Του Νικόλα Ζαννέττου - n.zannettos@alphacyprus.com.cy
Την έντονη αντίδραση της ε/κ πλευράς προκαλούν οι προτροπές της τουρκικής πλευράς, αλλά και οι έμμεσες πιέσεις του διεθνούς παράγοντα για αποδοχή εκ των προτέρων της πολιτικής ισότητας όπως η τουρκική πλευρά την ερμηνεύει πριν τις όποιες εξελίξεις στο κυπριακό. Ο διαπραγματευτής της Ε/κ πλευράς Ανδρέας Μαυρογιάννης, λίγο πριν την επιστροφή του στην Κύπρο μίλησε αποκλειστικά στο AlphaNews.live τονίζοντας ότι ούτε ο μακαρίτης ακραίος Τ/κ ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς δεν έδωσε τέτοια ερμηνεία στην πολιτική ισότητα. Εμείς δεν βάζουμε προϋποθέσεις για την επιστροφή στη διαπραγμάτευση, παραμένουμε μετριοπαθείς, συνεπώς δεν δεχόμαστε ούτε προϋποθέσεις από την άλλη πλευρά, επισήανε. Θεωρεί πως δύσκολα η τουρκική πλευρά θα δεχθεί τη συνέχιση διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα ενώ εκπέμπει SOS προς τη διεθνή κοινότητα για τα Βαρώσια που χάνονται και μαζί τους η προοπτική επίλυσης του κυπριακού προβλήματος. Τα τετελεσμένα που δημιουργούνται, είπε χαρακτηριστικά, καθιστούν την επιστροφή της πόλης, σχεδόν...αδύνατη.
Αυτούσια η συνέντευξη
Κύριε Μαυρογιάννη μαθαίνουμε ότι επιστρέφετε στην Κύπρο και αναλαμβάνετε χρέη διαπραγματευτή. Τι σας είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
Δεν αναλαμβάνω, αλλά παραμένω διαπραγματευτής. Όταν μετατέθηκα στη Νέα Υόρκη η συνεννόηση και η απόφαση του Προέδρου ήταν η διατήρηση από μέρους μου της θέσης του διαπραγματευτή και με απόλυτη προτεραιότητα στα καθήκοντα αυτά απλώς ελλείψει συγκεκριμένων εξελίξεων στο κυπριακό και δεδομένου ότι η προσπάθεια για επανέναρξη ήταν κυρίως εδώ στη Νέα Υόρκη κρίθηκε από τον Πρόεδρο και τον Υπουργό Εξωτερικών ότι για ένα διάστημα καλό θα ήταν να μετέφερα τη βάση μου εδώ και να αναλάβω και τα καθήκοντα και του Μονίμου Αντιπροσώπου. Τώρα τα πράγματα διαφοροποιούνται κάπως ελπίζουμε ότι θα καταστεί εφικτό να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις οπότε επανερχόμαστε στο προηγούμενο σενάριο δηλαδή να έχω τη βάση μου στη Λευκωσία αφενός για να μπορώ να ασχολούμαι πλήρως με τα καθήκοντα του διαπραγματευτή, ευχόμενοι βεβαίως να υπάρξει πραγματική διαπραγμάτευση αλλά και από την άλλη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλει να δώσει ένα πάρα πολύ δυνατό μήνυμα για την αποφασιστικότητα μας να εμπλακούμε και να κάνουμε ότι μπορούμε για τη λύση του κυπριακού.
Οδεύουμε σε μια άτυπη πενταμερή όπως όλα δείχνουν τον Ιανουάριο, μαθαίνουμε, σε μια περίοδο που η τουρκική πλευρά θέτει ένα πολύ συγκεκριμένο δίλημμα: Πολιτική ισότητα, λένε, ή δύο κράτη. Θα μπορούσαμε να τα βρούμε κάπου στη μέση, ίσως σε μια πολύ χαλαρή ομοσπονδία όπως φαίνεται;
Να σχολιάσω πρώτα το δεύτερο που είπατε. Πολιτική ισότητα ή δύο κράτη, είπατε. Η πολιτική ισότητα έχει συμφωνηθεί εδώ και 30 χρόνια. Αυτό που αντιλαμβάνονται αυτοί ως πολιτική ισότητα είναι το πρόβλημα και πρέπει να σας πω ότι είναι και αρκετά νεόκοπο. Ούτε ο μακαρίτης ο Ντενκτάς που θεωρείτο ακραίος δεν είχε ποτέ τέτοια ερμηνεία της πολιτικής ισότητας όπως αυτή που μας πλασάρουν τώρα. Για αυτό και δεν πρέπει να πέφτουμε στην παγίδα αυτού του δήθεν διλήμματος. Εμείς την πολιτική ισότητα την έχουμε δεχθεί, είναι απόλυτα σαφές το περιεχόμενο της πολιτικής ισότητας αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να σημαίνει αυτό το ακραίο που λένε αυτοί ότι για οποιαδήποτε απόφαση, οποιαδήποτε!, πρέπει να συμφωνούν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Αυτό το πράγμα δεν είναι κράτος που μπορεί να λειτουργήσει.
