Για όλους και για όλα μίλησε ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τις Πολιτογραφήσεις ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης καταθέτοντας μακροσκελές, γραπτό κείμενο σε σχέση με την πορεία της οικονομίας και του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος από το 2013 έως το 2020 και απαντώντας σε όλες τις ερωτήσεις των μελών σχετικά με τις δραστηριότητες των γαμπρών του, τον Σαουδάραβα επιχειρηματία, το πρώην δικηγορικό του γραφείο, τα ταξίδια στις Σεϋχέλες με ιδιωτικό jet, τον Δημήτρη Συλλούρη ως Σύμβουλο Προώθησης Επενδύσεων και την αδελφότεκνη του.
Μετά το πέρας της κατάθεσης του, που διήρκησε τρείς και πλέον ώρες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ξεκαθάρισε ότι το Κυπριακό Πρόγραμμα Πολιτογραφήσεων δεν θα επιστρέψει και ότι "θα δοθούν άλλα κίνητρα για επενδύσεις, αλλά όχι πολιτογραφήσεις." Επισήμανε δε, ότι απάντησε ενώπιον των μελών με πλήρη ειλικρίνεια και ότι ανέπτυξε αληθή και πραγματικά γεγονότα.
"Έχει δικαίωμα η αντιπολίτευση να ασκεί την όποια κριτική η οποία εντάσσεται εντός των πλαισίων των πολιτικών που χαράσσει. Αυτό που κατ’ εμένα από σήμερα επανατοποθετείται είναι η μη ενασχόληση μου με όσα και αν λέγονται και η προσήλωση μου πρώτον στο πως αντμετωπίζουμε τα προβλήματα που θα έχουμε μπροστά μας όσο αφορά την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, στο πως αοπτελεσματικότερα αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊού είτε αυτά αφορούν την υγεία των πολιτών είτε αφορούν την οικονομική επιβίωση και των πολιτών και του κράτους. Υπάρχουν σοβαρά θέματα που απαιτείται συνεργασία όλων. Δηλώνω σήμερα ότι δεν θα είμαι η αιτία που θα προκαλεί την οποιαδήποτε διχοστασία. Είμαι έτοιμος να συνεργαστώ με όλες τις πολιτικές δυνάμεις έντιμα για να δώσουμε ότι χρωστούμε σε τούτο τον τόπο."
Η σχέση με τον Σαουδάραβα επιχειρηματία
Ερωτηθείς αναφορικά με τον Σαουδάραβα επιχειρηματία, του οποίου η πολιτογράφηση βρέθηκε στο "μάτι του κυκλώνα" εξαιτίας του ταξιδιού του Προέδρου της Δημοκρατίας και της οικογένειας του με το ιδιωτικό του jet, ανακοίνωσε ότι μετά τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας υπέβαλε αίτηση αποποίησης της κυπριακής υπηκοότητας.
"Ποσα να ακούσει κανένας; Δεν υπάρχουν άνθρωποι εκτός από όσους παίρνουν μίζες, όσους έχουν ανάγκη να εξυπηρετηθούν;"
Εξήγησε ότι η πολιτογράφηση του Σαουδάραβα επιχειρηματία και πέντε μελών της οικογένειας του προνοούσε επενδύσεις ύψους δεκαπέντε εκατομμυρίων ευρώ. Αντί αυτού επένδυσε στην Κυπριακή Δημοκρατία είκοσι εκατομμύρια ευρώ. Απευθυνόμενος μάλιστα στο μέλος της Επιτροπής Δήμητρα Καλογήρου εάν εντοπίσε οτιδήποτε μεμπτό στο συγκεκριμένο ζήτημα κατά τον έλεγχο που άσκησε, η κυρία Καλογήρου είπε ότι η υπόθεση όντως αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας.
"Όντως κοιτάξαμε και την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή. Κοιτάζοντας τα κριτήρια της εποχής είχαμε άλλες παρατηρήσεις,. Θεωρήσαμε οτι δεν υπάρχει θέμα για να δοθεί η πολιτογράφηση. Επίσης ένας άλλος ήθελε να αγοράσει 2 διαμερίσματα 2,5 εκ το καθένα. Δεν κάνω κριτική, όπως μου έκαναν εμένα όταν έβγαλα το δικό μου πόρισμα. Θεωρώ ότι για τον Σαουδάραβα η δεύτερη γυναίκα δεν έπρεπε να πολιτογραφηθεί διότι στην Κύπρο δεν έχουμε νόμο που να καλύπτει δεύτερη σύζυγο που έκανε εκ των υστέρων αίτηση και ότι είχε πει ψευδώς ότι θα ήταν Κύπρο."
