Να "μπαλώσει" τις τρύπες στο Γενικό Σύστημα Υγείας, να εξαλείψει τις όποιες καταχρήσεις και να διορθώσει τις στρεβλώσεις σε δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια. Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους στόχους που έχει θέσει η νέα Υπουργός Υγείας Πόπη Κανάρη, η οποία ανέλαβε το δύσκολο και απαιτητικό χαρτοφυλάκιο της δημόσιας υγείας.
Μιλώντας στο AlphaNews.Live σκιαγραφεί τις προτεραιότητες που έχει θέσει για τη θητεία της και ανακοινώνει την πρόθεση της να συστήσει Συμβουλευτικό Σώμα Ιατρών, καθώς "όταν έχεις καλούς συμβούλους, σίγουρα επιταχύνεται και βελτιώνεται ο τρόπος επίλυσης των όποιων προβλημάτων."
Έχετε αναλάβει το χαρτοφυλάκιο ενός Υπουργείου με αρκετές απαιτήσεις. Ποιες είναι οι προτεραιότητες σας στο Υπουργείο Υγείας;
Οι προτεραιότητες μου, αντανακλούν τις συναντήσεις που είχα την Δευτέρα με τον ΟΚΥπΥ και τον ΟΑΥ. Ήθελα πρώτα να συναντηθώ με αυτούς τους δύο οργανισμούς γιατί το θέμα του ΓεΣΥ είναι για εμένα προτεραιότητα. Αυτοί οι δύο οργανισμοί έχουν άμεση σχέση με τις προτεραιότητες που θέτουμε ως κυβέρνηση, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι το ΓεΣΥ – που ήταν μια σημαντική μεταρρύθμιση και το αγκάλιασε ο κόσμος – θα έχει την βιωσιμότητα που θέλουμε να έχει, γιατί είμαστε σύμφωνοι με την φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του. Συνεπώς θέλουμε να συνεχίσει αυτή η βιωσιμότητα και να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο. Θέλουμε μια ποιοτική υγεία. Κάθε άτομο να έχει ισότιμη πρόσβαση στα θέματα υγείας, στους τομείς που προφέρονται στην Κύπρο και όχι μόνο. Να αναβαθμίσουμε τους τομείς αυτούς και να τους βελτιώσουμε.
Προς τον σκοπό αυτό είχα την Δευτέρα τις συναντήσεις αυτές. Για να θέσουμε μαζί τις προτεραιότητες, σε θέματα τα οποία μπορούμε να επιλύσουμε άμεσα. Γιατί σίγουρα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και στους δύο οργανισμούς. Ακόμα και στο Υπουργείο Υγείας υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για βελτίωση, τα οποία αυτά είναι τα του οίκου μου.
Με τις συναντήσεις αυτές θέσαμε κάποια σημαντικά θέματα. Με τον ΟΚΥπΥ θίξαμε θέματα που αφορούν τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, για τα οποία υπάρχουν αρκετά παράπονα και λυπούμε που έχουμε τέτοια περιστατικά. Σε ένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μας χαρακτηρίζει αυτή η ποιότητα στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Συζητήσαμε επίσης θέματα οργάνωσης σε νοσοκομεία, κυρίως όσον αφορά τον ΟΚΥπΥ, θέματα επιστημονικού συμβουλίου σε αυτά τα νοσηλευτήρια και πολλά άλλα θέματα τα οποία αφορούν την διοίκηση των νοσοκομείων. Ανταλλάξαμε απόψεις σε σχέση με την αξιολόγηση των υπηρεσιών που προσφέρουν τα νοσοκομεία, με ποιοτικά κριτήρια, με ιατρικά κριτήρια, με πρωτόκολλα τα οποία πρέπει να εφαρμοστούν με βάση τις ευρωπαϊκές οδηγίες και πρότυπα, τις καλές πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Στη συνάντηση τέθηκε ακόμη το θέμα της παρακολούθησης της εφαρμογής των πρωτοκόλλων, της κρατικής χορηγίας που λαμβάνουν τα νοσηλευτήρια και την αξιοποίηση όλων αυτών των πόρων που έχουν από την κυβέρνηση, έτσι ώστε να μην υπάρχουν καταχρήσεις. Μας απασχόλησαν επίσης τα αναπτυξιακά έργα που κάποια βρίσκονται προς ολοκλήρωση, ενώ κάποια αλλά κάποια που για χρόνια προωθούνται έχουν μείνει στάσιμα.
