Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Είμαστε τυχεροί που Κύπρος, Ελλάδα και Ισραήλ έχουμε ο ένας τον άλλο σε αυτή την ασταθής περιοχή με τις πολλές απειλές για την ασφάλεια μας δηλώνει σε αποκλειστική του συνέντευξη στο AlphaNews.live ο Ισραηλινός Πρέσβης στην Κύπρο. Ο Σάμι Ρέβελ κλήθηκε να απαντήσει σε δημοσιεύματα που θέλουν Ιερουσαλήμ και Άγκυρα να εργάζονται για αναθέρμανση των σχέσεων τους λέγοντας ωστόσο πως όσο η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να μοιραστεί τις ίδιες αρχές και αξίες που μοιράζονται τα γειτονικά της κράτη, κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί. Αναφέρθηκε επίσης στο μεγάλο ενδιαφέρον Ισραηλινών για διακοπές στην Κύπρο καθώς επίσης και στις συζητήσεις για την αεροπορική διασύνδεση των δύο χωρών.
Αυτούσια η συνέντευξη
Κύριε Ρέβελ σας ευχαριστούμε για αυτή την συνέντευξη η οποία γίνεται ομολογουμένως μετά από μια δύσκολη περίοδο που προηγήθηκε λόγω της πανδημίας. Πως το βιώσατε;
Η εισαγωγική τοποθέτηση του κύριου Ρέβελ έγινε στα ελληνικά:
«Σας ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου δίνεται. Η συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου είναι πολύ-πολύ δυναμική και πολύ σημαντική για την περιοχή μας και το μέλλον μας. Οι χώρες μας αντιμετώπισαν την πρόκληση του κορωνοϊού, πιστεύουμε με επιτυχία, λάβαμε πολύ σημαντικά μέτρα για να αντιμετωπίσουμε τον κορωνοϊό, υπάρχουν επίσης οικονομικές συνέπειες τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όμως πιστεύω ότι με αυτή η συνέργεια ανάμεσα στο Ισραήλ και την Κύπρο, θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τις επικείμενες προκλήσεις και να αναπτύξουμε από κοινού τις οικονομίες μας.
Αναφέρατε αυτή τη δυναμική στις διμερείς μας σχέσεις. Χθες ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου μίλησαν τηλεφωνικώς και συζήτησαν όλα τα επίπεδα της συνεργασίας μας…αποφάσισαν ότι θα επισκεφθούν το Ισραήλ πολύ σύντομα. Τι μπορούμε να πούμε για την ατζέντα αυτών των συζητήσεων; Έχουμε ημερομηνία για αυτή την επίσκεψη;
Ήταν μια πολύ καλή και φιλική συζήτηση, υπάρχει τεράστια εμπιστοσύνη και φιλίας ανάμεσα στους δύο ηγέτες των κρατών μας. Επίσης την περασμένη βδομάδα είχαμε μια εξαιρετική συνομιλία ανάμεσα στους Υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδης και Γκάμπι Ασκενάζι. Σε αυτές τις συζητήσεις έχουν συμφωνήσει ότι ως στενοί γείτονες σε αυτή την περιοχή, έχουμε ενδιαφέρον στο να αναπτύξουμε μαζί τις διμερείς μας σχέσεις, αναφέραμε ήδη την έξοδο από τον κορωνοϊό, όπως επίσης και το τριμερές πλαίσιο με την Ελλάδα και την περιφερειακή συνεργασία. Πραγματικά πιστεύουμε ότι εργαζόμενοι με την Κύπρο θα μπορέσουμε να επιτύχουμε πολύ καλύτερο μέλλον για την περιοχή μας, περισσότερη σταθερότητα, περισσότερη ασφάλεια και περισσότερη ευημερία για τους λαούς μας.
