Οι γαμπροί του ΠτΔ, ο Σαουδάραβας επιχειρηματίας και τα ταξίδια με jet

"Ευχαριστώ θερμά για το έργο που επιτελείτε. Την προσπάθεια διευκρίνισης σημαντικών στοιχείων που εγείρονται κάθε μέρα. Ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να πω κάποια πράγματα. Εδωσα κάποιες απαντήσεις με όλη την ειλικρίνεια που πρέπει να να διακρίνει έναν άνθρωπο που δεν διέπραξε κάτι επιζήμιο για αυτή τη χώρα."

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι "θα έπρεπε ενδεχόμενα να λαμβάνονταν μέτρα νωρίτερα" Ο μεγάλος σάλος που προκλήθηκε μετά τα δημοσιεύματα, είπε, ανέδειξε το μέγεθος του προβλήματος. Στις αρχές τόνισε θέλαμε να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις, στη συνέχεια όμως έπρεπε να αυστηροποιηθούν οι κανόνες.

"Το πράξαμε αλλά όχι στο βαθμό που έγινε το 2018."

 

Ο κύριος Κυριακου ρωτά τον ΠτΔ εάν υπήρξε κάποια αντίδραση από αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα για τη μη νομιμότητα του προγράμματος και αναφέρθηκε και στις επικρίσεις στο εσωτερικό για το ότι "κάποιοι πέτυχαν πολλά κέρδη", υποδεικνύοντας ότι οι προμήθειες δεν θεωρούνται παράνομες, εκτός και εαν προκύψει ζήτημα ξεπλύματος. Ο Πρόεδρος χαρακτήρισε ως παρανομία εάν τα ποσά δεν δηλώνονταν και υπέδειξε ότι αν διαπιστωθεί ότι κάποιοι παραβίασαν το νόμο, βεβαίως και πρέπει να διωχθούν.

"Με τις παρανομίες δυστυχώς έχει τιμωρηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν είμαι εξ εκείνων που αρνούνται τις ευθύνες. Να είστε όσο αυστηροί πρέπει να είστε και να αποδώσετε τις ευθύνες εκεί όπου θεωρείτε ότι θα πρέπει να τις αποδώσετε"

Ερωτηθείς τι θα πράξει "εάν αυτή η επιτροπή διαπιστώσει ευθύνες σε αξιωματούχους ή δημόσιους λειτουργούς;" είπε ότι "θα αναλάβω τις ευθύνες και θα πράξω αναλόγως"

Ο Μύρωνας Νικολάτος ρώτησε τον ΠτΔ εάν η τοποθέτηση της Μαρίας Αδαμίδου στο ΥΠΕΣ έχει κάποια σχέση με το προγραμμα;  Ο Πρόεδρος απάντησε ότι "εξ όσων γνωρίζω ήταν στην υπηρεσία ασύλου. Θέλω να σημειώσω ότι ζήτησα να με ενημερώσει η Βουλή πόσοι διοικητικοί λειτουργοί τελούν σε απόσπαση. Ο αριθμός είναι 12."

Ο κύριος Κυριάκου υπέδειξε στον ΠτΔ ότι ο κος Χασικος είπε στην Επιτροπή ότι η κυρία Αδαμίδου ήταν στο ΥΠΕΣ ως συνεργάτιδα του ίδιου. Ο Πρόεδρος απάντησε ότι εκείνος γνωρίζει καλύτερα. "Εγώ γνωρίζω ότι ήταν στην υπηρεσία ασύλου. Είναι θέμα του υπουργού τι θα της αναθέσει"

Η κυρία Καλογηρου είπε ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα, η κα Αδαμιδου εμφανίστηκε στη Βουλή και εκπροσώπησε το ΥΠΕΣ το 2015. "Τελικά ασχολούνταν ή όχι;"

Ο Πρόεδρος είπε ότι "δεν γνωρίζω ποιοι παρευρίσκονται στις επιτροπές, με ποιες εντολές του καθ' ύλην Υπουργού"

Ερωτηθεί ο ΠτΔ εάν ο Δημήτρης Συλλούρης εμφανιζόταν ποτέ στο εξωτερικό ως εκπρόσωπος του για το Επενδυτικό Προγραμμα ο Πρόεδρος είπε ότι "θα είμαι ειλικρινής. Δε θυμάμαι αλλά δεν το αποκλείω. Έδινε επιστολές σε διάφορους για την προώθηση επενδύσεων."