Όλα αυτά τα θέματα τα θίξαμε ακροθιγώς, αλλά σίγουρα θα επανέλθω στα θέματα αυτά για να τα αντιμετωπίσουμε ένα προς ένα, προτεραιοποιώντας κάποια από αυτά.
Με τον ΟΑΥ συζητήσαμε θέματα που αφορούν τα καινοτόμα φάρμακα, καινούργια πρωτόκολλα και διαδικασίες. Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις για θέματα που αφορούν τη διαχείριση απαιτήσεων από τους παρόχους, θεσμικά πλαίσια που διέπουν αυτή την λειτουργία των νοσοκομείων – είτε ιδιωτικών, είτε ΟΚΥπΥ –, την ηλεκτρονική υγεία.
Όλα αυτά συζητήθηκαν με στόχο ένα ποιοτικό σύστημα υγείας που αξίζει αυτός ο λαός, προσφέροντας και ο κάθε πολίτης με τον δικό του τρόπο, στο ΓεΣΥ. Θεωρώ ότι έχει γίνει μια αρχή.
Σίγουρα είμαι το άτομο το οποίο θέλω να ακούσω πριν κρίνω. Γι’ αυτό ξεκινάμε επισκέψεις στα νοσοκομεία, αρχής γενομένης με το Νοσοκομείο Λεμεσού. Θεωρώ πλέον ότι πρέπει να ακούσουμε και τα νοσοκομεία, πρωτίστως αυτά που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του ΟΚΥπΥ και κυρίως τμήματα όπως είναι τα ΤΑΕΠ, τα παθολογικά τμήματα και τα πνευμονολογικά τμήματα. Εκεί, δηλαδή, που παρατηρούνται τα περισσότερα παράπονα. Θα δούμε όμως και στο σύνολο των νοσοκομείων. Πως μπορούμε να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες και σταδιακά να προωθηθεί η αυτονόμηση τους, κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Θα συνεχίσω τις επισκέψεις μου με τα νοσοκομεία, για να ακούσω και την άλλη πλευρά των παρόχων στο σύστημα υγείας.
Αφού ακούσω όλους, σίγουρα θα προωθήσω συναντήσεις με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο, τον ΟΣΑΚ και άλλους εταίρους που συμβάλλουν στο ΓεΣΥ. Όταν θα έχω την ευκαιρία να ακούσω όλες τις απόψεις, όλων των εμπλεκόμενων φορέων, θα καταλήξουμε στις προτεραιότητες που θέτουμε, μέσα στις εκατό μέρες που έχει δώσει ως χρονικό περιθώριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, για να μπορέσουμε να τροχοδρομήσουμε κάποια από τα θέματα αυτά.
Πληροφορίες φέρουν τον Υπουργό Οικονομικών Μάκη Κεραυνό να έκανε λόγο για «μαύρες τρύπες» στο ΓεΣΥ. Πώς θα σχολιάζατε μια τέτοια θέση; Πιστεύετε ότι υπάρχουν «μαύρες τρύπες» στο ΓεΣΥ;
Σύμφωνα με τα όσα έχει δηλώσει ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΥ Σταύρος Μιχαήλ, πρόκειται για παρεξήγηση, καθώς ο κ. Κεραυνός δεν μιλούσε για «μαύρες τρύπες».
Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι υπάρχουν σοβαρές στρεβλώσεις στο σύστημα, γίνονται καταχρήσεις στο σύστημα και πρώτιστο μέλημα μας είναι να μπαλώσουμε αυτές τις «τρύπες» γιατί είναι αυτά τα κενά που δημιουργούν στρεβλώσεις. Είναι αυτά τα κενά που δημιουργούν προβλήματα στη βιωσιμότητα του ΟΚΥπΥ και του ΓεΣΥ γενικότερα.
Πρώτιστο μέλημα μας είναι να δούμε πως αυτά τα προβλήματα θα τα επιλύσουμε, μπαλώνοντας αυτές τις τρύπες. Όταν λέω μπάλωμα, ενώ την επίλυση τους μέσα θεσμικό πλαίσια, μέσα από διαδικασίες, την σωστή παρακολούθηση και επιτήρηση του συστήματος αυτού, έτσι ώστε να εντοπιστούν οι στρεβλώσεις αυτές. Χωρίς τον εντοπισμό είναι πολύ δύσκολο να προωθηθούν βελτιωτικές δράσεις.
