Μια πόλη κόσμημα και για πολλούς γεμάτη με αναμνήσεις, με τους ερειπωμένους δρόμους της να φωνάζουν ένα αμείλικτο «γιατί».
Αυτή την εικόνα περιγράφει στο Alphanews.Live, ο πρόσφυγας Ανδρέας Λόρδος, του οποίου η οικογένεια κατέχει σημαντική περιουσία στα Βαρώσια. Μετά από 46χρόνια επέστρεψε στην τότε-πολυσύχναστη λεωφόρο Δημοκρατίας και με τη βοήθεια του πατέρα του, «συναρμολόγησε» τη μεγάλη εικόνα που του είχαν περιγράψει οι γονείς του αλλά και πολλοί οικείοι του.
Μετά την απόφαση του ψευδοκράτους για άνοιγμα των Βαρωσίων, επισκεφθήκατε την πόλη σας;
«Έχω επισκεφθεί την πόλη των Βαρωσίων και είδα ένα κόσμημα, είναι μια πανέμορφη πόλη με λογική, με ευαισθησία, με πολύ-καλοχτισμένα κτήρια. Στη παλιά Λευκωσία υπάρχουν κτίρια 100 χρόνων...αυτά είναι παρόμοιας ηλικίας και είναι το ίδιο ασυντήρητα με αυτά που έχουμε στη Λευκωσία.
Βρήκα μια πόλη η οποία φωνάζει ένα αμείλικτο «γιατί» προς όλους τους πολιτικούς και ηγέτες, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να κάνουν κάτι για αυτή και την εγκατέλειψαν...
Τη πρώτη φορά που πήγα, ανέβηκα την λεωφόρο Δημοκρατίας που είναι το αντίστοιχο της Λήδρας ή της Μακαρίου αν θέλετε και ήμουν μαζί με τον πατέρα μου, οπότε είχα την ευκαιρία να μάθω αρκετά πράγματα για το κάθε κτίριο, για τη ζωή του κάθε ανθρώπου…Σαν ένα παιδί 6 χρονών που έφευγα, δεν έφυγα με αναμνήσεις…αλλά για χρόνια άκουγα από πολλούς για τη πόλη αυτή. Οπόταν το τι κάνω σε αυτό το στάδιο είναι ότι συναρμολογώ μια μεγάλη εικόνα.»
Ποια είναι η περιουσία που κατέχει η οικογένεια σας στα Βαρώσια;
«Ποτέ μου δεν έψαξα να βρω τι περιουσία είχα στα Βαρώσια και που, μέχρι προ λίγων μηνών. Είμαι ένα από τα διακόσια περίπου άτομα, τα οποία είναι μέλη της οικογένειας Λόρδος, οι οποίοι ήταν δραστήριοι στον τομέα του τουρισμού μαζί με άλλους, στην ανάπτυξη γης και στην εμπορία οικοπέδων...οπόταν υπάρχει ακίνητη περιουσία εκεί, η οποία είναι σημαντική.»
Πώς νιώσατε όταν ακούσατε ότι ο κατοχικός στρατός θα ανοίξει την περίκλειστη πόλη;
«Το γνωρίζαμε αρκετά πιο πριν, από το 2017 όταν και έκανα τα σχετικά διαβήματα στο Υπουργείο Εξωτερικών και στην κυβέρνηση μας, με αρκετή ανησυχία, γιατί τότε το 2017 είχε μπει για πρώτη φορά στο τραπέζι και γίνονταν βολιδοσκοπήσεις, για ένα καθεστώς επιστροφής υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση, αυτό χρονολογείται δεν είναι έκπληξη…
Αισθάνθηκα απογοήτευση γιατί η Αμμόχωστος εμπεριέχει μια σειρά από εγκαταλείψεις, με πιο σημαντική αυτή του δυτικού σχεδίου του 1978. Το δυτικό σχέδιο ήταν ένα καλό σχέδιο, με τα σημερινά δεδομένα και το τι προσφέρετε και με μόνη απαίτηση – "καθίστε στο τραπέζι, ξεκινήστε διαπραγματεύσεις και επειδή ξεκινάτε παίρνετε υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση την Αμμόχωστο" -ποτέ δεν λογοδοτήσαν και ποτέ δεν καταδικαστήκαν οι άνθρωποι που είπαν "ηρωικά", όχι, τότε.
Είμαι απογοητευμένος επίσης γιατί τα τελευταία 10 χρόνια είχε εκπονηθεί από πλευράς του κ. Οζερσάι ένα σχέδιο, το οποίο λάμβανε υπόψιν την άτεγκτη στάση των ελληνοκυπριακών διοικήσεων και με βάση αυτά κατάρτισε ένα σχέδιο, με το οποίο η ανθρωπιστική πτυχή του προβλήματος, δηλαδή η επιστροφή των ανθρώπων της Αμμοχώστου θα γινόταν εφικτή και την ίδια ώρα με το ψευδοκράτος να αποκομίζει διάφορα πλεονεκτήματα όπως τα βλέπει το ίδιο. Βγήκε ένα σχέδιο με το οποίο έρχονται και λεν ότι...οι δρόμοι είναι δημόσιοι και υπάρχει ένας συσχετισμός ότι, εσείς και τα εγκαταλείψατε και δεν τα διεκδικήσατε στις διαπραγματεύσεις που κράτησαν τόσα χρόνια.»
*Φωτογραφίες Ανδρέας Λόρδος
Θα επιστρέφατε στα Βαρώσια υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση;
«Θα ήθελα να δω ποιο είναι το περιεχόμενο το οποίο προτίθεται και σίγουρα ότι λέμε αυτή τη στιγμή, είναι κάτι το οποίο μελετάται και χρησιμοποιείται από πολλούς ενδιαφερομένους. Οπόταν σε αυτό το στάδιο, αυτό που μπορώ να σας πω, είναι ότι ο καθένας έχει υποχρέωση να εξαντλήσει τα νομικά του δικαιώματα και αν αυτό το πράγμα σημαίνει ότι θα πρέπει να αποταθεί κάποιος σε μια επιτροπή, η οποία είναι στημένη και αναγνωρισμένη από την Ευρώπη, τότε νομικά δεν υπάρχει κανένας λόγος να απεμπολήσει κάποιος το δικαίωμα επιστροφής του και να ενεργοποιηθεί το σύνταγμα των απέναντι, με το οποίο θα βρεθώ να χάσω τα δικαιώματα μου και θα θεωρείται ότι έχει εγκαταλειφθεί η περιουσία μου.
Η υπόθεση της Αμμοχώστου μας αφορά όλους. Αν καταλήξει σε μια άτακτη επιστροφή των Αμμοχωστιανών της, που είναι ένα από τα τρία τα σενάρια, τότε διακινδυνεύουμε την οποιαδήποτε μελλοντική επίλυση του κυπριακού και κινδυνεύουμε οι Τούρκοι σε κάποιες δεκαετίες να ζητήσουν τα κλειδιά της Δημοκρατίας με το κυπριακό άλυτο. H Αμμόχωστος πρέπει να πάει επειγόντος προς τη κατεύθυνση των ψηφισμάτων και γι’ αυτό το λόγο οι δυο πλευρές πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι για να διαπραγματευτούν.»
