«Αντικειμενικά περιορισμένες.» Έτσι χαρακτηρίζει τις προσδοκίες της ελληνοκυπριακής πλευράς ο Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Γιάννος Κατσουρίδης, δύο σχεδόν εβδομάδες πριν από τη σύγκλιση της νέας Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Μιλώντας στο AlphaNews.Live ενόψει της κρίσιμης Συνόδου στην αμερικανική μεγαλούπολη, εκτιμά ότι «δύσκολα θα έχουμε συζήτηση επί ουσιαστικών παραμέτρων» και προβλέπει ότι η παρουσία για πρώτη φορά του Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Κυπριακό Γιοχάνες Χαν θα «κινηθεί υποστηρικτικά στην προσπάθεια και τις εισηγήσεις του ΟΗΕ, χωρίς ανάληψη κάποιας σημαντικής πρωτοβουλίας.»

Απαντά επίσης στο ποιά μπορεί να είναι η επόμενη μέρα της Διάσκεψης, καθόσον θα γίνουν λεγόμενες «εκλογές» τον Οκτώβριο στα κατεχόμενα και σχολιάζει την απουσία των μελών του εθνικού συμβουλίου ως συνοδοί του Προέδρου της Δημοκρατίας.

• Ποιες πρέπει να είναι οι προσδοκίες της Λευκωσίας από τη νέα Πενταμερή Διάσκεψη της Νέας Υόρκης;

Με όσα γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή, αντικειμενικά περιορισμένες. Η όλη στάση της τουρκικής κυβέρνησης και της τουρκοκυπριακής πλευράς δεν αφήνει ιδιαίτερα περιθώρια για σοβαρές εξελίξεις, κυρίως επί της ουσίας του κυπριακού με πιθανή δρομολόγηση διαδικασίας ουσιαστικών συνομιλιών. Οι όποιες προσδοκίες έχουν να κάνουν με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), και κυρίως τα οδοφράγματα. Θα το θεωρούσα σημαντική έκπληξη αν είχαμε οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη πέραν κάποιων βημάτων σε θέματα ΜΟΕ ή άλλων διαδικαστικών θεμάτων, αν και πάντα πρέπει η πλευρά μας να είναι έτοιμη να χειριστεί οποιαδήποτε εξέλιξη.

• Ποιες παράμετροι του Κυπριακού μπορούν να βρεθούν στο τραπέζι της Διάσκεψης, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν οι επιδιωκόμενες θετικές εξελίξεις σε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης;

Νομίζω η ατζέντα με όσα έχουμε ως δεδομένα αυτή τη στιγμή εξαντλείται σε ΜΟΕ. Δύσκολα θα έχουμε συζήτηση επί ουσιαστικών παραμέτρων που συνθέτουν το κυπριακό (ασφάλεια, εγγυήσεις, περιουσιακό, κατανομή εξουσίας, κτλ.). Περισσότερο αναμένω από τον ΓΓ του ΟΗΕ να πιέσει να κερδίσει κάτι ως προς τα οδοφράγματα, ή κάποιο άλλο συναφές ΜΟΕ.

• Ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος του Γιοχάνες Χαν που συμμετέχει για πρώτη φορά σε Διάσκεψη για το Κυπριακό, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψιν ότι η βελτίωση των ευρω-τουρκικών σχέσεων περνά μέσα από τη λύση του προβλήματος;

Μπορεί να είναι οτιδήποτε από πολύ ουσιαστικός μέχρι απλού παρατηρητή. Εξαρτάται από το πως η ΕΕ θέλει να παρουσιαστεί στις συνομιλίες αυτές. Θεωρώ ότι το πιθανότερο είναι να κινηθεί υποστηρικτικά στην προσπάθεια και τις εισηγήσεις του ΟΗΕ, χωρίς ανάληψη κάποιας σημαντικής πρωτοβουλίας. Η ΕΕ όμως μπορεί, και θα έπρεπε, να θέσει πλαίσια κανονιστικά ως προς τις παραμέτρους της ποιότητας της λύσης, τα οποία αντικειμενικά λειτουργούν θετικά για την πλευρά που στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο και στις αποφάσεις της ίδιας της ΕΕ και του ΟΗΕ.

• Ποια μπορεί να είναι η κατάληξη και η επόμενη μέρα της Διάσκεψης, καθόσον τον Οκτώβριο θα γίνουν λεγόμενες «εκλογές» στα κατεχόμενα;

Δεν νομίζω ότι θα πρωτοτυπήσω αν πω ότι σε αυτή τη φάση, με αυτά τα δεδομένα και τη συγκεκριμένη προσέγγιση της τουρκικής πλευράς και του κατοχικού ηγέτη, το βασικό είναι να αφεθεί παράθυρο συνέχισης της προσπάθειας στο εγγύς μέλλον μέσα στα πλαίσια των παραμέτρων των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Και νομίζω ότι αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο καθώς ούτε και η τουρκική πλευρά θα ήθελε να επωμιστεί την ευθύνη ενός ναυαγίου, πόσο μάλλον λίγους μήνες πριν τις εκλογές για την ανάδειξη του ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Οποιαδήποτε σημαντική εξέλιξη θα πρέπει να αναμένεται μετά τις εκλογές στα κατεχόμενα όπου θα διαφανούν οι προθέσεις της Άγκυρας, αλλά και θα αποτυπωθεί και ο νέος συσχετισμός ισχύος.

• Ποια η άποψη σας για την απουσία των μελών του Εθνικού Συμβουλίου, ως συνοδοί του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Διάσκεψη;

Σε αυτή τη φάση και δεδομένου όπως αναφέραμε και πριν ότι δεν αναμένεται συζήτηση επί της ουσίας του κυπριακού, θεωρώ ότι δεν ζημιώνει η πλευρά μας με το ότι δεν θα βρίσκεται η συλλογική πολιτική ηγεσία με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Νομίζω η στάση ολόκληρης της πολιτικής ηγεσίας αντικατοπτρίζει και τις πολύ μικρές προσδοκίες που έχουν από αυτή την πενταμερή.