Ποιες διορθώσεις προτίθεστε να κάνετε σαν νέα πολιτική προϊστάμενη του Υπουργείου Υγείας σε ότι αφορά το ΓεΣΥ;
Θα πρέπει πρώτα να προωθηθεί ο έλεγχος που θέλω να εφαρμόσω, τόσο στο Υπουργείο Υγείας, όσο και τους ελέγχους στον ΟΑΥ και στον ΟΚΥπΥ. Προς τον σκοπό αυτό θα έχω σίγουρα την στήριξη της Εφόρου Εσωτερικού Ελέγχου, για να δούμε μέσα από αυτούς τους ελέγχους πως εντοπίζουμε τα κενά και πως βελτιώνουμε διαδικασίες. Πως να εφαρμοστούν σωστά τα πρωτόκολλα και να προωθηθούν καινοτόμα φάρμακα έτσι ώστε να μην ταλαιπωρείται ο κόσμος, κυρίως αυτοί που αντιμετωπίζουν σοβαρές ασθένειες, όπως σπάνιες παθήσεις, καρκίνο κλπ. Αυτά θα προωθηθούν από πλευράς μου.
Θα πρέπει επίσης να δούμε θέματα των Προσωπικών Ιατρών επίσης και τον τρόπο αμοιβής τους. Αυτά είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να προωθηθούν άμεσα. Είναι αρκετά και σίγουρα δεν μπορούν να επιλυθούν όλα μαζί, θα τα αξιολογήσουμε ένα – ένα και θα επιλύσουμε προβλήματα καίριας σημασίας. Αλλά ζητήματα που σίγουρα θα πάρουν περισσότερο, χρόνο αν μπει σε τροχοδρόμηση η επίλυση τους, πιστεύω ότι θα με ικανοποιήσει. Δεν προβλέπω ότι θα επιλύσουμε μέσα σε 100 μέρες πάρα πολλά θέματα, εάν όμως μπουν σε τροχιά επίλυσης, αυτό θα με ικανοποιήσει.
Επίσης, θέλω να έχω ένα Συμβουλευτικό Σώμα Ιατρών που να με συμβουλεύουν σε ιατρικά θέματα άμεσης ανάγκης, καθώς κάποια θέματα επίλυσης προβλημάτων. Όταν έχεις καλούς συμβούλους, σίγουρα επιταχύνεται και βελτιώνεται ο τρόπος επίλυσης των όποιων προβλημάτων.
Θα αλλάζατε την φιλοσοφία του ΓεΣΥ;
Δεν θα αλλάξω την φιλοσοφία του ΓεΣΥ. Θα προσπαθήσουμε με αυτά τα δεδομένα να βελτιώσουμε σημαντικά κάποια θέματα. Πιστεύω με την δημιουργία Εθνικού Κέντρου Τεχνικής Τεκμηρίωσης, που είναι κάτι που δυστυχώς δεν εφαρμόστηκε ακόμα και το οποίο θα προωθήσω άμεσα, θα δούμε αρκετές βελτιώσεις, όταν μπει σε τροχιά υλοποίησης. Προς τον σκοπό αυτό όμως χρειαζόμαστε και την θετική ανταπόκριση από τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο, που σχεδιάζω να συναντήσω σύντομα.
Καταγράφουμε μέσα από αυτό το σύστημα σε συνεχή βάση τις υφιστάμενες και μελλοντικές ανάγκες σε υπηρεσίες υγείας. Μέσα, επίσης, από ένα στρατηγικό σχεδιασμό πρόγραμμα ικανοποίησης των εν λόγω αναγκών – το οποίο ονομάζεται Capacity planning –, θα μπορούμε να αναθεωρούμε διαχρονικά τις ανάγκες και τις ελλείψεις που υπάρχουν, έτσι ώστε να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς στα θέματα κάλυψης αναγκών σε νοσοκομεία.