Χθες είχαμε μια συνέντευξη με τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Βρετανίας στην Κύπρο, μας παραξένεψε λίγο το γεγονός ότι είναι σαν να υιοθετεί την τουρκική προσέγγιση και καλεί εμμέσως την ε/κ πλευρά να δεσμευτεί στο θέμα της πολιτικής ισότητας ως μια διαβεβαίωση προς την τ/κ πλευρά ότι εννοούμε ότι θέλουμε ΔΔΟ με πολιτική ισότητα. Δεν καταφέραμε να πείσουμε τη διεθνή κοινότητα;
Όχι, είναι σύνηθες όταν βρισκόμαστε σε τέτοια σταυροδρόμια να πιέζουν τον μικρό και τον αδύνατο για να δεχθεί περισσότερα γιατί ξέρουν ότι δεν μπορούν να πιέσουν την Τουρκία. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό το οποίο λένε έχει ερείσματα στο Συμβούλιο Ασφαλείας, στην αποστολή Καλών Υπηρεσιών και στο διεθνές δίκαιο. Να προσθέσω σε απάντηση του προηγούμενου ερωτήματος σας ότι ναι, η ιδέα είναι να επισκεφθεί την Κύπρο η κ. Λουτ για να γίνουν και οι άλλες δέουσες διεργασίες με στόχο τη σύγκλησης μιας άτυπης διαδικαστικής συνάντησης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών με τη συμμετοχή και των εγγυητριών δυνάμεων. Ο Ιανουάριος προκύπτει όχι από πληροφορίες αλλά ως λογική εξέλιξη των πραγμάτων. Η κ. Λουτ είναι σε επαφή με όλους έχει μιλήσει με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον κ. Τατάρ, μιλά αυτές τις μέρες και με τις εγγυήτριες δυνάμεις, θα επισκεφθεί την Κύπρο περί το τέλος του μηνός, αλλά αυτά δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως και ελπίζουμε ότι θα μπορέσει να δώσει μια τέτοια αναφορά στον Γενικό Γραμματέα που να του επιτρέπει να συγκαλέσει τη συνάντηση 5+1. Το πρόβλημα που τίθεται και το έχετε επισημάνει πάρα πολύ καλά, είναι ότι ενώ από τη μια όλοι μας λένε όχι όροι και προϋποθέσεις και εννοούν να μην βάλουμε τίποτα στο τραπέζι, μας λένε ναι αλλά να δεχτείτε την αντίληψη τους για την πολιτική ισότητα και να δεχτείτε να συζητήσετε αυτά που θέτουν στο τραπέζι κ.ο.κ. Πρέπει να έχουμε μια ελάχιστη αν θέλετε καθαρότητα σε όλα αυτά. Εμείς δεν μπορούμε να επιβάλουμε στην άλλη πλευρά το τι θέλει να συζητήσει όμως δεν μπορούμε εκ προοιμίου να πάμε εκεί και να συζητήσουμε αυτά που θέλουν εκείνοι. Η διαπραγμάτευση λαμβάνει χώρα εντός των παραμέτρων των Ηνωμένων Εθνών και βεβαίως για εμάς ιδανικά σε συνέχεια της συνάντησης στο Βερολίνο, σε συνέχεια της επιστολής του Γενικού Γραμματέα πριν από 15 μέρες κ.ο.κ. Αλλά όλα αυτά σας λέω ότι δεν μπορούμε να απαιτήσουμε αναγκαστικά η άλλη πλευρά να τα δεχτεί πριν πάμε, όμως από την άλλη δεν μπορούν να αναζητούν να δεχθούμε όλα αυτά εκ προοιμίου και μάλιστα όχι μόνο εκ προοιμίου αλλά γενικά να τα δεχτούμε για να μπορέσουμε να προσέλθουμε σε αυτή τη συνάντηση 5+1. Ναι μεν δεν βάζουμε όρους και προϋποθέσεις αλλά πως είναι δυνατόν να κάνουν όλα αυτά που κάνουν, τα νέα τετελεσμένα, στην Αμμόχωστο, τουλάχιστον ζητούμε από τα Ηνωμένα Έθνη και από τον ΓΓ και το Συμβούλιο Ασφαλείας ότι δεν είναι φυσιολογικό και δεν είναι δημιουργία κατάλληλων περιστάσεων για συνάντηση το να γίνονται όλες αυτές οι προκλήσεις. Νομίζω ότι είμαστε πάρα πολύ ορθολογικοί και πάρα πολύ μετριοπαθείς στην προσέγγιση μας, κάνουμε ότι μπορούμε για να συνεχίσει η διαπραγμάτευση και πρέπει και ο διεθνής παράγοντας και η τουρκική πλευρά να αντιληφθεί ότι δεν είναι δυνατόν να πηγαίνουμε και να συζητούμε με τους δικούς τους όρους. Σήμερα ο κ. Τατάρ επανέλαβε ότι είναι κόκκινη γραμμή η αντίληψη τους για την πολιτική ισότητα και η διατήρηση των τουρκικών εγγυήσεων. Αν αρχίσουμε τώρα με κόκκινες γραμμές, είναι κάτι που δεν επιτρέπει τη διαπραγμάτευση, ιδιαίτερα σε τόσο σημαντικά ζητήματα τα οποία ήταν μέρος του συγκεκριμένου πακέτου των έξι σημείων που επρότεινε ο ΓΓ στο Κραν Μοντάνα και που εθεωρείτο συμφωνία επ’ αυτού να έχουμε μια στρατηγική συμφωνία και να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια ροπή προς τη λύση που να είναι μη αναστρέψιμη. Χάνετε εντελώς η λογική με αυτά τα πράγματα.
