Εμείς, οι επικεφαλής των τεσσάρων μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενωθήκαμε για να στείλουμε το ακόλουθο μήνυμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: οι αξίες μας δεν είναι προς πώληση.
Τις τελευταίες εβδομάδες, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μια συνολική απροθυμία ακόμη και για τις ελάχιστες τροποποιήσεις στοιχείων του συμβιβασμού για τον προϋπολογισμό και το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ που επιτεύχθηκε φέτος το καλοκαίρι από τους ηγέτες των κρατών-μελών. Αυτό δεν συνάδει με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, συγκεκριμένα με την εισαγωγή ενός υπό προϋποθέσεις μηχανισμού κράτους δικαίου για την προστασία του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και του μέσου ανάκαμψης «Next Generation-EU».
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι χαιρετίζουμε ομόφωνα το σχέδιο ανάκαμψης. Οι οικονομίες μας χρειάζονται επειγόντως βοήθεια για να σωθούν θέσεις εργασίας και να δημιουργηθούν ευκαιρίες για το μέλλον. Η στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο σχέδιο ανάκαμψης είναι αδιαμφησβήτητη, αποδεικνύοντας τη δέσμευσή μας να προχωρήσουν τα πράγματα, με το να ψηφίσουμε το σχέδιο ανάκαμψης της Επιτροπής στις 16 Σεπτεμβρίου. Είναι τώρα η σειρά των 27 κυβερνήσεων και των εθνικών κοινοβουλίων τους να κάνουν το ίδιο. Οι οικονομικές προκλήσεις των πολιτών μας γίνονται πιο κρίσιμες μέρα με τη μέρα. Θεωρούμε απαράδεκτο ότι αυτοί που επιθυμούν να υπονομεύσουν το κράτος δικαίου είναι έτοιμοι να θέσουν σε ομηρία το σχέδιο ανάκαμψης εξυπηρετώντας με αυτό τον τρόπο τα δικά τους συμφέροντα έναντι των πολιτών τους.
Το σύστημα δικαιοσύνης μας βρίσκεται σε κρίση. Ολόκληρη η έννομη τάξη τίθεται υπό αμφισβήτηση, όταν μια από τις κυβερνήσεις μας φιμώνει τους δικαστές της και δημιουργεί ένα κλίμα φόβου και ελέγχου σε κάθε επίπεδο του εθνικού δικαστικού της συστήματος.
Οι πολιτικές μας ελευθερίες, η ελευθεροτυπία και ο πλουραλισμός βρίσκονται υπό τεράστια πίεση. Οι επιθέσεις στην ελευθερία του Τύπου, στην κοινωνία των πολιτών, η λεκτική και σωματική επίθεση εναντίον δημοσιογράφων - ακόμη και οι δολοφονίες - και η κατάληψη μέσων μαζικής ενημέρωσης από μια άρχουσα ολιγαρχία γίνονται πλέον ο κανόνας σε ορισμένα κράτη μέλη. Η ελευθερία του Τύπου δεν αποτελεί πολυτέλεια. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ελεύθερες και λειτουργικές δημοκρατίες.
Η ενιαία μας αγορά απειλείται. Βλέπουμε μια μικρή ομάδα ατόμων να παίρνουν τον έλεγχο των δημόσιων πόρων και των δημόσιων συμβάσεων, και η διαφθορά καταντά το μέσο επίτευξης του σκοπού.
Είναι θεμελιώδης πεποίθησή μας ότι οι πραγματικές προϋποθέσεις που συνδέονται με το κράτος δικαίου στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων.
Ο χρόνος ολοένα και λιγοστεύει. Το Συμβούλιο έχει ήδη υιοθετήσει τη θέση του και οι διαπραγματεύσεις μπορούν πλέον να αρχίσουν, αλλά δυστυχώς απουσιάζουν κάποιες ουσιαστικές δικλείδες ασφαλείας. Πρώτον, πρέπει να υπάρξει μια ξεκάθαρη και αποφασιστική διαδικασία, μια κατ' εξουσιοδότηση απόφαση της Επιτροπής η οποία μπορεί να αντιστραφεί μόνο με ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο. Δεύτερο, το πεδίο εφαρμογής πρέπει τουλάχιστον να καλύπτει τις παραβιάσεις των αρχών και αξιών του κράτους δικαίου και της δικαστικής ανεξαρτησίας. Η Επιτροπή θα πρέπει να βασίσει τα ευρήματά της πάνω στην πρόσφατη ετήσια Έκθεση για το Κράτος Δικαίου και την ανεξάρτητη επιτροπή από ειδικούς σε θέματα Κράτους Δικαίου. Τρίτο, η δυνατότητα που δίδεται στα Κράτη Μέλη να αναστείλουν το ζήτημα αυτό σε μελλοντικά Ευρωπαϊκά Συμβούλια δημιουργεί μια εν δυνάμει χρόνια στασιμότητα επί του θέματος. Μια τέτοια καθυστέρηση εξυπηρετεί μόνο αυτούς που δεν επιθυμούν την υιοθέτηση οποιονδήποτε μέτρων.
Ακόμη πιο σημαντικό, να προστατεύσουμε τους πολίτες μας από συμπεριφορές συγκεκριμένων Κυβερνήσεων, θέτοντας σε εφαρμογή ένα σύστημα που να επιτρέπει την συνέχιση της απευθείας χρηματοδότησης. Ούτε ένας Ευρωπαίος πολίτης δεν πρέπει να τιμωρείται από την αποτυχία της Κυβέρνησής του να σεβαστεί και να στηρίξει τις ιδρυτικές αρχές της Ένωσης. Και οι τρεις θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να έχουν ανάμειξη σε αυτή τη διαδικασία, κάτι που προϋποθέτει τον ουσιαστικό ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε συνδυασμό με την Επιτροπή και το Συμβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πλήρως έτοιμο να αναλάβει αυτή την ευθύνη, μιας και αυτό αναμένουν από εμάς οι ίδιοι οι πολίτες.
Παροτρύνουμε το Συμβούλιο να δράσει ανάλογα, υιοθετώντας μια εποικοδομητική στάση στο ζήτημα του Κράτος Δικαίου. Πρέπει να κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να προστατεύσουμε την σπουδαία, Ευρωπαϊκή μας Δημοκρατία, την οικονομία, τις αξίες μας και, πάνω απ’όλα, τους πολίτες μας. Για να το πετύχουμε, θα παραμείνουμε προσηλωμένοι στο στόχο μας για να διασφαλίσουμε ότι οι Ευρωπαϊκές μας αξίες δεν τυγχάνουν διαπραγμάτευσης.