Αυτά είναι πολύ σημαντικά θέματα τα οποία θέτω και αυτά μέσα στις προτεραιότητες μου. Πρέπει να αξιολογήσουμε την τεχνολογία, πρέπει να αξιοποιήσουμε τους ικανούς μας ιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό και όλο το παραϊατρικό προσωπικό. Ικανό προσωπικό, τεχνολογία και όλη αυτή την πληροφόρηση που μπορούμε να λάβουμε από τα νοσοκομεία. Όσον αφορά την πληροφόρηση χρειαζόμαστε ένα λογισμικό το οποίο να εντοπίζει και να στέλνει άμεσα τυχών προβλήματα και παρατυπίες, και να μπορούν να επιλύονται άμεσα τα όποια προβλήματα.
Έχουμε επίσης ιατρικό - τεχνολογικό εξοπλισμό που πρέπει να δούμε εάν αυτός ανταποκρίνεται σε ευρωπαϊκά πρότυπα. Να διαβεβαιώσουμε ότι δεν είναι πεπαλαιωμένος και μπορεί να ανταποκριθεί στα σημερινά δεδομένα και στον φόρτο εργασίας που έχουν τα νοσοκομεία μας. Επιπλέον θα πρέπει να δούμε θέματα των Προσωπικών Ιατρών, με ποια κριτήρια γίνεται η εγγραφή τους και ποια είναι η περίοδος ηλικίας που μπορούν να ασκήσουν αυτό το επάγγελμα. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένα κρίσιμο πόστο, έχει στα χέρια του την υγεία του κόσμου.
Μπορούμε επίσης να προωθήσουμε Κέντρα Αριστείας, γιατί πιστεύουμε ότι θα είναι υπέρ της Κύπρου να έχουμε Κέντρα Αριστείας στον τομέα της υγείας. Να δώσουμε κίνητρα για προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας και να εισάγουμε περισσότερα προληπτικά προγράμματα στον τομέα της υγείας. Να μην μείνουμε σε αυτά που έχουμε ήδη, αλλά να προωθήσουμε καινούργιες τεχνολογίες, καινούργιες διαδικασίες για πρόσθετα προληπτικά προγράμματα.
Άρα παρά τις όποιες στρεβλώσεις θεωρείται ότι η φιλοσοφία του ΓεΣΥ βρίσκεται στο σωστό πλαίσιο.
Η καλή θέληση να εφαρμοστεί αυτό το σύστημα υπήρχε, εφαρμόστηκε, το αγκάλιασε ο λαός. Το να πάμε να αλλάζουμε δεδομένα τώρα που δεν είχαμε την ευκαιρία να το βελτιώσουμε, νομίζω είναι άδικο. Να βελτιώσουμε αυτό που έχουμε και με την βελτίωση πιστεύω θα έχουμε αρκετά οφέλη προς την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Την περίοδο πριν αναλάβετε καθήκοντα Υπουργού Υγείας υπήρχε μια κατακραυγή εις βάρος των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων, σε σχέση με την μεταχείριση των ασθενών από ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Τι προτίθεστε να κάνετε σε σχέση με το θέμα αυτό;
Είναι θέμα το οποίο συζητήσαμε τόσο με τον ΟΑΥ, όσο και με τον ΟΚΥπΥ, για βελτίωση και αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών. Υπάρχουν ήδη στα σκαριά βελτιωτικές δράσεις για τα ΤΑΕΠ από πλευράς του ΟΚΥπΥ. Κάποια έχουν ήδη τρωχιοδρομηθεί και κάποια είναι στα σκαριά για τρωχιοδρόμιση. Σίγουρα θα τεθούν και θέματα εφημερίας των ιατρών και ανταπόκρισης από τα αναλυτικά εργαστήρια που καλύπτουν τα νοσοκομεία, θέματα άμεσης ανταπόκρισης από τα ακτινοθεραπευτικά τμήματα.
Όλα αυτά χρήζουν βελτίωσης και θα τα δούμε τόσο με τον ΟΚΥπΥ, όσο και με τον ΟΑΥ ο οποίος θέτει αυτές τις βάσεις για την συνεργασία του με τον ΟΚΥπΥ. Η αξιολόγηση να γίνει με βάση ποιοτικών κριτηρίων και αποτελεσματικών θεραπειών, της ανταπόκρισης των ιατρών και των υπηρεσιών σε τέτοια θέματα. Πιστεύω είναι η ορθή προσέγγιση να δούμε σφαιρικά τον τρόπο αναβάθμισης των ΤΑΕΠ.