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ρώτησε τον ΠτΔ εάν όταν ήταν στο δικηγορικό γραφείο γινόταν τότε ενδελεχής έρευνα, ως προς την προσέλευση των χρημάτων των επενδυτών ο Πρόεδρος υπέδειξε ότι "τώρα είναι που θα πάω φυλακή. Αν πω ότι προϊσταμουν και έκανα ενδελεχή έλεγχο, θα πω ψέματα."

"Είμαι βέβαιος ότι οι συνεργάτες μου θα προέβαιναν. Επειδή η κυρία μου ενασχόληση ήταν ο ΔΗΣΥ, η φιλοσοφία μου."

Ερωτηθείς από τον κύριο Νικολάτο εάν "κάνατε κι άλλες παρόμοιες παρεμβάσεις;" ο Πρόεδρος είπε "ουδέποτε. Ούτε προ ούτε μετά."

"Αν με καταγγείλει κανένας ότι έκανα παρέμβαση εδωσα όρκο και εκεί είναι που θα κριθώ."

Ερωτηθείς εάν ήταν σύνηθες να γίνονται συναντήσεις υπουργών με τους παρόχους ή επενδυτές; ο Πρόεδρος είπε ότι δεν γνωρίζω σε ποιο βαθμό. σε ώρες κρίσιμες δεν κοιτάζεις το πρωτόκολλο αυστηρά.

"Μετά την εκλογή μου πρέπει να ήμουν ο δημοφιλέστερος στην Κίνα. Οποιαδήποτε θα έκανε επένδυση, κάποιος με έπαιρνε τηλέφωνο και μου έλεγε Πρόεδρε σε παρακαλώ δες τον έστω για ένα λεπτό, να βγάλει μια φωτογραφία μαζί σου. Οι επισκέψεις που δεχόμουν ήταν για να πουν ότι θα έκαναν μιαν επένδυση. Και τους έλεγα πάντα πως εάν ακολουθήσετε τους κανόνες θα είστε ευπρόσδεκτος. Αυτή ήταν όχι «δώστε μας χάρη ή εύνοια»

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι ο Νεοκλής Συλικιώτης αναφέρθηκε σε μια επέμβαση σας σε συγκεκριμένη υπόθεση υψηλού ρίσκου. "Του κυρίου Αβραμοφ όταν ήσασταν πρόεδρος του ΔΗΣΥ" ο Πρόεδρος είπε ότι ορθώς είπε ο κος συλικιωτης, αλλά πότε; Ο συγκεκριμένος μεγιστάνας όπως τον αποκαλούσαν οι εφημερίδες, έτυχε της πολιτογράφησης. Και επειδή υπήρξαν δηλώσεις του Συλικιωτη τότε, έκανε παράπονα ο συγκεκριμένος. Και εκείνο που του είπα ήταν παρακαλώ μην τους δημοσιοποιείται γιατί έχουν παράπονα στις χώρες τους. Όχι για να ευνοηθεί, αλλά για να αποτραπεί η περαιτέρω δημοσιοποίηση."

Ο Μύρωνας Νικολάτος ρώτησε εάν η κυβέρνηση έχει κατά αναλογία οποιαδήποτε δυνατότητα παρέμβασης στο έργο αυτής της Επιτροπής;

Ο Πρόεδρος απάντησε ότι "είμαι κάθετα αντίθετος σε παρέμβαση οπουδήποτε. Το τελευταίο πράγμα που θα μπορούσα να διανοηθώ ήταν η παρέμβαση στη δίκη σας επιτροπή. Ουδέποτε κατά τη διάρκεια της προεδρίας μου έκανα την οποία παρέμβαση. Όπως έπαυσα βοηθό αρχηγό της αστυνομίας, έπαυσα και άλλον που διόρισα ως αρχηγό της αστυνομίας όπως θυμάστε με τα γεγονότα του κατά συρροή δολοφόνου. Προκαλώ τον οποιοδήποτε να πει αν έτυχε δυσμενούς μεταχείρισης.

Ο κύριος Κυριακου είπε ότι "ειδικά για το Σαουδάραβα, η αντίδραση κυρίως αφορούσε το προσωπικό σας ταξίδι και όχι τα υπηρεσιακά. Πως σχολιάζετε;" Ο Πρόεδρος απάντησε πως "σίγουρα εκεί επικεντρώνεται η προσοχή όσων με επικρίνουν."

