Γράφει ο Παναγιώτης Χατζηαποστόλου
p.hadjiapostolou@alphacyprus.com.cy
Σοβαρά κενά και αδυναμίες στην τήρηση οικονομικών προτύπων, των Κοινοτικών Συμβουλίων εντοπίζει ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, επιβεβαιώνοντας τις σημαντικές καθυστερήσεις που παρουσιάζονται στον απαραίτητο έλεγχο των οικονομικών τους βιβλίων. Επιπρόσθετα, αν και από το 2014 ανατέθηκε ο έλεγχος σε ιδιώτες ελεγκτές, τα προβλήματα δεν έχουν επιλυθεί γιατί οι τοπικές αρχές, μεταξύ άλλων, αδυνατούν να δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία και καθυστερούν στη σύναψη σχετικών συμβάσεων. Σύμφωνα με την επιστολή απάντηση, του Γενικού Ελεγκτή προς τον Βουλευτή του ΑΚΕΛ Βαλεντίνο Φακοντή, αφού προβαίνει σε παραδοχή ότι ο έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων παρουσιάζει σημαντικές καθυστερήσεις παραθέτει και μια σειρά από λόγους για τους οποίους παρατηρούνται αυτές οι καθυστερήσεις.
Ο έλεγχος μάλιστα, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, σε αρκετές περιπτώσεις, δεν δύναται να προχωρήσει γιατί υπάρχουν εκκρεμότητες αναφορικά με τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων των προηγούμενων ετών. Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες του Alphanews.live υπάρχουν σήμερα μικρά κοινοτικά συμβούλια τα οποία δεν ανανέωσαν τα λογιστικά τους βιβλία εδώ και χρόνια. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ είχε αποταθεί στο Γραφείο του Γενικού Ελεγκτή στις 7 Ιουλίου 2022 και ζητώντας του ενημέρωση για το καθεστώς που διέπει τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων σε αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η υποστελέχωση
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία σημαντικό ρόλο στην καθυστέρηση παίζει η για χρόνια συνεχιζόμενη υποστελέχωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η οποία μόλις πρόσφατα αντιμετωπίστηκε μερικώς με την πλήρωση σημαντικού αριθμού κενών θέσεων, αλλά και η συνεχής προσθήκη νέων εργασιών στις οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνεται, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την ικανότητά μας για πιο έγκαιρη αντιμετώπιση των Θεμάτων/ελέγχων που αντιμετωπίζουμε/χειριζόμαστε. Επιπρόσθετα σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσίας παρατηρούνται και σημαντικές και συνεχιζόμενες αδυναμίες στα Κοινοτικά Συμβούλια τόσο όσο αφορά τη δυνατότητα και ικανότητα στελέχωσης τους με έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό όσο και με την δυνατότητα και ικανότητα υιοθέτησης σύγχρονων μεθόδων διοίκησης και μοντέλων χρηματοοικονομικής αναφοράς και πληροφόρησης, που έχουν σαν αποτέλεσμα να παράγονται αμφιβόλου ποιότητας ή/και αξιοπιστίας οικονομικές καταστάσεις που δυσχεραίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τον έλεγχο.
Ένα άλλο πρόβλημα το οποίο εμποδίζει τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, αφορά σύμφωνα με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις οι ελεγχόμενοι οργανισμοί δεν παρέχουν την αναγκαία πληροφόρηση ή/και τεκμηρίωση στους αναδόχους ιδιώτες ελεγκτές ώστε να διενεργηθεί ή/και ολοκληρωθεί ο έλεγχος.
Ταυτόχρονα σημειώνει και την ανυπαρξία συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και τα πολλά λάθη, αδυναμίες και παραλήψεις που εντοπίζονται που έχουν ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να απαιτείται η δημιουργία νέων ή/και αναθεωρημένων οικονομικών καταστάσεων αλλά και το περιορισμένο ενδιαφέρον που επιδεικνύεται από οικονομικούς φορείς ελεγκτικά γραφεία του ιδιωτικού τομέα να συμμετέχουν στους κατά καιρούς διαγωνισμούς τους οποίους προκηρύσσει η Ελεγκτική Υπηρεσία με αντικείμενο τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων διάφορων οργανισμών, που έχει ως αποτέλεσμα ο έλεγχος μεγάλου αριθμού Συμβουλίων είτε να μην γίνεται εφικτό, να ανατεθεί, είτε να ανατίθεται στον περιορισμένο αριθμό αναδόχων που επιδεικνύουν ενδιαφέρον, με αναπόφευκτο αποτέλεσμα να παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των ελέγχων, από τους ιδιώτες ελεγκτές στους οποίους αυτοί ανατίθενται.