Τα ταξίδια στις Σεϋχέλες και τα 300 εκατομμύρια ευρώ
"Λέχθηκαν πολλά και διαφορά ότι ευνοήθηκε ο επενδυτής και για αυτό πρόσφερε φιλοξενία και διέθετε το αεροσκάφος" σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και εξήγησε ότι το πρώτο ταξίδι στις Σεϋχέλες έγινε το 2015 χωρίς την πρόσκληση του επιχειρηματία..
"Δεν έγινε κρυφά. Και βεβαίως τον γνώριζα, αλλά δεν είχε να μου ανταποδώσει οτιδήποτε, μια χάρη. Ένας άλλος εξαίρετος φίλος, πρώην συμμαθητής μου έχει δαπανήσει για τα ταξίδια του Προέδρου 3 εκατομμύρια ευρώ. Ο Σαουδάραβας φίλος του προέδρου που ταχα ευεργετήθηκε, έχει εξοικονομήσει στο κράτος σχεδόν 1 εκατομμύριο. Να σας δώσω ορισμένα παραδείγματα για τις τιμές. Το ταξίδι στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ το 2019 απέφερε εξοικονόμηση 270 χιλιάδες ευρώ. Αυτό το έκανε για το φίλο του."
Ο Πρόεδρος έδωσε και αλλά παραδείγματα από πτήσεις που εξοικονόμησε χρήματα και ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει κατάλογο με τις συγκεκριμένες τιμές στην Ερευνητική Επιτροπή. Σε παρατήρηση ότι "ειδικά για τον Σαουδάραβα, η αντίδραση κυρίως αφορούσε το προσωπικό σας ταξίδι και όχι τα υπηρεσιακά. Πως σχολιάζετε;" Ο Πρόεδρος απάντησε πως "σίγουρα εκεί επικεντρώνεται η προσοχή όσων με επικρίνουν."
"Δεν υπήρξε παροχή κατά χάρη. Ήταν μια φιλική σχέση που αναπτύχθηκε και ένας άνθρωπος ο οποίος έδειξε για αυτή χώρα που τον φιλοξενούσε να συμπεριφερθεί κατά τον τρόπο που συμπεριφέρθηκε. Μόνο κατ αυτόν τον τρόπο μπορείς να κερδίσεις είτε την εμπιστοσύνη είτε τις μελλοντικές επενδύσεις για να δημιουργήσεις συνθήκες ανάπτυξης για τη χώρα σου."
Η κυρία Καλογηρου ρώτησε εάν πρόκειται για "μόνο ένα ταξίδι προσωπικό;" και ο Πρόεδρος απάντησε ότι αυτό έγινε το 2018.
"Το 2015 έγινε ταξίδι με κανενος τα έξοδα. Και όχι για να πάρω 300 εκατομμύρια. Ούτε ξέρω που βρίσκονται οι τράπεζες των Σεϋχελων. Είμαι έτοιμος να δώσω εξουσιοδότηση στον οποιοδήποτε να μου πει που είναι αυτά τα 300 εκ."
Οι γαμπροί του Προέδρου και η σύγκρουση συμφερόντων
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε σε έρευνες που έγιναν κατά το παρελθόν σε σχέση με ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων από τις επαγγελματικές δραστηριότητες των γαμπρών του. Για την περίπτωση του Γιάννη Λούτσιου είπε ότι όταν πωλήθηκαν αυτοκίνητα στο κράτος έγινε έλεγχος από τον Γενικό Ελεγκτή, χωρίς να προκύψει οτιδήποτε μεμπτό. Για την περίπτωση του Γιάννη Μισιρλή είπε ότι ο ίδιος "κρίνεται και στήνονται λαϊκά δικαστήρια" γιατί διατηρεί κατασκευαστική εταιρεία, που λειτουργούσε 5-10 χρόνια πριν γίνει γαμπρός του. Απέρριψε τα περί συνεργασίας του κυρίου Μισιρλή με δικηγορικά γραφεία για πολιτογραφήσεις και δήλωσε εμφαντικά, ότι είναι χαρούμενος για τον γαμπρό του ο οποίος έχει βραβευτεί για τις επαγγελματικές του δραστηριότητες και δεν έχει ούτε καν ΜΕΔ.
Σε σχέση δε με τη διασύνδεση του κυρίου Μισιρλή με την εταιρεία που διαχειρίζεται την Μαρίνα Αγίας Νάπας, ο κύριος Αναστασιάδης είπε ότι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει όλες τις επαγγελματικές δραστηριότητες του γαμπρού του.