"Δεν υπήρξε παροχή κατά χάρη. Ήταν μια φιλική σχέση που αναπτύχθηκε και ένας άνθρωπος ο οποίος έδειξε για αυτή χώρα που τον φιλοξενούσε να συμπεριφερθεί κατά τον τρόπο που συμπεριφέρθηκε. Μόνο κατ αυτόν τον τρόπο μπορείς να κερδίσεις είτε την εμπιστοσύνη είτε τις μελλοντικές επενδύσεις για να δημιουργήσεις συνθήκες ανάπτυξης για τη χώρα σου."

Η κυρία Καλογηρου ρώτησε εάν πρόκειται για "μόνο ένα ταξίδι προσωπικό;" και ο Πρόεδρος απάντησε ότι αυτό έγινε το 2018.

"Το 2015 έγινε ταξίδι με κανενος τα έξοδα. Και όχι για να πάρω 300 εκατομμύρια. Ούτε ξέρω που βρίσκονται οι τράπεζες των Σεϋχελων. Είμαι έτοιμος να δώσω εξουσιοδότηση στον οποιοδήποτε να μου πει που είναι αυτά τα 300 εκ."

Ο κύριος Ιωάννου ανέφερε ότι "κάποιες πράξεις είναι αποφάσεις του κυρίαρχου κράτους. Πχ τιμητική παραχώρηση υπηκοότητας. Δεν χρειάζεται καν αίτηση. Τίθεται ευλόγως το ερώτημα γιατί το Υπουργικό δεν προχώρησε στην πολιτογράφηση του Σαουδάραβα τιμητικά; Δεν θα συζητούσαμε τίποτε αυτή την ώρα; Το ιδιο και για την wargaming και για το καζίνο. Διερωτώμαι εάν δεν βρέθηκε κάποιος τεχνοκράτης να το προτείνει;"

Ο Πρόεδρος είπε ότι τότε θα θεωρούμουν ότι ήμουν δωρολήπτης για τον Σαουδάραβα. Και βεβαίως θα μπορούσε, πχ στη wargaming, καζίνο, ρεμεντικα, μαρίνα Αγίας Νάπας. Παραταύτα βάλαμε κριτήρια για διευθυντές.

Ο κύρος Ιωάννου είπε ότι τα κριτήρια μπορούν να θεωρηθούν ως "αμφιβόλου νομιμότητας, για να απαντήσει ο ΠτΔ ότι "αυτό δεν μπορώ να το σχολιάσω, ενδεχόμενα. Φροντίσαμε με κάθε τρόπο να τηρήσουμε τις διατάξεις με βάση τα κριτήρια και τις εξουσίες του νόμου,"

Η Προεδρία της Δημοκρατίας έδωσε στη δημοσιότητα την γραπτή κατάθεση του Προέδρου ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής

Ο ΠτΔ δεν έκρυψε την πικρία του Σαουδάραβα επιχειρηματία υποδεικνύοντας ότι "ποσα να ακούσει κανένας;"

"Δεν υπάρχουν άνθρωποι εκτός από όσους παίρνουν μίζες, όσους έχουν ανάγκη να εξυπηρετηθούν;"

Είπε μάλιστα ότι υπέβαλε αίτηση για αποποίηση της κυπριακής υπηκοότητας και τόνισε ότι "έτσι μεταχειριζόμαστε τους επενδυτές μας"

Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι "νιώθω την ανάγκη να προσθέσω πως το πρώτο ταξίδι έγινε το 2015 χωρίς την πρόσκληση του επιχειρηματία."

"Δεν έγινε κρυφά. Και βεβαίως τον γνώριζα, αλλά δεν είχε να μου ανταποδώσει οτιδήποτε, μια χάρη.  Ένας άλλος εξαίρετος φίλος, πρώην συμμαθητής μου έχει δαπανήσει για τα ταξίδια του Προέδρου 3 εκατομμύρια ευρώ. Ο Σαουδάραβας φίλος του προέδρου που ταχα ευεργετήθηκε, έχει εξοικονομήσει στο κράτος σχεδόν 1 εκατομμύριο.  Να σας δώσω ορισμένα παραδείγματα για τις τιμές. Το ταξίδι στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ το 2019 εξοικονόμηση 270 χιλιάδες ευρώ. Αυτό το έκανε για το φίλο του."