Όντως όλα τα περιστατικά καταλήγουν εκεί. Υπάρχει ένας αυξημένος αριθμός επισκεψιμότητας στα ΤΑΕΠ και λόγο των προσφύγων, των μεταναστών. Οπότε αντιλαμβάνεστε ότι έχουμε επιβαρυνθεί αρκετά, με πολύ μεγάλο αριθμό ασθενών, κάτι που δεν περιμέναμε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Αυτό όμως δεν δικαιολογείται. Πρέπει να γινούν τάχιστα δράσεις και να εφαρμοστούν διαδικασίες που να εξασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα τους και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν.
Σε περίπτωση που γίνουν έρευνες και διαπιστωθεί ότι κάποιος λειτουργός φέρει ευθύνη για τα περιστατικά αυτά, προτίθεστε να βάλετε το μαχαίρι στο κόκκαλο για επίλυση του προβλήματος;
Αυτό δεν είναι θέμα του Υπουργείου Υγείας να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο. Είναι κάτι που συζητήθηκε και από πλευράς του ΟΑΥ, ο οποίος έχει απαιτήσεις από τους παροχείς των υπηρεσιών αυτών. Με έχουν πληροφορήσει ότι η καθυστέρηση σε αυτές τις περιπτώσεις, πιθανόν να είναι και από πλευράς των Αρχών που διερευνούν την υπόθεση αυτή.
Σίγουρα ο ΟΑΥ θα ήθελε εδώ και τώρα να επιβάλει τις απαιτούμενες ποινές εάν όντος υπάρχουν πειθαρχικά και ποινικά αδικήματα. Μέχρι όμως να διερευνηθούν τα περιστατικά υπάρχει μια μεγάλη καθυστέρηση. Δεν εμπίπτει στις δικές του αρμοδιότητες αυτή η διερεύνηση αλλά σε άλλες υπηρεσίες, όπως η Αστυνομία.
Εάν ακόμη ο ΟΑΥ προχωρήσει σε παύση των υπηρεσιών αυτού του ατόμου, από πλευράς ΓεΣΥ, το άτομο αυτό μπορεί να συνεχίσει να παρέχει υπηρεσίες εκτός ΓεΣΥ. Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει ο ΟΑΥ να δει με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο. Είναι αλληλένδετα τα θέματα που θα πρέπει να συζητήσουμε με τον ΠΙΣ σε συνάντηση που θα έχουμε σύντομα. Πως αντιδρούν σε θέματα είτε ποινικών είτε πειθαρχικών αδικημάτων από πλευράς ιατρικών αμελημάτων.
Ποια άλλα θέματα βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα σας;
Η δημιουργία Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης για εμένα είναι πρώτιστο θέμα και κρούω τον κώδωνα για υλοποίηση του Κέντρου αυτού. Ευχόμενη να έχω την θετική ανταπόκριση από τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο, για να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά. Να προωθηθεί το νομοσχέδιο για την λειτουργία και την διεκπεραίωση των διαφορετικών συμβαλλόμενων μερών που θα είναι μέσα σε αυτό το Κέντρο. Κάτω από αυτό το Κέντρο πιστεύω θα εφαρμοστούν διάφορα πρωτόκολλα, καινούργια πρωτόκολλα, φάρμακα, διαδικασίες και παρακολουθήσεις. Όλα αυτά θα εμπίπτουν κάτω από την ομπρέλα που ονομάζεται Εθνικό Κέντρο Τεχνικής Τεκμηρίωσης.
Είναι πολλές οι προκλήσεις, που σίγουρα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν όλες ταυτόχρονα, αλλά σίγουρα με την προτεραιοποίηση θα προωθήσουμε κάποιες, έτσι ώστε να δώσουμε μια ανάσα στον κόσμο αλλά και ένα περισσότερο σεβασμό προς τον πολίτη για ποιότητα στον τομέα της υγείας.
Σε αυτά τα σημεία θα επικεντρωθούμε για να δώσουμε αυτό το αίσθημα της ασφάλειας στο σύστημα υγείας και της ποιοτικής περίθαλψης. Κάτι που πρέπει να νοιώσει ο πολίτης αφού και ο ίδιος προσφέρει οικονομικά στο σύστημα αυτό. Μόνο έτσι θα μας στηρίξει ακόμα περισσότερο για να προωθήσουμε και άλλα μέτρα που θα είναι προς το όφελος της κοινωνίας.