Είχαμε αριθμό δημοσιευμάτων τελευταία τα οποία έλεγαν πως το Ισραήλ στοχεύει να αποκαταστήσει πλήρως τους διπλωματικούς δεσμούς με την Τουρκία και πως διεξάγονται μυστικές συνομιλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Είχαμε ακολούθως ένα tweet από τον συνάδελφο σας στην Άγκυρα ότι «το Ισραήλ είναι περήφανο για τις διπλωματικές του σχέσεις με την Τουρκία». Είναι έτοιμο το Ισραήλ να αναθεωρήσει τις σχέσεις του με την Τουρκία και να αφήσει το περιστατικό του Μαβί Μαρμαρά στο παρελθόν;
Θέλω να είμαι πολύ ξεκάθαρος. Το Ισραήλ έχει μια καθαρή στρατηγική στην περιοχή και αυτή η στρατηγική φαίνεται στην τριμερή με την Κύπρο και την Ελλάδα. Πραγματικά πιστεύουμε ότι θα πρέπει να βασίσουμε το μέλλον μας σε αυτή την περιοχή σε κοινές αξίες, κοινό όραμα και αρχές. Τώρα, αν η Τουρκία θέλει να συμμετέχει μαζί μας, να συμμετέχει σε αυτές τις αρχές και αξίες και αν θέλει να συμμετάσχει στο όραμα μας για αυτή την περιοχή μαζί με την Κύπρο, την Ελλάδα, φυσικά από κάθε άποψη. Όμως θα πρέπει να πούμε ότι μέχρι και αυτή τη στιγμή δεν ισχύει. Θα πρέπει επίσης να δούμε την ευρύτερη κατάσταση στην περιοχή και δυστυχώς βλέπουμε ότι υπάρχουν ακραία καθεστώτα τα οποία διασπείρουν αποσταθεροποίηση. Πρώτα από όλα έχουμε το καθεστώς του Ιράν, της Τεχεράνης, ένα ακραίο και φανατικό καθεστώς το οποίο υποστηρίζει την Χεζμπολάχ, έχει πολύ επικίνδυνη παρουσία στη Συρία, στον Λίβανο και αυτό επηρεάζει και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η κοινή μας γειτονιά είναι η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα και πιστεύουμε ότι πρέπει να είμαστε μαζί, ώμο με ώμο. Οι φίλοι πρέπει να μένουν μαζί. Γιατί είναι το σωστό πράγμα για να κάνουμε γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο, με το να εργαζόμαστε μαζί θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε την περιοχή που θέλουμε να δούμε, που θα υπάρχει που θα υπάρχει σταθερότητα και ασφάλεια και οικονομική ανάπτυξη.
Ένα άλλο δημοσίευμα έλεγε πως το Ισραήλ έχει προτείνει στην Τουρκία την υπογραφή συμφωνίας για καθορισμό θαλασσίων ζωνών. Είναι αλήθεια;
Αυτό έχει απαντηθεί ξεκάθαρα από το Ισραήλ ότι είναι fake news. Έχουμε ξεκάθαρο καθορισμό ζωνών με την Κύπρο, έχουμε ξεκάθαρο όραμα για το πως η περιοχή θα πρέπει να εργαστεί για το φυσικό αέριο, εργαζόμαστε από κοινού για τον αγωγό East Med, θέλουμε να συγχαρούμε την κυβέρνηση της Κύπρου για την επαναβεβαίωση της υποστήριξης της σε αυτό το έργο, τώρα θα πάει στο Κοινοβούλιο. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό έργο για το μέλλον μας για να μπορέσουμε να εξάγουμε αέριο και στην Ευρώπη. Αυτό είναι που θέλουμε να δούμε, να εργαζόμαστε στη βάση των συμφωνιών που έχουμε, στην τριμερή και επίσης πρέπει να πω με νέες υποσχόμενες εξελίξεις επειδή έχουμε επεκτείνει την συνεργασία με την Αίγυπτο, την Ιορδανία και άλλους εταίρους εγκαθιδρύοντας το East Med Gas Forum στο Κάιρο. Μέσω αυτού του φόρουμ θα μπορούμε να εργαστούμε με πολλούς άλλους εταίρους στα ενεργειακά μας έργα στην περιοχή.
