Ίσως η πιο τιμητική διάκριση στον κόσμο. Βραβεία Νόμπελ. Πατέρας τους ο Άλφρεντ Νομπέλ.

Ένας άνθρωπος… γεμάτος αντιφάσεις. Ειρηνοποιός μα και… εφευρέτης του δυναμίτη. Αυτός που έχτισε μια παγκόσμια επιχειρηματική αυτοκρατορία με περισσότερα από 90 εργοστάσια κατασκευής εκρηκτικών και πυρομαχικών αλλά και που καθιέρωσε τα πιο διάσημα βραβεία στον κόσμο για να τιμώνται άτομα που προσφέρουν στην ανθρωπότητα.

«Ο έμπορος του θανάτου είναι νεκρός». Είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος γαλλικής εφημερίδας το 1888, όταν πέθανε ο αδελφός του, με τον γαλλικό Τύπο να τους μπερδεύει και τον Άλφρεντ να βρίσκεται αντιμέτωπος με την… «υστεροφημία» του. Αυτό φαίνεται να ήταν σημείο καμπής για τον Νόμπελ.

Στην τελευταία του διαθήκη θα διαθέσει το 94% της περιουσίας του, 31,225,000 σουηδικές κορώνες στην καθιέρωση των βραβείων ώστε να απονέμονται κάθε χρόνο «σε αυτούς που, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, θα έχουν επιφέρει το μεγαλύτερο όφελος στην ανθρωπότητα».

Τα βραβεία θα θεσμοθετηθούν το 1895 και θα απονεμηθούν για πρώτη φορά το 1901. Αρχικά θα αφορούν τα πεδία Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής, Λογοτεχνίας και Ειρήνης, ενώ το 1968 θα προστεθεί το Βραβείο Οικονομικών Επιστημών.

Με βραβείο Νόμπελ θα τιμηθούν στο πέρασμα των χρόνων δύο Έλληνες και δύο Κύπριοι.

1963. Ο Γιώργος Σεφέρης γίνεται ο πρώτος Έλληνας Νομπελίστας.

Η Σουηδική Ακαδημία ανάμεσα σε Νερούδα και Μπέκετ, ξεχωρίζει τον Σεφέρη και σε αυτόν απονέμει το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. «Σ’ αυτόν τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει ν’ αναζητήσουμε τον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται.», λέει στην ομιλία του.

16 χρόνια αργότερα… 18 Οκτωβρίου 1979. Η Σουηδική Ακαδημία θα ανακοινώσει προς έκπληξη όλων ότι το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Οδυσσέα Ελύτη και θα ορίσει το «Άξιον Εστί» ως ένα από τα αριστουργήματα της ποίησης του 20^ου αιώνα.

2010. Ο Χριστόφορος Πισσαρίδης γίνεται ο πρώτος Κύπριος ο οποίος τιμάται με Βραβείο Νόμπελ. Το Νόμπελ Οικονομικών θα λάβει από κοινού με τους Αμερικανούς Πίτερ Ντάιαμοντ και Ντέιλ Μόρτενσεν για το έργο τους στην ανάλυση των αγορών με τριβές αναζήτησης. Με απλά λόγια, βοηθούν να κατανοήσουμε πώς ενώ υπάρχουν θέσεις εργασίες, εξακολουθεί να υφίσταται η ανεργία, αλλά και τον ρόλο της πολιτικής στη γεφύρωση του χάσματος.

2024. Ο Ντέμις Χασάμπης ο νευροεπιστήμονας με καταγωγή από την Κύπρο, θα αποτελέσει έναν από τους τρεις βραβευθέντες με το Νόμπελ Χημείας. Μαζί με τους Ντέιβιντ Μπέικερ, και Τζον Τζάμπερ θα τιμηθούν για την εργασία τους πάνω στη δομή των πρωτεϊνών καθώς «ανέπτυξαν ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης για να επιλύσουν πρόβλημα 50 ετών: την πρόβλεψη των πολύπλοκων δομών πρωτεϊνών».

Φέτος, το Νόμπελ Λογοτεχνίας περνά στα χέρια του Ούγγρου Λάσλο Κρασναχορκάι «για το συναρπαστικό και οραματικό του έργο που, εν μέσω του τρόμου της Αποκάλυψης, επιβεβαιώνει τη δύναμη της τέχνης».