Οι πολιτογραφήσεις του πρώην δικηγορικού του γραφείου
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής υπέδειξε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι στην πρόσφατη συνέντευξη του στον "Πολίτη" ανέφερε ότι το πρώην δικηγορικό του γραφείο υπέβαλε 57 αιτήσεις από σύνολο 6,700 τόσων πολιτογραφήσεων. "Γνωρίζετε πόσες αιτήσεις εγκρίθηκαν όταν ηστασαν εσείς ή και μετά;" Ο Πρόεδρος επισήμανε ότι είναι ΄'παγκυπρια γνωστό ότι από το 1997 που εξεεγηκα πρόεδρος του ΔΗΣΥ, η κυρία ενασχόληση μου ήταν ο ΔΗΣΥ. Συμφωνία με συνεταίρους του, οι ίδιοι μπορούσαν να λείπουν 30 μέρες από το γραφείο, ωστόσο εξερείτο η δίκη του περίπτωση. Σημείωσε ότι "από την εκλογή μου ως ΠτΔ αποξενώθηκα των μετόχων μου. και απεχώρησα πλήρως από το 2013"
"Από ότι με πληροφόρησαν πριν το 2013 είχαν εγκριθεί 8 αιτήσεις και 57 μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως ΠτΔ. Το ποσοστό σε σχέση με τις συνολικές εγκρίσεις ήταν 5,3% πριν την ανάληψη της Προεδρίας και 1,8% αφότου ανελαβα την Προεδρία" Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι "λόγω του ότι οι θυγατέρες μου θεωρούνται ΠΕΠ το γραφείο ελέγχεται ετησίως από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, ακόμα και από τον Γενικό Ελεγκτή"
H κυρία Καλογηρου ρώτησε τον ΠτΔ εάν συνεργάστηκε το γραφείο του με αλλά γραφεία πριν και μετά και εάν ήταν συνήθης πρακτική να γίνονται αναθέσεις σε αλλά γραφεία; Ο Πρόεδρος ευχαρίστησε την κυρία Καλογήρου "γιατί είναι ένας άλλος μύθος που ακούω." "Αν είχα κατά νου να βοηθήσω το πρώην γραφείο μου θα ήταν εύκολο να επιλέξω κάποιον με τον οποίο συνεργαζόμασταν. Και προκαλώ τον οποιοδήποτε να μου πει με ποιο γραφείο και γιατί να το πράξω; Είμαι βεβαίως ότι έλεγχος θα γίνει για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί. Ευχαριστώ και πάλι γιατί ήταν κάτι που μου διέφυγε να αναφέρω στους πολλούς μύθους."
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ρώτησε τον ΠτΔ εάν όταν ήταν στο δικηγορικό γραφείο γινόταν τότε ενδελεχής έρευνα, ως προς την προσέλευση των χρημάτων των επενδυτών ο Πρόεδρος υπέδειξε ότι "τώρα είναι που θα πάω φυλακή. Αν πω ότι προϊσταμουν και έκανα ενδελεχή έλεγχο, θα πω ψέματα." "Είμαι βέβαιος ότι οι συνεργάτες μου θα προέβαιναν. Επειδή η κυρία μου ενασχόληση ήταν ο ΔΗΣΥ, η φιλοσοφία μου."
Ο "σύμβουλος" Συλλούρης και η αδελφότεκνη του
Ανάμεσα στα ερωτήματα που υποβλήθηκαν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ορισμένα αφορούσαν στον τέως Πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη που φέρεται να παρουσιαζόταν ως Σύμβουλος του ΠτΔ για προσέλκυση επενδυτών και η απόσπαση της αδελφότεκνης του στο γραφείο του τότε Υπουργού Εσωτερικών Σωκράτη Χάσικου. Για τον μεν κύριο Συλλούρη είπε ότι δεν ήταν θυμάται εάν του έδωσε μια τέτοια άδεια να τον εκπροσωπήσει σε επενδυτικό συνέδριο στο εξωτερικό, ωστόσο δεν το απέκλεισε. Και εξήγησε ότι κατά καιρούς απέστελλε επιστολές για επενδύσεις στην Κύπρο.