Ο Πρόεδρος έδωσε και αλλά παραδείγματα από πτήσεις που εξοικονόμησε χρήματα  και τόνισε ότι καταθέτει τον κατάλογο με τις συγκεκριμένες τιμές στην Ερευνητική Επιτροπή.

Σε σχέση με τα όσα διατυπώνονται αναφορικά με τη σχέση του με τον Σαουδάραβα επενδυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι ουδέποτε υπήρξε δικηγόρος του συγκεκριμένου επιχειρηματία και ευχαρίστησε την Επιτροπή που του έδωσε την ευκαιρία "επιτέλους να ακουστεί ενώπιον μιας επιτροπής τι ακριβώς επιτέλους συνέβη."

Από τα έγγραφα του ΥΠΟΙΚ είπε ο Πρόεδρος, διαπιστώνεται ότι αντί του ελάχιστου ποσού οι 6 αιτητες Σαουδάραβες, θα έπρεπε να είχαν κάνει ποσό 15 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά επένδυσαν περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ.

" Λέχθηκαν πολλά και διαφορά ότι ευνοήθηκε ο επενδυτής και για αυτό πρόσφερε φιλοξενία και διέθεται το αεροσκάφος"

Απευθυνόμενος προς της κυρία ¨Καλογηρου, την ρώτησε εάν στο πόρισμα της διαπίστωσε κάτι για τους Σαουδάραβες. Απαντώντας η κυρία Καλογήρου είπε ότι "όντως εξετάσαμε τους 6, όντως κοιτάξαμε και την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή."

"Κοιτάζοντας τα κριτήρια της εποχής είχαμε άλλες παρατηρήσεις,. Θεωρήσαμε οτι δεν υπάρχει θέμα για να δοθεί η πολιτογράφηση. Επίσης ένας άλλος ήθελε να αγοράσει 2 διαμερίσματα 2,5 εκ το καθένα. Δεν κάνω κριτική, όπως μου έκαναν εμένα όταν έβγαλα το δικό μου πόρισμα. Θεωρώ ότι για τον Σαουδάραβα η δεύτερη γυναίκα δεν έπρεπε να πολιτογραφηθεί διότι στην Κύπρο δεν έχουμε νόμο που να καλύπτει δεύτερη σύζυγο που έκανε εκ των υστέρων αίτηση και ότι είχε πει ψευδώς ότι θα ήταν Κύπρο."

Ο κύριος Κυριακου ρώτησε τον ΠτΔ εάν υπήρξαν πολιτογραφήσεις "που σχετίζονται με εταιρείες που στενοί σας συγγενείς είναι μετόχι ή διευθυντές, είτε πάροχος ήταν το δικηγορικό σας γραφείο είτε όχι;" Εξ όσων γνωρίζω ουδεμία, είπε ο Πρόεδρος και τόνισε ότι το ερώτημα αφορά για τον άλλο του γαμπρό

Η κυρία Καλογηρου συμπλήρωσε εάν "ο γαμπρός ας συνεργαζόταν με αλλά γραφεία ώστε να έρθει η αίτηση και το γραφείο του κυρίου Μισιρλή να επωφελείτο." Ο Πρόεδρος απάντησε ότι πρόκειται περί  κατασκευαστικής εταιρείας του Γιάννη Μυσιρλή και ότι ο ίδιος ΄'κρίνεται και τώρα γίνονται λαϊκά δικαστήρια."

"Είμαι πολιτικό πρόσωπο και είναι στη δημόσια σφαίρα. Η κατασκευαστική λειτουργούσε 5-10 χρόνια πριν γίνει γαμπρός μου. Έχει βραβευτεί. Και χαίρομαι που είναι γαμπρός μου, γιατί είναι ένα παιδί που ούτε ΜΕΔ είχε."

Η Δήμητρα Καλόγηρου ερωτά τον ΠτΔ εάν ο κώδικας δεοντολογίας που έχει υπογραφεί από τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου έχει υπογραφεί και από τον ίδιο. Ο Πρόεδρος απάντησε ότι βέβαια δεν το υπέγραψε, αλλά δεσμεύοται

Για το εάν εξαιρέθηκε κάποιος Υπουργός από οποιαδήποτε διαδικασία είπε όχι αφού στον φάκελο περιλαμβανόταν μόνο τα αρχικά του ονόματος του.

