Σαφώς απογοητευμένος που δεν ευτύχησε να δει την Κύπρο επανενωμένη στη διάρκεια της δεκαετούς θητείας του στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας εμφανίστηκε ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη ο Νίκος Αναστασιάδης. Παράλληλα δεν δίστασε να ασκήσει κριτική στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και να δώσει απαντήσεις στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τις αξιώσεις του για λύση δύο κρατών στο νησί.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλησε να αναφέρει πως αυτή είναι η τελευταία του ομιλία στη Γενική Συνέλευση και στη συνέχεια σχολίασε πτυχές της αποστολής του διεθνούς οργανισμού και το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις απέτυχε να επιτελέσει το έργο του. Υπενθύμισε δε την αναφορά που είχε κάνει το 2018 ότι κάθε χρόνο επιστρέφουν για το τελετουργικό για να επιβεβαιώσουν τη θλιβερή έλλειψη αποτελεσματικότητας ως προς την εκπλήρωση των στόχων του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
«Γιατί οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας παραμένουν στη συντριπτική πλειοψηφία τους απλά πιστοποιητικά που πιστοποιούν παραβιάσεις; Γιατί δεν εφαρμόζονται το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς συμφωνίες; Γιατί οι στρατηγικές και τα προγράμματα, που στοχεύουν στη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για τους ανθρώπους που υποφέρουν, παραμένουν ευσεβείς πόθοι;», ανέφερε χαρακτηριστικά και στη συνέχεια παρέθεσε μια σειρά από λόγους που θεωρεί ότι τα Ηνωμένα Έθνη είναι αναποτελεσματικά.
Πόσο προκλητικός ο Ερντογάν;
Εν τέλει ο Νίκος Αναστασιάδης, έφερε το κυπριακό ως παράδειγμα της ανάγκης για μεταρρυθμίσεις στη δομή και τον μηχανισμό εφαρμογής των αποφάσεων του Οργανισμού, εφόσον η Κύπρος εξακολουθεί να υποφέρει ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974.
«Με βαθιά απογοήτευση άκουσα τον Πρόεδρο Ερντογάν να ισχυρίζεται ότι, και παραθέτω επί λέξει: «Ως Τουρκία θέλουμε όλα τα ζητήματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο να επιλυθούν στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο». Πόσο προκλητικό και ειρωνικό είναι για τον Τούρκο Πρόεδρο να προβάλλει έναν τέτοιο ισχυρισμό, όταν απειλεί να καταλάβει τα ελληνικά νησιά ή όταν διαπράττει χιλιάδες παραβιάσεις του εναέριου χώρου ενός κυρίαρχου και γειτονικού κράτους, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου;», διερωτήθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επισημαίνοντας ότι ο Ερντογάν αρνείται να εφαρμόσει πολυάριθμα ψηφίσματα για το κυπριακό και δημιουργεί νέα τετελεσμένα.
Έφερε ως παράδειγμα την άρνηση της Τουρκίας να αποσύρει τα στρατεύματα της και το ψήφισμα για λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Για ποια αλήθεια μιλάει;
«Ο κ. Ερντογάν πέρυσι ισχυρίστηκε ότι οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επίτευξη μιας διευθέτησης που θα βασίζεται στις ούτω καλούμενες «πραγματικότητες επί του εδάφους», ενώ φέτος μίλησε για την ανάγκη όλοι να «δουν την αλήθεια» και ότι υπάρχουν «δύο χωριστά κράτη και δύο χωριστοί λαοί στο νησί σήμερα». Και αναρωτιέμαι για ποια αλήθεια μιλάει;
1. Την αλήθεια ότι 37 % της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους μέλους της ΕΕ, παραμένει υπό στρατιωτική κατοχή;
2. Την αλήθεια ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974 το ένα τρίτο των Ελληνοκυπρίων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες;
3. Την αλήθεια ότι έχουν εμφυτεύσει εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους υπηκόους στις κατεχόμενες περιοχές, αλλάζοντας έτσι το δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού: μετατρέποντας τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα στις περιοχές που κατέχουν παράνομα;
4. Την αλήθεια ότι η Τουρκία έχει ιδρύσει μια παράνομη οντότητα στις κατεχόμενες περιοχές, η οποία βρίσκεται υπό τον απόλυτο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και θρησκευτικό της έλεγχο;
Μια παράνομη οντότητα που περιγράφεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως «υποτελής τοπική διοίκηση» της Τουρκίας;
5. Την αλήθεια ότι η Τουρκία προσπαθεί να εξισώσει το Κράτος, τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία με την παράνομη αποσχιστική οντότητα;
6. Την αλήθεια ότι η πιο πάνω διακήρυξη της υποτιθέμενης απόσχισης έχει καταδικαστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας και θεωρήθηκε νομικά άκυρη;
7. Την αλήθεια ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε την ανάκλησή της και από όλα τα κράτη και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, να μην την αποδεχθεί ή να την υποβοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο;
8. Την αλήθεια ότι προσπαθούν να αλλάξουν το καθεστώς της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, σε αντίθεση με τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών;
9. Την αλήθεια ότι η Τουρκία υιοθετεί τη δική της αυθαίρετη ερμηνεία του διεθνούς δικαίου που μειώνει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου κατά 44 %, εις βάρος τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων, σε αντίθεση με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας;
Στη συνέχεια ο κ. Αναστασιάδης είπε πως όταν τα ψηφίσματα δεν εφαρμόζονται αυτό μπορεί να εκληφθεί ως ενθάρρυνση ή επιβράβευση της αυθαιρεσίας.