Καθώς το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ελλάδα και άλλες χώρες της περιοχής στις οποίες αναφερθήκατε μόλις, εργάζονται σε μια θετική ατζέντα, ο Ερντογάν βλέπει ‘δυνάμεις του κακού’ πίσω από όλα αυτά, η Τουρκία συνεχίζει τις παράνομες γεωτρήσεις της στην κυπριακή ΑΟΖ και λέει ότι τίποτα δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς τη συγκατάθεση της. Ακόμα και για τον αγωγό East Med. Ποια είναι η απάντηση του Ισραήλ σε αυτό;
Βλέπουμε τις ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου με μεγάλη και σοβαρή ανησυχία. Εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας με την Κύπρο σε αρκετές περιπτώσεις και φυσικά αναγνωρίζουμε πλήρως το δικαίωμα της Κύπρου στην ΑΟΖ της και έχουμε υπογράψει με την Κύπρο τη συμφωνία καθορισμού ζωνών το 2010. Αυτή είναι η βάση της συνεργασίας μας και αναμένουμε από όλους να την αναγνωρίσουν και αυτή είναι η βασική αρχή που μας επιτρέπει να αναπτύξουμε ενεργειακά έργα. Εργαζόμαστε με την Κύπρο, με την Ελλάδα σε σημαντικά οικονομικά έργα και όπως έχω αναφέρει μέσω του East Med Gas Forum εργαζόμαστε με την Αίγυπτο, την Ιορδανία και άλλους εταίρους της περιοχής. Αυτή είναι η κατεύθυνση που θέλουμε να πάρουμε.
Την ίδια στιγμή φαίνεται όμως πως κανείς δεν έχει την απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις από την Τουρκία, διότι πριν από μερικές ημέρες ανακοίνωσαν πως θα κάνουν ανάλογα βήματα στην Ελλάδα τώρα. Ποιος θα δώσει λοιπόν μια αποτελεσματική απάντηση σε αυτές τις ενέργειες;
Είμαστε πολύ βέβαιοι για αυτό που κάνουμε. Θα πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη ότι η τριμερής που χτίζουμε το Ισραήλ, η Κύπρος και η Ελλάδα, άρχισαν πριν μερικά χρόνια. Είναι τώρα που πραγματικά την αναπτύσσουμε και αυτό είναι ένα καινούργιο έργο που είναι ήδη πολύ υποσχόμενο. Έχει δείξει την αποτελεσματικότητα της όταν αντιμετωπίζαμε συνθήκες έκτακτης ανάγκης, για παράδειγμα όταν ξέσπασαν πυρκαγιές όπως επίσης και πρόσφατα με την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και σε πολλά σημαντικά έργα καινοτομίας. Πέρσι 30 Κύπριοι πήγαν σε προγράμματα καινοτομίας και αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι έχουμε πολλά προβλήματα στην περιοχή μας. Έχουμε προβλήματα με το περιβάλλον, ζητήματα υγείας, την κυβερνοασφάλεια, το πως ανανεώνουμε την οικονομική ευημερία, τον τουρισμό που είναι πολύ σημαντικός για τις οικονομίες μας. Αυτό κάνουμε στις τριμερείς. Είμαστε πολύ σίγουροι, δεν πιστεύω ότι πάντα θα πρέπει να βλέπουμε το τι κάνουν οι άλλοι ή το τι λένε. Θα πρέπει να συνεχίσουμε αυτό που κάνουμε και πραγματικά πιστεύουμε ότι αυτό είναι το σωστό μονοπάτι που θα φέρει τα αποτελέσματα που αναμένουν οι δικοί μας λαοί.