"Ετσι δεν γνώριζε ο οποισοηποτε υπουργός για να εξαιρεθεί. Ή να ζητήσει ενδελεχή έρευνα. Δεν μπορούσε να έρθει ολόκληρο το φαιλ. Περιλαμβάνει εκθέσεις, αποδείξεις, φακέλους λευκό ποινικό μητρώο. Φανταστείτε εάν ολόκληρο το υπουργικό ασχολείται να εγκρίνει 25-30 αιτήσεις δεν θα κάναμε άλλη δουλειά θα ασχολούμασταν μόνο με τις πολιτογραφήσεις"

Ερωτηθείς "τι στάση τηρήσατε κατά την εξέταση αιτήσεων στο Υπουρικό" ο Πρόεδρος υπέδειξε ότι "η μόνη περίπτωση να μην προεδρεύει ο πρόεδρος του υπουργικού είναι να είναι κλινικά νεκρός ή να μην έχει σώας τα φρένα ή να απουσιάζει στο εξωτερικό και ότι οι προτάσεις έρχονται δια των υπουργών."

"Στις αιτήσεις δεν αναφέρεται ποτέ ποιος είναι ο πάροχος, ούτε στις πλείστες των περιπτώσεων ο κατασκευαστής. Η ίδια περίληψη εδίδετο στη Βουλή, πριν καν έρθει στο υπουργικό"

Ο κύριος Κυριακου ρώτησε εάν "δεν θα έπρεπε να ζητήσετε να περιλαμβάνεται το όνομα του παρόχου ώστε αν υπήρχε υπουργός που σχετιζόταν να εξαιρεθεί;"

Ο Πρόεδρος απάντησε ότι πιθανότητα θα ήταν μια ορθότερη τακτική "αλλά ποτέ υπήρξε η ανάγκη; οταν ήταν αργά"

Η κυρία Καλογηρου ρωτά τον ΠτΔ εάν συνεργάστηκε το γραφείο του με αλλά γραφεία πριν και μετά και εάν ήταν συνήθης πρακτική να γίνονται αναθέσεις σε αλλά γραφεία;

Ο Πρόεδρος ευχαρίστησε την κυρία Καλογήρου "γιατί είναι ένας άλλος μύθος που ακούω."

"Αν είχα κατά νου να βοηθήσω το πρώην γραφείο μου θα ήταν εύκολο να επιλέξω κάποιον με τον οποίο συνεργαζόμασταν. Και προκαλώ τον οποιοδήποτε να μου πει με ποιο γραφείο και γιατί να το πράξω; Είμαι βεβαίως ότι έλεγχος θα γίνει για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί. Ευχαριστώ και πάλι γιατί ήταν κάτι που μου διέφυγε να αναφέρω στους πολλούς μύθους."

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σχολίασε τις δραστηριότητες του γαμπρού του στον τομέα εμπόρίας αυτοκινήτων και τις επικρίσεις ότι προμηθεύτηκε το κράτος από την εταιρεία του. Επικαλείται δήλωση του Γενικού Ελεγκτή ότι το θέμα ερευνήθηκε και δεν εντοπίστηκε οτιδήποτε μεμπτό.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής υπέδειξε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι στην πρόσφατη συνέντευξη του στον "Πολίτη" ανέφερε ότι το πρώην δικηγορικό του γραφείο υπέβαλε 57 αιτήσεις από σύνολο 6700 τοσων πολιτογραφήσεων.

"Γνωρίζετε πόσες αιτήσεις εγκρίθηκαν όταν ηστασαν εσείς ή και μετά;"

Ο Πρόεδρος επισήμανε ότι είναι ΄'παγκυπρια γνωστό ότι από το 1997 που εξεεγηκα πρόεδρος του ΔΗΣΥ, η κυρία ενασχόληση μου ήταν ο ΔΗΣΥ. Συμφωνία με συνεταίρους του, οι ίδοι μπορούσαν να λείπουν 30 μέρες από το γραφείο, ωστόσο εξερειτο η δίκη του περίπτωση. Σημείωσε ότι "από την εκλογή μου ως ΠτΔ αποξενώθηκα των μετόχων μου. και απεχώρησα πλήρως από το 2013"

