Νέα διάλεξη της διαδικτυακής δράσης «Μίλα μου Ιστορικά»

Τρίτη, 21/3/2023 - 15:50

Η σειρά διαδικτυακών διαλέξεων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου, εμπλουτίζεται με το νέο επεισόδιο-διάλεξη του Δρος Άγγελου Χατζηκουμή, Ζωοαρχαιολόγος «Η ιστορία της Κύπρου σε 12 ζώα: ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση», το οποίο παρουσιάζεται την Παρασκευή 24 Μαρτίου.

Θεματική Διάλεξης:

Οι ιστορικές αναδρομές της Κύπρου, και οποιασδήποτε άλλης χώρας, τείνουν να επικεντρώνονται σε πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα. Αναμφίβολα, τέτοια γεγονότα είναι σημαντικά, αλλά αυτή η προσέγγιση αναπόφευκτα αγνοεί σημαντικές πτυχές του παρελθόντος. Το μεγαλύτερο, άλλωστε, μέρος της ιστορίας αποτελείται από τις καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, το περιβάλλον που ζούσαν, το φαγητό τους, τα πιστεύω τους και άλλα.

Ένα θέμα που άπτεται όλων αυτών των πτυχών αλλά συχνά απουσιάζει από τα αφηγήματα της ιστορίας, είναι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και διαφόρων ειδών ζώων. Ειδών ζώων που ζούσαν στην Κύπρο πριν από την άφιξη των ανθρώπων αλλά, ακόμα περισσότερο, ειδών που οι άνθρωποι έφεραν στο νησί είτε για κυνήγι, είτε για κτηνοτροφία, είτε για άλλους λόγους.

Το επεισόδιο αυτό αποτελεί μια ζωοαρχαιολογική ανασκόπηση 12 θηλαστικών που έζησαν στην Κύπρο και ήταν σημαντικά για διάφορους λόγους. Η επιλογή αυτή αναπόφευκτα, για λόγους διαθέσιμου χρόνου, αφήνει εκτός κάποια άλλα θηλαστικά, αλλά και όλα τα πτηνά, ερπετά, αμφίβια και ψάρια, με τα οποία αλληλεπιδρούσαν οι αρχαίοι Κύπριοι και επίσης αξίζουν συμπερίληψης σε μελλοντικές ιστορικές αναδρομές.

Η ανασκόπηση αυτή αναδεικνύει μια σειρά σημαντικών θεμάτων για το παρελθόν της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και ζώων στην Κύπρο. Ανάμεσά τους, η εισαγωγή ειδών και οι επιπτώσεις της, η εξαφάνιση ειδών λόγω ανθρώπινης κακοδιαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, η οικονομική και κοινωνική σημασία του κάθε είδους, οι διαχρονικές αλλαγές στην παρουσία, συχνότητα και σημασία του κάθε είδους και πολλά άλλα θέματα.

Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή:

Ο Άγγελος Χατζηκουμής είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου Ζωορχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο του Sheffield, μεταπτυχιακό στην Περιβαλλοντική Αρχαιολογία από το ίδιο πανεπιστήμιο, καθώς και πτυχίο Αρχαιολογίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετά τις σπουδές, ο Δρ. Χατζηκουμής εργάστηκε στην έρευνα και διδασκαλία ζωοαρχαιολογίας σε διάφορες χώρες (Βρετανία, Ολλανδία, Ελλάδα, Κύπρο, Ιράκ), εμβαθύνοντας έτσι στη σχέση ανθρώπου και ζώων.

Το 2011-2012 έλαβε δυο διαδοχικές υποτροφίες από τη Βρετανική Σχολή Αθηνών για μεταδιδακτορική έρευνα σε ζωοαρχαιολογικά σύνολα από της πρώιμης Εποχής του Χαλκού. Το 2012-2014 έλαβε υποτροφία Marie Skłodowska-Curie για έρευνα με επίκεντρο τη σχέση ανθρώπου-αιγοπροβάτων στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι.

Η έρευνα αυτή επίσης κατέγραψε εθνογραφικά την, τώρα εξαφανισμένη, παραδοσιακή κτηνοτροφία στην Κύπρο.

Στη συνέχεια (2015-2016), εργάστηκε ως ζωοαρχαιολόγος στην εταιρεία Oxford Archaeology East, όπου είχε την ευκαιρία να εξοικειωθεί με την αρχαιολογία της Βρετανίας. Από το 2017 μέχρι το 2021, εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Sheffield διδάσκωντας και πραγματοποιώντας έρευνα στην ζωοαρχαιολογία, έχοντας παράλληλα την ευθύνη επιμέλειας, συντήρησης και επέκτασης μιας από τις μεγαλύτερες οστεολογικές συλλογές αναφοράς στην Ευρώπη. Από τον Νοέμβριο του 2021 ο Δρ. Χατζηκουμής είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής Marie Skłodowska-Curie στο Ινστιτούτο Κύπρου (STARC), με αντικείμενο την κατανάλωση τροφής σε ιερά στην αρχαία Κύπρο. Τα τρέχοντα ερευνητικά ενδιαφέροντά του επικεντρώνονται στη Ζωοαρχαιολογία και την Εθνοαρχαιολογία, όπως και επιστημονικές εφαρμογές στην αρχαιολογία όπως οι αναλύσεις ισότοπων και του αρχαίου DNA. Στην ερευνητική του πορεία ο Δρ Χατζηκουμής έχει παράξει εκτεταμένο συγγραφικό έργο σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, κεφάλαια και επιμέλειες βιβλίων. Έχει ακόμη εκλεγεί στο διεθνές συμβούλιο Ζωοαρχαιολογίας (International Council for Archaeozoology).

Τέλος, έχει επίσης έντονη δραστηριότητα και στην προώθηση αρχαιολογικής και περιβαλλοντικής γνώσης στο ευρύ κοινό και ιδιαίτερα τα παιδιά, μέσω πρακτικών προγραμμάτων και παρουσιάσεων.