Πώς βλέπετε συνεπώς την εξέλιξη αυτής της τριμερούς συνεργασίας; Θα πρέπει να προχωρήσουμε πιο αποφασιστικά σε ότι αφορά την άμυνα για παράδειγμα ούτως ώστε να απαντήσουν σε τέτοιου είδους προκλήσεις;
Είναι μια σταδιακή διαδικασία. Δεν μπορούμε να πάμε από τη μια μέρα στην άλλη σε αυτό που αναμένει ο κόσμος. Ξέρετε και οι Ισραηλινοί έχουν πολλές προσδοκίες. Αν δείτε την κατάσταση στην περιοχή από τα μάτια ενός Ισραηλινού, θα δείτε πολλές απειλές. Ανέφερα την Χεζμπολάχ στη Συρία και το Λίβανο όμως έχουμε και άλλες απειλές στην περιοχή. Δυστυχώς ζούμε σε μια περιοχή που εξακολουθεί να είναι πολύ ασταθής και που υπάρχουν πολλές απειλές για την ασφάλεια. Όμως θα πρέπει να εργαζόμαστε σταδιακά. Είμαστε τυχεροί. Είμαστε τυχεροί που έχουμε εδώ το Ισραήλ το οποίο είναι μια δημοκρατική χώρα, ένα πολύ κοντινό γείτονα την Κύπρο που είναι Δημοκρατία, έχουμε την Ελλάδα που είναι μια αρχαία δημοκρατία. Είμαστε πραγματικά τυχεροί που έχουμε ο ένας τον άλλο. Μοιραζόμαστε τις αξίες, το όραμα για το μέλλον και πρέπει να κάνουμε τα πάντα που θα επιτρέψουν να υπάρξουν συνθήκες ασφάλειας, σταθερότητας και ευημερίας για τους λαού μας.
Περιμέναμε κάποια καλά νέα σε σχέση με την επανασύνδεση των πτήσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και την Κύπρο και κάποιες πρωτοβουλίες για τον τουρισμό. Έχουμε;
Εργαζόμαστε πολύ σοβαρά, είμαι σε επαφή εδώ και βδομάδες με τα Υπουργεία Μεταφορών, Υγείας, με τον Υφυπουργό Τουρισμού, τον Υπουργό Εξωτερικών με την πολιτική αεροπορία με στόχο να επιτρέψουμε την ανανέωση των πτήσεων. Είμαστε ακόμα κάπως μακριά, όμως έχουμε μια καλή βάση. Είμαστε τυχεροί σε Κύπρο και Ισραήλ στην κατάσταση γύρω από την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Έχουμε επίσης πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των συστημάτων υγείας με τους γιατρούς στις δύο χώρες να εργάζονται στενά μεταξύ τους. Για να απαντήσω το ερώτημα, δεν είμαστε ακόμα πλήρως σε αυτό το σημείο γιατί υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει κυρίως ανάμεσα στα Υπουργεία Υγείας γιατί θα πρέπει να λάβουμε υπόψη όλα τα σενάρια. Η πρόκληση του κορωνοϊού δεν έχει τελειώσει, είναι μαζί μας. Θα πρέπει να διασφαλίσουμε στους λαούς μας ότι αν ταξιδέψουν, θα γίνει με ασφάλεια και υγεία και όταν επιστρέψουν θα συνεχίσουν τη ζωή τους.
Υπάρχουν πολλοί Ισραηλινοί που θέλουν να έρθουν για διακοπές στην Κύπρο;
Αδιαμφισβήτητα, θα εκπλαγείτε αν δείτε κάθε βράδυ στην ισραηλινή τηλεόραση ρεπορτάζ για την Κύπρο που ανοίγει και αυτό δημιουργεί μεγάλο ενδιαφέρον ανάμεσα στους Ισραηλινούς. Ξέρετε πέρσι είχαμε 300.000 Ισραηλινούς που ήρθαν στην Κύπρο, αγαπούν την Κύπρο, τις παραλίες, τα βουνά όμως περισσότερο από όλα τους αρέσουν οι άνθρωποι και για αυτό θέλουν να επιστρέψουν.