"Από ότι με πληροφόρησαν πριν το 2013 είχαν εγκριθεί 8 αιτήσεις και 57 μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως ΠτΔ. Το ποσοστό σε σχέση με τις συνολικές εγκρίσεις ήταν 5,3% πριν την ανάληψη της Προεδρίας και 1,8% αφότου ανελαβα την Προεδρία"

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι "λόγω του ότι οι θυγατέρες μου θεωρούνται ΠΕΠ το γραφείο ελέγχεται ετησίως από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, ακόμα και από τον Γενικό Ελεγκτή"

Ο κύριος Κυριακου ρώτησε τον ΠτΔ εάν "δεν θεωρείτε ότι τα έσοδα από το ΚΕΠ, τα 9,7 δις, θα έπρεπε καλύτερα να είχαν καταλήξει στο δημόσιο το οποίο θα μπορούσε να στηρίξει τις τράπεζες και θα είχε τη δυνατότητα να στηρίξει κι άλλους που είχαν ανάγκη;"

Ο Πρόεδρος απάντησε ότι η στόχευση το 2016 προς τον κατασκευαστικό τομέα ήταν διότι  με βάση τα υψηλά ΜΕΔ θα οδηγούσαν σε χρεωκοπία. Την ίδια ώρα, έπρεπε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Σκοπός όπως είπε, δεν ήταν διάσωση των τραπεζών, αλλά της οικονομίας ωστόσο υπέδειξε ότι "είναι κύκλος"

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής δίνει τον λόγο στον ΠτΔ προκειμένου να συμπληρώσει εάν έχει οτιδήποτε σε σχέση με τις παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για συμμόρφωση. 

Τόνισε ότι υπήρξε ένας διάλογος, ακόμη και την εποχή της Τρόικας δεν υπήρξαν παρατηρήσεις. Κατά καιρούς ο ευρωπαίος επίτροπος δικαιοσύνης ζητούσε λεπτομέρειες και ενημερωνόταν από τον υπες. Η πρωτη φορά που έγινε μια πιο ουσιαστική παρέμβαση ήταν το Απρίλη του 2020, μετά τα δημοσιεύματα. Τότε είχαμε υιοθετήσει τα αυστηρότερα μέτρα, σημείωσε.

Ο Μύρωνας Νικολάτος ρώτησε τον ΠτΔ εάν "προσωπικά λάβατε σχόλια παρατηρήσεις από τη Βουλή ή κόμματα αναφορικά με η λειτουργία του προγράμματος; Απάντησε ότι δεν θυμάται, πλην της υπόθεσης που αφορούσε τον Σαουδάραβα επενδυτή.

Μπορεί να εκφράστηκαν απόψεις ως προς τη σκοπιμότητα ή τι εξυπηρετούσε το προγραμμα, είπε, αλλά ουδείς ζήτησε τον τερματισμό του.

Το μέλος της Επιτροπής Παύλος Ιωάννου διάβασε επιστολή από τη Νομική Υπηρεσία προς αξιωματούχο του ΥΠΕΣ στην οποία διατυπώνεται η θέση ότι το σχέδιο πολιτογραφήσεων δεν συνάδει με το διεθνές δικαιο και ότι η κυβέρνηση φέρει την ευθύνη για την παράβαση.

Ο Πρόεδρος απάντησε ότι είναι κυριαρχικό δικαίωνα των κρατών οι πολιτογραφήσεις, ενώ ο κύριος Ιωάννου τον ρώτησε εάν γνώριζε την ύπαρξη της επιστολής, Ο Νίκος Αναστασιάδης είπε όχι και συμπλήρωσε ότι δεν ήταν δυνατόν να είναι ενήμερος όταν απευθυνόταν σε λειτουργό. 

Η Δήμητρα Καλογηρου υπέδειξε ότι "κανονικά έπρεπε να σας ενημερωσει ο ΥΠΕΣ και έκανε λόγο για δύο επιστολές το 2015 και το 2016. 

Ο Πρόεδρος απάντησε ότι "αν ελήφθησαν από λειτουργούς και οι λειτουργοί δεν ενημέρωσαν τον υπουργό, τότε πως να ενημερώσει ο υπουργός τον πρόεδρο και να συζητήσουμε με τον γενικό εισαγγελέα, δεν θα είχαμε πρόβλημα"

Ερωτηθείς από την Δήμητρα Καλογήρου εάν υπήρχαν πολιτογραφήσεις κατόπιν πρόσκλησης ή τιμητικές, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στις περιπτώσεις της Wargaming, του καζίνο-θερέτρου και σε μια αφρικανική εταιρεία, που επένδυσε στον φαρμακευτικό τομέα.