Στο κενό η προσπάθεια
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, από το 2014 και μετά, για σκοπούς απάμβλυνσης του προβλήματος των μεγάλων καθυστερήσεων που παρατηρούνταν σε ότι αφορά στον έλεγχο αρκετών οργανισμών, ιδιαίτερα αυτών που υπάγονται στην σφαίρα της Τοπικής αυτοδιοίκησης, προχωρά μέσω διαγωνισμών στην ανάθεση της διενέργειας αριθμού ελέγχων σε ιδιώτες ελεγκτές ή ελεγκτικά γραφεία που έχουν εξασφαλίσει άδεια και έχουν εγγραφεί στο σχετικό μητρώο που τηρείται δυνάμει του περί Ελεγκτών Νόμου. Δυστυχώς, όπως αναφέρει η επιστολή, λόγω και των προβλημάτων που αναφέρθηκαν πιο πάνω, αλλά και λόγω του ότι πολλοί Οργανισμοί και ιδίως Κοινοτικά Συμβούλια αμελούν ή/και παραλείπουν να καλέσουν τον επιτυχόντα προσφροδότη για υπογραφή της σύμβασης ή και να παρακολουθήσουν την εκτέλεσή της, η αντιμετώπιση του προβλήματος των καθυστερήσεων δεν έγινε κατορθωτό να επιτευχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό με αποτέλεσμα το πρόβλημα των καθυστερήσεων να διογκώνεται.
Επιστολή στην Ένωση Δήμων
Όπως αναφέρει ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης στην απαντητική επιστολή του προς το Βαλεντίνο Φακοντή, πρόσφατα (Μάρτιο 2022) έχει ενημερώσει την Ένωση Κοινοτήτων για τις σοβαρές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στη διενέργεια των να τους οποίους απέχει από του ελέγχων από τους ιδιώτες ελεγκτές, ώστε να προβούν στις δικές τους ενέργειες προς τα Κοινοτικά Συμβούλια ευελπιστώντας σε αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Σημειώνεται ότι, όσον αφορά στον έλεγχο των Κοινοτικών Συμβουλίων, έχει ήδη γίνει ανάθεση (Διαγωνισμός ΕΥ 3/2020) των ελέγχων μέχρι και για το έτος 2023 και τα ΚΣ έχουν ενημερωθεί περί τούτου και έχουν εφοδιαστεί, το καθένα ξεχωριστά με τις σχετικές Συμβάσεις που θα πρέπει να υπογραφούν μεταξύ του κάθε ΚΣ και του επιτυχόντα στην κάθε περίπτωση προσφοροδότη.
Ως εκ τούτου, αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία, εναπόκειται πλέον στα ίδια τα Συμβούλια, να ενεργοποιήσουν τους όρους του διαγωνισμού και να καλέσουν τους αναδόχους για να υπογράψουν τις μεταξύ τους συμβάσεις για να διεξαχθεί ο έλεγχος. Τονίζεται όμως και πάλι ότι, ο έλεγχος σε αρκετές περιπτώσεις, δεν δύναται να προχωρήσει γιατί υπάρχουν εκκρεμότητες αναφορικά με τον έλεγχο προηγούμενων ετών.
Ευθύνη και στο Υπουργείο Εσωτερικών
Ευθύνη για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην υποβολή των οικονομικών καταστάσεων, κυρίως μικρών Κοινοτικών Συμβουλίων, φαίνεται πως βαραίνει και το Υπουργείο των Εσωτερικών. Σύμφωνα με πληροφόρηση που λάβαμε, η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει εισηγηθεί στο υπουργείο τη δημιουργία ενός φορέα εντός των Επαρχιακών Διοικήσεων ο οποίος θα είναι σε θέση να παρέχει βοήθεια στα Κοινοτικά Συμβούλια και με την εξεύρεση εξωτερικών λογιστών και ελεγκτών να ολοκληρώνονται στην ώρα τους οι οικονομικές καταστάσεις για να μπορούν να υποβάλλονται για έλεγχο στην ώρα τους.
Πάει Βουλή το θέμα
Μιλώντας στο Alphanews.live ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Βαλεντίνος Φακοντής ανέφερε πως το θέμα των καθυστερήσεων προέκυψε ύστερα από επισκέψεις σε δήμους και σε κοινότητες της επαρχίας Πάφου, κατά τις οποίες τέθηκε πολλές φορές το θέμα καθυστέρησης στον οικονομικό έλεγχο από την Ελεγκτική Υπηρεσία. Σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος επί σειρά ετών.
«Προβλέπω ότι οι διαπιστώσεις του Γενικού Ελεγκτή θα συζητηθούν στην Βουλή. Θα διαβιβάσω επιστολή προς τον αρμόδιο Υπουργό Εσωτερικών με το περιεχόμενο της επιστολής του Γενικού Ελεγκτή και αναμένω ότι ο αρμόδιος Υπουργός θα δώσει απαντήσεις για τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στην ρίζα του», είπε.
Σύμφωνα με τον κ. Φακοντή, στην απαντητική επιστολή του, ο Γενικός Ελεγκτής ρίχνει άπλετο φως στην όλη διαδικασία, τα σοβαρά κενά και τις αδυναμίες στην τήρηση οικονομικών προτύπων, επιβεβαιώνοντας τις σημαντικές καθυστερήσεις που παρουσιάζονται. Επιπρόσθετα, σημείωσε, από το 2014 ανατέθηκε ο έλεγχος σε ιδιώτες ελεγκτές, αλλά και πάλι τα προβλήματα δεν έχουν επιλυθεί γιατί οι τοπικές αρχές, μεταξύ άλλων, αδυνατούν να δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία και καθυστερούν στη σύναψη σχετικών συμβάσεων. Εξέφρασε την θέση πως χωρίς έλεγχο και εποπτεία τα προβλήματα που προκύπτουν στην δημόσια διοίκηση θα πολλαπλασιάζονται προσθέτοντας πως η απουσία ελέγχου στο παρελθόν οδήγησε σε τρύπες που έχουν σύρει στον οικονομικό πάτο διάφορους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