Άρα πότε θα τους δώσουμε τουριστικά πακέτα για να έρθουν;
Εργαζόμαστε και το κάνουμε σταδιακά, να καταλήξουμε στις σχετικές συμφωνίες να δημιουργήσουμε το λεγόμενο πράσινο διάδρομο που θα επιτρέψει στους ανθρώπους όχι μόνο να πάνε με τα πακέτα αλλά να επιστρέψουν πίσω και να συνεχίσουν τις δουλειές τους. Αυτό θα πρέπει να καταλήξει γιατί με τον κορωνοϊό θα πρέπει να προετοιμάσουμε τους εαυτούς μας για παν ενδεχόμενο. Πιστεύω ότι αρκετά σύντομα θα καταλήξουμε και τα υπουργεία μας εργάζονται στενά για να ανοίξει αυτός ο δρόμος.
Για τους Κυπρίους που ενδιαφέρονται να έρθουν στο Ισραήλ ποια είναι τα δημοφιλή θέρετρα;
Γνωρίζω ότι πολλοί Κύπριοι θέλουν να έρθουν για δουλειές γιατί όπως ξέρετε το οικοσύστημα καινοτομίας μας είναι πολύ ανεπτυγμένο, είτε είναι επιχειρηματίες νεαροί και έμπειροι, φοιτητές, θέλουν να συνεργαστούν με ισραηλινά start-ups και επιχειρήσεις. Είναι κάτι που όλοι περιμένουν. Φυσικά υπάρχουν και πολύ ενδιαφέροντα μέρη να επισκεφθεί κάποιος Κύπριος, αρχίζοντας από τους Αγίους Τόπους στην Ιερουσαλήμ, το Τελ Αβίβ, η Μπερ Σέβα…
Οι Κύπριοι πραγματικά αξιολογούν πολύ θετικά την ανάπτυξη των σχέσεων της Κύπρου με το Ισραήλ. Ποιο είναι το επόμενο μεγάλο “big thing” στις σχέσεις αυτές;
Ξέρετε, ως διπλωμάτες θέλουμε τους ανθρώπους να αναγνωρίζουν έστω και για ένα δευτερόλεπτο το τι έχουμε πετύχει. Πιστεύω ότι έχουμε πετύχει πολλά. Αν σκεφτείτε ότι σε 2-3 χρόνια καταφέραμε να δημιουργήσουμε αυτό τον δυνατό δεσμό, αυτή την δυνατή φιλία, αυτή την τριμερή συνεργασία με την Ελλάδα, τα πολλά σημαντικά οικονομικά έργα στην ενέργεια, στον τουρισμό αλλά και στην καινοτομία και την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Σε όλους αυτούς τους τομείς πραγματικά πετύχαμε πολλά. Το επόμενο big thing πιστεύω θα πρέπει να είναι να συνδέσουμε ακόμα περισσότερο τη νέα γενιά μας. Νομίζω ότι μέσα από τα έργα που κάνουμε για την καινοτομία έχουμε καταφέρει να εμπνεύσουμε τη νέα γενιά στην Κύπρο αλλά και πολλούς νέους στο Ισραήλ, να εργαστούν μαζί. Είναι μόλις μια πτήση 40 λεπτών για να συναντήσεις ανθρώπους σαν και σένα, με την ίδια κουλτούρα και με πολλές ευκαιρίες για να σπουδάσεις, καλά προγράμματα φοίτησης…αυτός θα πρέπει να είναι ο κύριος μας στόχος. Να εμπνεύσουμε τις επόμενες, τις νέες γενιές να εργαστούν από κοινού. Αυτό θέλουμε για το μέλλον της περιοχής μας, ένα μέλλον με συνέργειες.