«Σε αυτό ακριβώς γινόμαστε μάρτυρες σήμερα με το κυπριακό πρόβλημα. Η Τουρκία, η οποία παραβιάζει συστηματικά το διεθνές δίκαιο, καλεί τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει τα παράνομα τετελεσμένα της. Δυστυχώς, αυτός ήταν ο μακροχρόνιος στόχος της Τουρκίας, από το 1956. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, παρά τους ιστορικούς συμβιβασμούς από μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς, όλες οι προσπάθειες για την επίτευξη λύσης στο κυπριακό πρόβλημα απέτυχαν ως αποτέλεσμα της αδιάλλακτης στάσης και των παράλογων απαιτήσεων της Τουρκίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Είπε ακόμη ότι για το ατυχές αποτέλεσμα στο Κραν Μοντάνα το 2017, ευθύνη είχε η Τουρκία αφού ο λόγος της ανεπιτυχούς έκβασης ήταν η άκαμπτη στάση και η επιμονή της Τουρκίας στη διατήρηση της αναχρονιστικής Συνθήκης Εγγυήσεων, του δικαιώματος επέμβασης και της μόνιμης παρουσίας στρατευμάτων.
«Και θα ήθελα να υπενθυμίσω τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ του Ιουνίου 2017, στην οποία τόνισε ότι: «Η πρόοδος στο παρόν Κεφάλαιο για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις αποτελεί βασικό στοιχείο για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας».
Αναφέρθηκε επίσης στις νέες πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν με την κοινή δήλωση Γκουτέρες-Αναστασιάδη-Ακιντζί στο Βερολίνο τον Νοέμβριο του 2019, προοπτική την οποία είπε υπονόμευσε και πάλι η Τουρκία.
«Αντ’ αυτού στη συνάντηση που διεξήχθη τον Απρίλιο 2021, παρουσίασαν τη θέση τους για αλλαγή της συμφωνημένης βάσης λύσης, από μια ομοσπονδιακή λύση σε λύση δύο κρατών», πρόσθεσε επισημαίνοντας πως τον Σεπτέμβριο ακολούθησε η συμφωνία για τον διορισμό Απεσταλμένου ωστόσο η Τουρκία δεν την εφάρμοσε.
«Συνεχίσαμε, επίσης, να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για άρση του αδιεξόδου, με την επιστολή που απέστειλα στον Τουρκοκύπριο ηγέτη στις 23 Μαΐου 2022, και στην οποία διαβίβασα εποικοδομητικές προτάσεις για υιοθέτηση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης προς όφελος και των δύο πλευρών. Μέτρα τα οποία απορρίφθησαν αμέσως από την τουρκοκυπριακή πλευρά, η οποία αντιπρότεινε δικές της προτάσεις σύμφωνες με το στόχο της για λύση δύο κρατών», πρόσθεσε.
«Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς θητείας μου, μπορεί να μην ευτύχησα να δω αυτό που η μεγάλη πλειοψηφία θα επιθυμούσε: τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις του διεθνούς Οργανισμού, την επίλυση διεθνών διενέξεων και την αντιμετώπιση προκλήσεων που επηρεάζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, όπως η πείνα, η φτώχεια και κλιματική αλλαγή. Μπορεί να μην ευτύχησα να δω την πατρίδα μου επανενωμένη, με τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μου να ζουν σε συνθήκες ειρήνης, ευημερίας και σταθερότητας. Ελπίζω όμως ειλικρινά πως στη διάρκεια της ζωής μου θα μπορέσω να δω ένα καλύτερο και πιο σταθερό μέλλον για την ανθρωπότητα», κατέληξε.