Για την Μαρία Αδαμίδου σημείωσε πως "εξ όσων γνωρίζω ήταν στην υπηρεσία ασύλου. Θέλω να σημειώσω ότι ζήτησα να με ενημερώσει η Βουλή πόσοι διοικητικοί λειτουργοί τελούν σε απόσπαση. Ο αριθμός είναι 12." Ο κύριος Κυριάκου υπέδειξε στον ΠτΔ ότι ο κος Χασικος είπε στην Επιτροπή ότι η κυρία Αδαμίδου ήταν στο ΥΠΕΣ ως συνεργάτιδα του ίδιου. Ο Πρόεδρος απάντησε ότι εκείνος γνωρίζει καλύτερα. "Εγώ γνωρίζω ότι ήταν στην υπηρεσία ασύλου. Είναι θέμα του υπουργού τι θα της αναθέσει" Η κυρία Καλογηρου είπε ότι σύμφωνα με δημοσιεύματα, η κα Αδαμιδου εμφανίστηκε στη Βουλή και εκπροσώπησε το ΥΠΕΣ το 2015. "Τελικά ασχολούνταν ή όχι;" Ο Πρόεδρος είπε ότι "δεν γνωρίζω ποιοι παρευρίσκονται στις επιτροπές, με ποιες εντολές του καθ' ύλην Υπουργού"
"Super star" στην Κίνα ο Αναστασιάδης
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραδέχθηκε ότι παρενέβη στη διαδικασία πολιτογράφησεις για γνωστό Ρώσο επιχειρηματία προς τον Υπουργό Εσωτερικών Νεοκλή Συλικιώτη, υπό το βάρος της δυσαρέσκειας που διατυπώθηκε από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο επενδυτή για τα όσα είδαν τότε το φως της δημοσιότητας. Ερωτηθείς από τον κύριο Νικολάτο εάν "κάνατε κι άλλες παρόμοιες παρεμβάσεις;" ο Πρόεδρος είπε "ουδέποτε. Ούτε προ ούτε μετά." "Αν με καταγγείλει κανένας ότι έκανα παρέμβαση, εδωσα όρκο και εκεί είναι που θα κριθώ." Ερωτηθείς εάν ήταν σύνηθες να γίνονται συναντήσεις υπουργών με τους παρόχους ή επενδυτές; ο Πρόεδρος είπε ότι δεν γνωρίζω σε ποιο βαθμό. σε ώρες κρίσιμες δεν κοιτάζεις το πρωτόκολλο αυστηρά. "Μετά την εκλογή μου πρέπει να ήμουν ο δημοφιλέστερος στην Κίνα. Οποιαδήποτε θα έκανε επένδυση, κάποιος με έπαιρνε τηλέφωνο και μου έλεγε Πρόεδρε σε παρακαλώ δες τον έστω για ένα λεπτό, να βγάλει μια φωτογραφία μαζί σου. Οι επισκέψεις που δεχόμουν ήταν για να πουν ότι θα έκαναν μιαν επένδυση. Και τους έλεγα πάντα πως εάν ακολουθήσετε τους κανόνες θα είστε ευπρόσδεκτος. Αυτή ήταν όχι «δώστε μας χάρη ή εύνοια»
Δείτε τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας μετά το πέρας της κατάθεσης του:
Έτοιμος να αναλάβει ευθύνες
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ζήτησε από τα μέλη της Ερευνητικής Επιτροπής να διερευνήσουν τα θέματα των πολιτογραφήσεων με αυστηρότητα και απέρριψε τις επικρίσεις περί παρεμβάσεων στο έργο της. Δήλωσε μάλιστα έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες εκεί και όπου καταδειχτούν.
"Με τις παρανομίες δυστυχώς έχει τιμωρηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν είμαι εξ εκείνων που αρνούνται τις ευθύνες. Να είστε όσο αυστηροί πρέπει να είστε και να αποδώσετε τις ευθύνες εκεί όπου θεωρείτε ότι θα πρέπει να τις αποδώσετε"
Ερωτηθείς τι θα πράξει "εάν αυτή η επιτροπή διαπιστώσει ευθύνες σε αξιωματούχους ή δημόσιους λειτουργούς;" είπε ότι "θα αναλάβω τις ευθύνες και θα πράξω αναλόγως." Παραδέχθηκε ότι "θα έπρεπε ενδεχόμενα να λαμβάνονταν μέτρα νωρίτερα" Ο μεγάλος σάλος που προκλήθηκε μετά τα δημοσιεύματα, είπε, ανέδειξε το μέγεθος του προβλήματος. Στις αρχές τόνισε θέλαμε να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις, στη συνέχεια όμως έπρεπε να αυστηροποιηθούν οι κανόνες.
"Το πράξαμε αλλά όχι στο βαθμό που έγινε το 2018."
Καταλήγοντας υπέδειξε ότι "δεν διέπραξα κάτι επιζήμιο για αυτή τη χώρα"
"Ευχαριστώ θερμά για το έργο που επιτελείτε. Την προσπάθεια διευκρίνισης σημαντικών στοιχείων που εγείρονται κάθε μέρα. Ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να πω κάποια πράγματα. Εδωσα κάποιες απαντήσεις με όλη την ειλικρίνεια που πρέπει να να διακρίνει έναν άνθρωπο που δεν διέπραξε κάτι επιζήμιο για αυτή τη χώρα."