Εξέφρασε την εντύπωση ότι για την περίπτωση της Wargaming, έγιναν στη βάση των εγγράφων και ότι η υποβολή των δικαιολογιτικών και η διαδικασία ήταν κανονική.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ρώτησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εάν ήταν ικανοποιητικός ο έλεγχος των πολιτογραφήσεων από το Υπουργικό Συμβούλιο. 

Απάντησε ότι από την ώρα που οι υπηρεσίες του κράτους έκαναν αυτόν τον έλεγχο, εξαίρεση οι «τιμητικές» πολιτογραφήσεις.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ζήτησε από τον ΠτΔ να αναφερθεί σε συγκεκριμένες εταιρείες ή παρόχους. Τότε απάντησε ότι "να μου επιτρέψετε να αρνηθώ να αποκαλύψω ονόματα."

"Γνωρίζω και πρόσωπα και εταιρείες και δικηγόρους. Με όλο το σεβασμό, θεωρώ ότι θα υπάρξει κάποια διαρροή και δεν θα είμαστε σύμφωνοι με τους κανονισμούς για προστασία προσωπικών δεδομένων"

Το σχετικό έγγραφο όπως είπε, θα δοθεί εμπίστευτικά στην Επιτροπή.

Ο Μύρωνας Νικολάτος ζητά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να εξηγήσει πως αντιλαμβάνεται την κατάχρηση του ΚΕΠ, στην οποία αναφέρθηκε σε πρόσφατη συνέντευξη του παραχώρησε στην εφημερίδα "Πολίτης"

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι η αναφορά του, αφορούσε στην αλόγιστη προβολή του προγράμματος είτε με διαφημίσεις στο διαδίκτυο που παρουσίαζαν την Κύπρο "ωσάν να πωλεί διαβατήρια", είτε με άλλες διαφημίσεις πχ στα αεροδρόμια.

Όταν το πληροφορήθηκε, τόνισε, προειδοποίησε ότι θα αναγκαστεί να αποφασίσει την κατάργηση του προγράμματος. Επισήμανε ότι στις εκκλήσεις του ιδίου πάντοτε υπήρχε προθυμία, "αλλά παρατηρειτο ότι κάποιοι δεν άλλαζαν στάση"

"Ως αποτέλεσμα υιοθετήσαμε μια σειρά από μέτρα και ασφαλίστικες δικλείδες, όπως η απαγόρευση των διαφημίσεων."

Εξηγώντας τις διαδικασίες ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διευκρίνησε ότι στην ημερήσια διάταξη τοποθετούνταν οι αιτήσεις πολιτογράφησης, στην κατηγορία θεμάτων που δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη συζήτηση. Υπογράμμισε ότι εάν το Υπουργικό Συμβούλιο μετατρέπετο σε όργανο ελέγχου των υπηρεσιακών ελέγχων, "αντιλαμβάνεστε ότι ήταν αδύνατο και αδιανόητο να γίνει κάτι τέτοιο."

"Ελέγχαμε μόνο ότι πληρούσαν τα κριτήρια"

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσίασε εκτενώς τις διαχρονικές αλλαγές που αποφασίστηκαν στο ΚΕΠ. 

• 2013: ενισχύθηκαν οι μηχανισμοί ελέγχου - απαγόρευση για συναλλαγές με μετρητά. Οι αιτητες ελέγχονταν για αδικήματα, όπως νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Από τότε οι τράπεζες είχαν έναν πιο ουσιαστικό και καίριο λόγω στον έλεγχο των πηγών
• 2016: -καταργήθηκε η πρόνοια που έδινε το δικαίωμα για πολιτογρ. Ατόμων με καταθέσεις πέραν των 5 εκ. -οι επενδυτές θα έπρεπε να ήταν κάτοχοι άδειας παραμονής
• 2018: -ανάθεση ελέγχου δέουσας Επιμέλειας. Ο κάθε αίτησης έπρεπε να προσκομίζει αξιολόγηση σε έναν από τους τρεις οίκους που επιλέγησαν. Παράλληλα οι υπηρεσίες του κράτους προέβαιναν σε περαιτέρω έλεγχο. - τεθηκε "οροφή" στην αποδοχή πολιτογραφήσεων 700 ετησίως -δημιουργία προτού μητρώου παρόχων. -εισαγωγή κώδικα καλής συμπεριφοράς. Πάροχοι υπηρεσιών, κατασκευαστικές, τράπεζες κτλ / απαγόρευση προβολής και διαφήμισης -επιτροπή εποπτείας και ελέγχου με αποστολή την εξέταση αιτήσεων παρόχων υπηρεσιών
• 2019 επιπρόσθετες δικλείδες ασφαλείας. -κάτοχοι θεώρησης Σενγκεν οι αιτητες -απορρίπτονται αιτήσεις που απορρίφθηκαν προηγουμένως από άλλες χώρες ΕΕ\
• 2019: αποκλεισμός προσώπων υψηλού κινδύνου ή πολιτικά εκτεθειμένων στη βάση 11 κατηγοριών.
• "Το πλαίσιο ελέγχου όπως διαμορθώθηκε το 2020 ήταν το αυστηρότερο στην ΕΕ"

Αναλύοντας τα κριτήρια του ΚΕΠ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ειπε ότι αυτά προσαρμόζονταν στα οικονομικά δεδομένα της κάθε περιόδου.

Επισήμανε ότι από το 2016 έως το 2019 δημιουργήθηκαν 3000 θέσεις εργασίας λόγω των επενδύσεων στον κατασκευαστικ τομέα, και ο αριθμός προκύπτει χωρίς να υπολογίζονται οι άλλοι τομείς.

Οφέλη υπήρχαν και σε αλλούς τομείς, πχ φορολογικά έσοδα, όπως σημείωσε ο ΠτΔ.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζήτησε από τα μέλη της Ερευνητικής Επιτροπής να του επιτρέψουν να αφαιρέσει την προστατευτική μάσκα, υποδεικνύοντας ότι έχει εμβολιαστεί κατά της πανδημίας του κορωνοϊού.

Η οικονομία κατέρρεε σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και αντιμετωπίζαμε στάση πληρωμών. Το κράτος βρισκόταν στα πρόθυρα χρεωκοπίας, υπογράμμισε και αναγκαστήκαμε υπό αυτές τις συνθήκες να δεχθούμε το μνημόνιο.

Τον Μάιο του 2013, είπε, και  ύστερα από μελέτη του υφιστάμενου προγράμματος που άρχισε να εφαρμόζεται το 2007 και τροποποιήθηκε το 2011, αποφασίστηκε η υιοθέτηση κριτηρίων για κατ εξαίρεση πολιτογραφήσεων για προσέλκυση επενδύσεων. 

Εξηγεί τα κατά καιρούς κριτήρια που τροποποιήθηκαν και τόνισε ότι θα δώσει ως παραρτήματα της εισαγωγικής του κατάθεσης, όλες τις κατά καιρούς αποφάσεις για τροποποιήσεις.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορκίστηκε ενόρκως ενώπιον της Επιτροπής και άρχισε την ανάγνωση της γραπτής του κατάθεσης. 

Ανέφερε ότι το 2013 ανέλαβε την προεδρία το κράτος,. ήταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης.. Έκανε λόγο σε ρευστά 235,6 εκ ευρώ κάλυψη υποχρεώσεων κράτους μέχρι 30 μέρες, άμεσες υποχρεώσεις 3,3 δις, ανεργία 16%, αύξηση ποσοστού κινδύνου φτώχειας, κοινωνικά παντοπωλεία.

Πριν από την κατάθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Μύρων Νικολάτος ανέφερε ότι έγιναν δηλώσεις και ενέργειες που υποσκάπτουν τη αξιοπιστία της Επιτροπής.

"Τέτοιες ενέργειες παρεμποδίζουν το έργο μας. Τίποτε από αυτές τις ενέργειες δεν θα σταθεί εμπόδιο στη διερεύνηση."

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χαιρέτισε τους παρευρισκόμενους στην αίθουσα και ευχήθηκε σε όλους "καλή ακρόαση"

Με ογκοδέστατο υλικό έφτασε στο Συνεδριακό Κέντρο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, συνοδευόμενος από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Κυριάκο Κούσιο και τον Διευθυντή του Γραφείου του ΠτΔ, Πέτρο Δημητρίου.