Του Γιώργου Γεωργίου
Δισεκατομμύρια δολάρια και ευρώ χάθηκαν την Τετάρτη που μας πέρασε, ενώ εδώ στην Κύπρο ακόμη προσπαθούσαμε να κερδίσουμε προσωπικούς πόντους, "κανιβαλίζοντας" το νεκρό σώμα της Βασίλισσάς Ελισάβετ ΙΙ. Κλεισμένοι μέσα στον μικρόκοσμο μας, χάσαμε τη διεθνή είδηση, που για την ώρα, μας αφορά όλους έμμεσα, για να εκφράσουμε την ετεροχρονισμένη μας οργή, για την ηλικιωμένη Βασίλισσα. Είναι να ζηλεύει κανείς, την τόση μικρότητα και κακία, που λειτουργεί ως παραισθησιογόνο στη δύσκολη πραγματικότητα του καθενός μας. Ωστόσο, φοβάμαι πως αυτό που δεν θέλουμε να δούμε, η πραγματικότητα την οποία αποφεύγουμε ξεσπώντας σε νεκρές ηλικιωμένες ή ξεσπώντας στην Εθνική μπάσκετ της Ελλάδας, δεν θα μας πάει μακριά. Πάντοτε τα γεγονότα, θα έρχονται να μας βρουν όσο και αν ο θυμός μας τυφλώνει. Απλά ποτέ δεν θα είμαστε έτοιμοι. Θα εκπλαγούμε και πάλι.
Η εβδομάδα που μας πέρασε, έχει πλέον περάσει στην ιστορία για τη «μαύρη» Τετάρτη στο χρηματιστήριο. Ο S&P 500 έχασε σε μια συνεδρία 4.3% και οι απώλειες στο Nasdaq 100 έφτασαν στο 5%. Την ίδια ώρα, το ευρώ δέχθηκε για ακόμη μια φορά «σφυροκόπημα» και σε μια μέρα διέγραψε όλα του τα κέρδη που κατέγραψε απέναντι στο δολάριο, μετά την ιστορική αύξηση των 0.75% στα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Όλα αυτά, γιατί τα στοιχεία του Αυγούστου για τον πληθωρισμού στις ΗΠΑ έδειξαν αύξηση 8.3%, παρά τις σημαντικές μειώσεις που κατέγραψαν οι τιμές στην ενέργεια. Τα στοιχεία αυτά, έπεισαν και τον πλέον αισιόδοξο επενδυτή, πως οι αυξήσεις στις τιμές δεν έχουν βρει ακόμη την οροφή και πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει την επιθετική αύξηση των επιτοκίων. Με άλλα λόγια, το «περίστροφο» είναι στο τραπέζι και η Fed, θα πρέπει να «σκοτώσει» την ανάπτυξη, τα εταιρικά κέρδη και τα εισοδήματα των νοικοκυριών σε μια προσπάθεια να μειώσει τη ζήτηση και να ελέγξει τις αυξήσει στις τιμές.
Τώρα, τι μας νοιάζει εμάς στην άλλη άκρη της γης τι γίνεται στις ΗΠΑ; Μας νοιάζει γιατί σε πρώτη φάση, κάποια από αυτά τα δισεκατομμύρια που χάνονται στα αμερικάνικα και ευρωπαϊκά χρηματιστήρια από την αρχή του χρόνου και τελειωμό δεν φαίνεται πως έχουν, είναι κυπριακά ή θα μπορούσαν να είναι μέσα από επενδύσεις. Ρίξτε μια κλεφτή ματιά στις επενδυτικές σας ασφάλειες και τα συνταξιοδοτικά σας προγράμματα και μετρήστε ζημιές. Ωστόσο, δεν είναι αυτό το βασικό πρόβλημα. Μια επιθετική fed, υποχρεώνει την ΕΚΤ να ανεβάσει κατά αντίστοιχο τρόπο τα επιτόκια και στην ευρωζώνη σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου αλλά και τις αυξήσεις στις τιμές αλλά και τα κεφάλαια, που σε διαφορετική περίπτωση, θα αναζητούν ασφάλεια και αποδώσεις στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Μπαίνουμε δηλαδή σε μια κούρσα ακριβού χρέους τόσο για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις όσο και για το δημόσιο χρέος.
Ο υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, έχει δίκαιο που έλεγε πως η οικονομία δεν είναι το «κυπριακό» για να λες μεγάλα λόγια στην ομιλία του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου. Έχει δίκιο που ανησυχεί για γεγονότα όπως εξελίσσονται, ωστόσο κάνει λάθος να ποντάρει στην πραγματικά εντυπωσιακή ανάπτυξη που καταγράφει η χώρα. Όσο θα σφίγγουν τα λουριά διεθνώς, όσο δεν βλέπουμε το ταβάνι στον πληθωρισμό στις ΗΠΑ και την ευρωζώνη, πιο δύσκολο θα είναι για μιλάμε για ανάπτυξη. Καλό είναι όλοι να δούμε τι κάνουμε με το χρέος, κρατικό και ιδιωτικό, που βρίσκουμε επενδυτές και κεφάλαια και ας αφήσουμε τις νεκρές βασίλισσες να αναπαυθούν.
