σε ένα σωστό μοντέλο κοινοπραξίας.
- Διαπραγμάτευση συμφωνίας μετόχων με σαφή διακυβέρνηση, δικαιώματα αρνησικυρίας, ιδιοκτησία περιουσιακών στοιχείων και κατανομή κινδύνου.
- Απαίτηση από την GSI να επιδείξει την ικανότητά της να προσελκύει δανειστές/μετοχικό κεφάλαιο, πριν επενδύσει η Κύπρος
- Απαίτηση γνωστοποίησης:
- Των πλήρων συμβάσεων Nexans και Siemens
- Της συμφωνίας αγοράς περιουσιακών στοιχείων της EuroAsia
- Των εκθέσεων που υποβλήθηκαν στην Ευρωπαϊκή `Ένωση
- Τις λεπτομέρειες διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλους
Ως προς την οικονομική πτυχή και τους κινδύνους που εγκυμονούν, ο οίκος επισημαίνει πως το σχέδιο χρηματοδότησης είναι ξεπερασμένο. Από το 1,5 δισεκατομμύρια που εκτιμάτο το κόστος το 2017, σήμερα ξεπερνά τα 2 δισεκατομμύρια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Θα δούμε μετά τα γεωπολιτικά»: Τι απάντησε ο Υπουργός Παπαναστασίου στον Καθηγητή Παπαναστασίου για τον GSI
Η Κύπρος κινδυνεύει να χάσει πολύ περισσότερα από τα ίδια τα κεφάλαιά της, μπορεί να χρειαστεί να εγγυηθεί τις υποχρεώσεις του GSI κατά τη χρηματοδότηση και την κατασκευή, είναι εκτεθειμένη σε πληρωμές εάν το έργο σταματήσει, ενώ ενδέχεται η ΕΕ να ζητήσει ανάκτηση επιχορηγήσεων εάν προκύψουν ζητήματα συμμόρφωσης.
Είναι προφανές πως οι ειδικοί κρούουν δυνατά τον κώδωνα κινδύνου χωρίς ωστόσο, από τον Νοέμβριο του 2024 μέχρι σήμερα να έχουν απαντηθεί τα αγωνιώδη ερωτήματα που ήγειραν.
Δείτε το ρεπορτάζ του Γιώργου Γεωργιάδη:



