Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την Τουρκία δεν μπορούν να ξαναρχίσουν με τις σημερινές συνθήκες, και υπάρχει ανάγκη να διερευνηθούν νέοι τρόποι συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας μέσω ενός «παράλληλου και ρεαλιστικού πλαισίου», αναφέρει το κείμενο της σχετικής έκθεσης το οποίο ενέκρινε την Τρίτη η επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο οποίο περιλαμβάνονται και εκτεταμένες αναφορές σε σχέση με το Κυπριακό.
Στην έκθεση, η οποία εγκρίθηκε με 47 ψήφους υπέρ, καμία κατά και 10 αποχές, τονίζει πως αν δεν υπάρξει κάποια δραστική αλλαγή από την πλευρά της τουρκικής κυβέρνησης, η ενταξιακή διαδικασία δεν μπορεί να επαναρχίσει όπως έχουν σήμερα τα πράγματα.
Το προσχέδιο παραπέμπεται τώρα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία θα κληθεί να την εγκρίνει ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο.
Όσον αφορά το Κυπριακό, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, πέρα από την αρχική αναφορά στο προσχέδιο στη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην επανέναρξη διαπραγματεύσεων στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, προστέθηκαν μετά από τροπολογίες Κύπριων και άλλων Ευρωβουλευτών και αναφορές που καταδικάζουν τις πρόσφατες θέσεις της Τουρκίας που παραπέμπουν σε λύσεις πέραν του συμφωνημένου πλαισίου όπως τα δύο κράτη. Παράλληλα, η ΕΕ καλείται να επεξεργαστεί ένα πιο αποτελεσματικό πλαίσιο παρέμβασης στο Κυπριακό.
Στο κείμενο η Τουρκία επικρίνεται ακόμα για την συμπεριφορά της και τις πιέσεις της απέναντι στην τ/κ κοινότητα, ενώ καλείται να σταματήσει τις προσπάθειες δημογραφικής αλλοίωσης στην Κύπρο.
«Είδαμε πρόσφατα ανανεωμένο ενδιαφέρον από την Τουρκική κυβέρνηση για την αναβίωση της διαδικασίας για ένταξη στην ΕΕ», ανέφερε ο εισηγητής της έκθεσης Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ (Σοσιαλδημοκράτες, Ισπανία). «Αυτό δεν θα συμβεί μετά από γεωπολιτικό παζάρι, αλλά όταν οι τουρκικές αρχές επιδείξουν πραγματικό ενδιαφέρον στο να σταματήσουν τη συνεχιζόμενη διολίσθηση στις θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου», πρόσθεσε.
«Αν η Τουρκική κυβέρνηση είναι ειλικρινής θα πρέπει να το δείξει με συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και ενέργειες», τόνισε.
Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου, στην έκθεση οι Ευρωβουλευτές καλούν την ΕΕ και τα κράτη μέλη να σπάσουν το σημερινό αδιέξοδο και να προχωρήσουν προς μια καλύτερη εταιρική σχέση, εισηγούνται να υπάρξει «μια διαδικασία προβληματισμού για να βρεθεί ένα παράλληλο και ρεαλιστικό πλαίσιο για τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας», και καλούν την Κομισιόν να διερευνήσει πιθανά μοντέλα για ένα πλαίσιο αποδεκτό και από τις δύο πλευρές.
Ωστόσο στο κείμενο επιβεβαιώνεται πως η Τουρκία παραμένει υποψήφια για ένταξη χώρα, σύμμαχος εντός του ΝΑΤΟ και σημαντικός εταίρος για θέματα ασφάλειας, εμπορίου, οικονομίας και μετανάστευσης, και πως η χώρα αναμένεται πως θα σέβεται τις δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι Ευρωβουλευτές καλούν επίσης την Τουρκία να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, και υπογραμμίζουν πως η ένταξη μιας χώρας στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί με κανένα τρόπο να συνδέεται με την ενταξιακή πορεία μιας άλλης.
Στην έκθεση χαιρετίζεται επίσης η ψήφος της Τουρκίας στη Γενική Συνέλευση των ΗΕ υπέρ της καταδίκης της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, και η δέσμευση της χώρας στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Ωστόσο, εκφράζουν τη λύπη τους για το ότι η Τουρκία δεν στηρίζει κυρώσεις κατά της Ρωσίας εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και την μείωση της ευθυγράμμισης της Τουρκίας με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ στο 7%, το χαμηλότερο ποσοστό για την Τουρκία διαχρονικά, και το χαμηλότερο μεταξύ των υποψηφίων χωρών για ένταξη.
Τέλος, οι Ευρωβουλευτές χαιρετίζουν τις προσπάθειες της Τουρκίας η οποία συνεχίζει να φιλοξενεί σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες, και καλωσορίζουν τη συνέχιση της χρηματοδότησης από την ΕΕ για τις κοινότητες που φιλοξενούν πρόσφυγες. Επίσης εκφράζουν συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων των σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου, και πως η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει το λαό της Τουρκίας όσον αφορά τις ανθρωπιστικές τους ανάγκες και τις προσπάθειες ανοικοδόμησης.