Θυμάμαι μια προηγούμενη σας δήλωση στον Alpha, λίγους μήνες μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, «μην θεωρείτε δεδομένο το πλαίσιο Γκουτέρες. Είμαστε στο στάδιο που επιβεβαιώνεται αυτή η δήλωση, δηλαδή είμαστε στο στάδιο που δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα και ενδεχομένως να μην είναι στο τραπέζι εκείνο το πλαίσιο;
Βεβαίως και δεν είναι επειδή το είχα πει εγώ. Η πραγματικότητα είναι ότι ναι η τουρκική πλευρά δεν φαίνεται διατεθειμένη να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντάνα. Αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό για εμάς και μας στενοχωρεί η ετοιμότητα ή η διάθεση της διεθνούς κοινότητας ότι ξέρετε «μα δεν μπορούμε να επιβάλουμε στον κ. Τατάρ όλα τα προηγούμενα», «μα δεν μπορούμε να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε γιατί έχουν περάσει τρία χρόνια» κ.ο.κ. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν μπορούμε ξαφνικά να τα διαγράψουμε όλα και να ξεκινήσουμε από το μηδέν με βάσει τα νέα δεδομένα τα οποία είναι επιδείνωση των κατοχικών δεδομένων, δεν είναι μια καλύτερη κατάσταση. Ναι αυτό είναι ένα πάρα πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα.
Χάνεται η Αμμόχωστος τώρα που μιλάμε; Διότι έρχεται την Κυριακή ο κ. Ερντογάν, προκλητικά παράνομα βλέπουμε να μπαίνουν πινακίδες με ελληνικά, είναι τραγικά τα όσα βλέπουμε κ. Μαυρογιάννη και η διεθνής κοινότητα δεν ασχολείται καθόλου.
Η Αμμόχωστος δεν ξεκίνησε να χάνεται τώρα αλλά επιταχύνεται δυστυχώς ο εποικισμός και η δημιουργία τέτοιων τετελεσμένων που να καθιστούν την επιστροφή της Αμμοχώστου σχεδόν αδύνατη. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό θα έχει πάρα πολύ σοβαρές συνέπειες όχι μόνο στο περιουσιακό και το εδαφικό αλλά και στην ίδια τη λύση του κυπριακού. Δηλαδή διερωτάται κάποιος αν θα έχει νόημα η συνέχιση της προσπάθειας για λύση όταν η Αμμόχωστος που έχει ένα ειδικό καθεστώς, δεν είναι δυνατόν να τύχει της στοιχειώδους διαχείρισης που το Συμβούλιο Ασφαλείας επανελειμμένα έχει διαβεβαιώσει ότι θα υπάρξει αυτή η μεταχείριση και δεν γίνεται τίποτε. Οπόταν είναι πάρα πολύ δύσκολο να κάνουμε κάτι από μόνοι μας. Είναι ένα από τα θέματα που έχουμε την απόλυτη ανάγκη της διεθνούς κοινότητας και πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια για να σταματήσει ο εποικισμός και να αναστραφούν τα νέα τετελεσμένα τουλάχιστον. Πως θα τα καταφέρουμε; Μακάρι να είχα τη μαγική λύση, εγώ εισηγούμαι και προσπαθώ όσο μπορώ αν μη τι άλλο να εφαρμοστεί το ψήφισμα 789. Δηλαδή να μπορεί να τεθεί τουλάχιστον η περίκλειστη περιοχή υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών.
