*Γράφει ο Νεοκλής Νεοκλέους / Δημοσιογράφος Alpha Κύπρου
«Η Κύπρος, λόγω της θέσης της, έχει τεράστιες ευκαιρίες όχι μόνο με την ανακάλυψη φυσικού αερίου στα ανοικτά της, αλλά και στην ανάπτυξη της ηλιακής, της αιολικής και της παλιρροϊκής ενέργειας.
Στην πραγματικότητα, έχετε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα εδώ — αυτό το νησί έχει περισσότερες από 300 μέρες ήλιο τον χρόνο. Θα ήταν λάθος να μην το χρησιμοποιήσετε. Και όλες αυτές οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια δεν είναι μόνο καλές για το περιβάλλον, αλλά δημιουργούν και θέσεις εργασίας.
Αν βάλετε φωτοβολταϊκά, αν εγκαταστήσετε ανεμογεννήτριες, αν βάψετε τις στέγες σας λευκές αντί για σκούρες, μειώνετε το κόστος του ρεύματος και δίνετε δουλειά στους νέους. Αυτά είναι πράγματα που μπορούν να γίνουν τώρα. Δεν χρειάζεται να περιμένετε δέκα χρόνια. Μπορούν να ξεκινήσουν αμέσως.
Κάθε χώρα θα πρέπει να αποφασίσει ποιο μείγμα ενέργειας είναι το καλύτερο, αλλά μπορώ να σας πω ότι εκείνες που θα βρουν τον τρόπο να αξιοποιήσουν στο μέγιστο την καθαρή, ανανεώσιμη ενέργεια, όχι μόνο θα δυναμώσουν τις οικονομίες τους, αλλά θα είναι και πιο ανεξάρτητες και πιο ασφαλείς».
Αυτά έλεγε στις 30 Ιουλίου του 2012 σε ομιλία του στη Λευκωσία ο πρώην Προέδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον. «Δεν χρειάζεται να περιμένετε δέκα χρόνια», είχε πει χαρακτηριστικά. Να όμως που δεκατρία και πλέον χρόνια μετά, όχι μόνο η Κύπρος δεν έχει κάνει τα αυτονόητα αλλά βυθίζεται, μπροστά στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, στις δικές της αντιφάσεις. Προσπαθεί να απεμπλακεί από ένα έργο που από τη μια ως ιδέα -γιατί εκεί θα μείνει, στην ιδέα- είναι από τα πλέον φιλόδοξα στον τομέα της ενέργειας, και από την άλλη, η σύλληψη της ιδέας προέρχεται από την παταγώδη αποτυχία να πράξει το αυτονόητο: ως νησί που είναι, να μην εξαρτάται καθόλου από τα ορυκτά καύσιμα για το ενεργειακό της μείγμα.
Το μέγεθος της αποτυχίας δεν έγκειται μόνο στην τροπή με την οποία δημοσίως εξελίσσεται το -όπως όλα δείχνουν- ανέκαθεν ανέφικτο και ανύπαρκτο project του Great Sea Interconnector, αλλά και στους αριθμούς. Μόλις την προχθές, η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία εξέδωσε τα συγκριτικά στοιχεία που αφορούν τις εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου από το 1990 μέχρι το 2023. Στο σύνολό της, η Ευρωπαϊκή Ένωση τα έχει μειώσει κατά 36.3%. Μοναδική χώρα που έχει αυξήσει τις εκπομπές, είναι η Κύπρος. Που όχι μόνο τις έχει αυξήσει, όχι μόνο είναι το μοναδικό κράτος μέλος που τις έχει αυξήσει, αλλά τις έχει αυξήσει θεαματικά, κατά 52.4%, ούσα νησί, άρα περιτριγυρισμένη από θάλασσα και ανεμοδαρμένη, με πέραν των 300 ημερών ετησίως πλήρους ηλιοφάνειας.
Δυστυχώς, 13 χρόνια μετά τις συμβουλές ενός πρώην προέδρου των ΗΠΑ, η Κύπρος έχει «κατορθώσει» να «πετύχει» όλα τα αντίθετα από όσα ακούστηκαν στην ομιλία του. Μεταξύ άλλων, έχει αυξήσει τις εκπομπές αερίου, πληρώνει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε πρόστιμα από τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη για αυτές τις εκπομπές και σβήνει τα φωτοβολταϊκά που πλήρωσαν οι πολίτες για να εγκαταστήσουν στα σπίτια τους γιατί δεν προνόησε για την αποθήκευση της παραγόμενης ηλιακής ενέργειας, όπως δεν προνόησε για πολλά άλλα που θα διασφάλιζαν το ενεργειακό μέλλον της χώρας. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος ούτε ενεργειακά ανεξάρτητη είναι, ούτε ασφαλής, καθώς κινδυνεύει να υποθηκεύσει την οικονομία της για δεύτερη φορά μέσα σε μια δεκαπενταετία και να έρθει σε ρήξη με τη μοναδική χώρα στον κόσμο που θα ήταν διατεθειμένη να σπεύσει στρατιωτικά για να την προστατεύσει από μια ενδεχόμενη πολεμική σύγκρουση.
Η διαφαινόμενη αποτυχία -και- του GSI είναι το τρομακτικό τέλος μιας διαδρομής, που ξεκίνησε από μια προσπάθεια της πολιτείας που αν έπραττε τα αυτονόητα θα είχε την αντίθετη κατεύθυνση. Δηλαδή, την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με τη ηπειρωτική Ευρώπη για την εξαγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και όχι την εισαγωγή της.
